Jump to content

Benz Patent-Motorwagen

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Benz Patent-Motorwagen
Delta motor car, ավտոմեքենայի մոդել, patent Խմբագրել Wikidata
Ստեղծում29 հունվարի 1886 Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրԳերմանիա Խմբագրել Wikidata
Վայրlibrary TECHNOSEUM Խմբագրել Wikidata
ՀաջորդԲենց Վելո
Benz Ideal
Benz Elegant Խմբագրել Wikidata
Ստեղծել էԿառլ Բենց Խմբագրել Wikidata
Նյութպողպատ Խմբագրել Wikidata
Ցուցադրման պատմությունԳերմանական թանգարան (Մյունխեն) Խմբագրել Wikidata
ԱրտադրողԿառլ Բենց, Բերթա Բենց Խմբագրել Wikidata
ԲրենդBenz & Cie., Մերսեդես Բենց Խմբագրել Wikidata
Ստեղծման վայրManheim Խմբագրել Wikidata
Coolantհեղուկ ջուր Խմբագրել Wikidata
Շարժիչrear-wheel drive Խմբագրել Wikidata
Nominal power output0,75±0,01 ձիաուժ Խմբագրել Wikidata
Number of cylinders1 Խմբագրել Wikidata
Wheelbase1450±1 միլիմետր Խմբագրել Wikidata
Total produced1 Խմբագրել Wikidata
Ժառանգության կարգավիճակMemory of the World International Register Խմբագրել Wikidata
Երկարություն2700±1 միլիմետր Խմբագրել Wikidata
Լայնություն1400±1 միլիմետր Խմբագրել Wikidata
Բարձրություն1450±1 միլիմետր Խմբագրել Wikidata
Զանգված265±1 կիլոգրամ Խմբագրել Wikidata
Source of energyligroin Խմբագրել Wikidata

Benz Patent-Motorwagen («Արտոնագրված մեքենա»), կառուցել է 1885 թվականին գերմանացի ինժեներ Կառլ Բենցը, լայնորեն հայտնի է որպես առաջին գործնական մեքենա[1]: Դարձել է առաջին մեքենան, որը մտել է զանգվածային արտադրություն[2]: Այն արտոնագրվել է 1886 թվականի հունվարին և հանրությանը ներկայացվել նույն տարում։ Մեքենայի սկզբնական արժեքը 600 կայսերական գերմանական մարկ է[3], մոտավորապես 150 ԱՄՆ դոլար:

Երկու տարի անց, 1886 թվականի հուլիսին Կառլ Բենցն առաջին անգամ  նստեց այդ մեքենայի ղեկին[4], 1888 թվականից ի վեր Ռոջերը նաև Ֆրանսիայում արտոնագրված Benz Patent-Motorwagen մեքենայի վաճառնողն էր՝ 1888 թվականին այն վաճառելով Էմիլ Լևասորին, 1889 թվականին նա գնել է Benz Patent-Motorwagen-ը, իսկ 1889 թվականին այն վաճառել Էմիլ Լևասորին[5]: Արտոնագրված «Մոտորվագենը» ցուցադրվել է Մյունխենի ցուցահանդեսում 1888 թվականին և նվաճել ոսկե մեդալ, ինչպես նաև 1889 թվականի Փարիզի ցուցահանդեսում[6][7]։

Մոտորվագենի արտոնագրված մեքենայի ստեղծման շնորհիվ Կառլ Բենցը ճանաչվել է որպես մեքենայի հայր և գյուտարար[1][8][9]:

Մշակումը, տեխնիկական բնութագրեր և Կարլ Բենցի առաջին շարժիչ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բենցի արտոնագիրը թիվ 1 մոտորվագենն է, որն օգտագործվել է Կառլ Բենցի առաջին ուղևորության ժամանակ 1886 թվականի հուլիսի 3-ին
1888 թվականի Benz-Motorwagen համար 3 արտոնագիրը, որն օգտագործել է Բերտա Բենցը առաջին միջքաղաքային մեքենայով (106 կմ (66 մղոն)) ճանապարհորդության համար:

1873 թվականին բենզինով աշխատող երկտակտ մխոցային շարժիչի հաջող մշակումից հետո, Բենցը կենտրոնացել է մոտորային տրանսպորտային միջոցի մշակման վրա՝ միաժամանակ պահպանելով ստացիոնար շարժիչների և դրանց մասերի նախագծողի և արտադրողի կարիերան։

Բենցի արտոնագրած «Մոտորվագենը» եռանիվ մոտոցիկլետ է՝ հետևի մասում տեղադրված շարժիչով։  Այս մեքենայի մեջ շատ նոր գյուտեր կան։ Այն պատրաստված է պողպատե խողովակներից՝ փայտե վահանակներով։ Պողպատե ասեղներով անիվները և պինդ ռետինե անվադողերը Բենցի սեփական մշակումն էին: Ղեկի կառավարումն իրականացվում է փոխանցումատուփի օգնությամբ, որը պտտում է չճնշված առջևի անիվը։  Հետևի մասում օգտագործվել են ամբողջովին էլիպսաձև աղբյուրներ, ինչպես նաև ճառագայթի առանցք և շղթայական շարժիչ երկու կողմերում: Պարզ գոտու համակարգը ծառայում է որպես մեկ արագության փոխանցում ՝ փոխելով բաց և սկավառակային սկավառակների միջև ոլորող պահը:

Առաջին մոտորվագենը օգտագործել է 954 CC (58,2 խորանարդ դյույմ) մեկ մխոցանի չորս հարվածային շարժիչ ՝ դողացող կծիկ բռնկմամբ[10]: Ըստ արտոնագրի, այս նոր շարժիչի հզորությունը 500 Վտ է (2,3 ձիաուժ) րոպեում 250 պտույտով, թեև Մանհայմի համալսարանի կողմից անցկացված ավելի ուշ փորձարկումները ցույց են տվել, որ այն ի վիճակի է արտադրել 670 Վտ (0,9 ձիաուժ) րոպեում 400 պտույտով: Այն ժամանակ դա չափազանց թեթև շարժիչ էր, որը կշռում էր մոտ 100 կգ (220 ֆունտ): Չնայած բեռնախցիկի բացման և կաթիլային քսայուղի համակարգը խորթ կլինի ժամանակակից մեխանիկին, սկավառակի փականի օգտագործումը մղիչով արտանետվող գազերը ազատելու համար բավականին ծանոթ կլինի: Մեծ հորիզոնական թռչող անիվը կայունացրել է մեկ գլան շարժիչի ելքային հզորությունը: Գոլորշիացնող կարբյուրատորը վերահսկվում է անջատիչ փականի միջոցով, որը կարգավորում է շարժիչի հզորությունը և արագությունը: Մեքենայի առաջին մոդելը կառուցվել է ոչ թե կարբյուրատորով, այլ վառելիքով ներծծված մանրաթելերի ջրամբարով, որոնք գոլորշիացման միջոցով վառելիք են մատակարարում բալոնին:

Տրանսպորտային միջոցին շնորհվել է գերմանական 37435 համարի արտոնագիրը, որի համար Կառլ Բենցը դիմել է 1886 թվականի հունվարի 29-ին: Պաշտոնական ընթացակարգերից հետո, արտոնագիրը տրամադրվելուց հետո, որը տեղի է ունեցել նույն թվականի նոյեմբերին, դիմումի ամսաթիվը դարձել է գյուտի արտոնագրի ամսաթիվը: Բենցը հանրությանը ներկայացրել է իր գյուտը 1886 թվականի հուլիսի 3-ին Մանհայմի Ռինգշտրասե փողոցում: Առաջին անգամ Կառլ Բենցը հրապարակայնորեն վարել է մեքենան 1886 թվականի հուլիսի 3-ին Մանհայմում՝ 16 կմ/ժ (10 մղոն/ժ) առավելագույն արագությամբ[4]:

Թիվ 2 մոդելն ունի 1,1 կվտ (1,5 ձիաուժ) շարժիչ, իսկ թիվ 3 մոդելը՝ 1,5 կՎտ (2 ձիաուժ) շարժիչ, ինչը թույլ է տալիս մեքենային հասնել մոտավորապես 16 կմ/ժ (10 մղոն / ժ) առավելագույն արագությանը:

1886-1894 թվականներին կառուցվել է մոտ 25 արտոնագրված ծրագրային մոտորվագեն[11]:

Բերտա Բենցի ուղևորություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բերտա Բենցը ՝ Կառլի կինը, որի օժիտը, ինչպես ասում են, նպաստել է արտոնագրված մոտորվագենի զարգացման ֆինանսավորմանը[12], գիտակցել է  հրապարակայնության անհրաժեշտությունը: Նա վերցրել է արտոնագրված թիվ 3 մոտորվագենը և կատարել է  իր առաջին երկար հեռավորության վրա ներքին այրման շարժիչով մեքենայով, որպեսզի ցույց տա դրա գործնականությունը: Այս ճանապարհորդությունը տեղի է ունեցել 1888 թվականի օգոստոսի սկզբին, երբ նա իր որդիների ՝ Եվգենիի և Ռիչարդի հետ, որոնք համապատասխանաբար տասնհինգ և տասնչորս տարեկան էին, Հայդելբերգով և Վիսլոխով Մանհայմից ուղևորվել է դեպի մոր հայրենի քաղաք ՝ Պֆորցհայմ[13]:

Բերտա Բենցի հուշահամալիրի պաշտոնական երթուղային ցուցիչ

Գերմանիայում երկու տարին մեկ անցկացվում է հնաոճ մեքենաների շքերթ՝ ի պատիվ Բերտա Բենցի այս պատմական ճանապարհորդության: 2008 թվականի փետրվարի 25-ին Բերտա Բենցի հուշահամալիրի երթուղին[14], որը կրկնում է Բենցի ճանապարհորդության երթուղին, գերմանական իշխանությունների կողմից պաշտոնապես հաստատվել է որպես զբոսաշրջային կամ գեղատեսիլ երթուղի, որը ներկայացնում է մարդկության արդյունաբերական ժառանգությունը:194 կմ (121 մղոն) երթուղին, որն ունի ցուցանակներ, Մանհայմից Հայդելբերգով տանում է դեպի Պֆորցհայմ (Սև անտառ) և հետ:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Parissien, Steven (2014). The life of the automobile : the complete history of the motor car. Internet Archive. New York, N.Y. : Thomas Dunne Books, St. Martin's Press. էջեր 2–5. ISBN 978-1-250-04063-3.
  2. «Der Streit um den "Geburtstag" des modernen Automobils» [The fight over the birth of the modern automobile] (գերմաներեն). German Patent and Trade Mark Office. 2014 թ․ դեկտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 2-ին.
  3. Neil, Dan (2006 թ․ հունիսի 21). «Before the Rumble Seat». Los Angeles Times (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 2-ին.
  4. 4,0 4,1 Karl Benz drives the first automobile 3 July 1886 edn.com
  5. «Carl Benz and the Invention of the Automobile». 2018 թ․ հունվարի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 12-ին. Վերցված է 2025 թ․ հուլիսի 9-ին.
  6. Hendrickson, Kenneth E. (2014). The Encyclopedia of the Industrial Revolution in World History. Vol. 3rd. Rowman & Littlefield Publishers. էջ 88. ISBN 9780810888883.
  7. Rauck, Max (1986). «Das 1. Auto ist 100» [The first car is 100 years old]. Kultur & Technik (գերմաներեն). Deutsches Museum. էջ 70.
  8. von Fersen, Olaf (2013). Ein Jahrhundert Automobiltechnik: Personenwagen (գերմաներեն). Springer-Verlag. էջ 10. ISBN 9783642957727.
  9. Derry, Thomas Kingston; Williams, Trevor Illtyd (1960). A Short History of Technology from the Earliest Times to A.D. 1900. Courier Corporation. էջ 393. ISBN 9780486274720.
  10. «The birth of the automobile». Daimler AG. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  11. Sorokanich, Bob (2019 թ․ հոկտեմբերի 29). «The First Benz Was a Dirty, Finger-Hungry Machine That Was Easy to Drive». Road and Track. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 14-ին.
  12. "Frauen in der Geschichte des Rechts – Von der Frühen Neuzeit bis zum Gegenwart", Ute Gerhard e.a., Beck'se Verlagsbuchhandlung, München 1997, 3-406-42866-5, p. 464
  13. MercedesForum (2011 թ․ մայիսի 8). «Making of 'Carl & Bertha' (Film)». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 14-ին – via YouTube.
  14. Bertha Benz Memorial Route (German-government-approved non-profit official site)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Benz Patent-Motorwagen» հոդվածին։