Jump to content

51-րդ նահանգը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
51-րդ նահանգը
անգլ.՝ The 51st State
Երկիր Կանադա
 Միացյալ Թագավորություն
Ժանրֆիլմ կողոպուտի մասին, մարտաֆիլմ[1][2][3], բադի մուվի և կինոկատակերգություն
Թեմաթմրանյութերի անօրինական առևտուր
Թվական2001
Լեզուանգլերեն
ՌեժիսորRonny Yu?[1][4][3]
ՊրոդյուսերDavid Pupkewitz? և Մալքոլմ Քոլ
Սցենարի հեղինակStel Pavlou?
ԴերակատարներՍեմյուել Ջեքսոն[4][2][3], Ռոբերտ Քարլայլ[4][2], Էմիլի Մորտիմեր[4][2], Միթ Լոուֆ, Ռիկի Թոմլինսոն, Ռիս Իվանս[4], Աարոն Շվարց, Մակ ՄակԴոնալդ, Մայքլ Ջ. Ռեյնոլդս և Շոն Փերթվի
ՄոնտաժDavid Wu?
Պատմվածքի վայրԼիվերպուլ
Նկարահանման վայրՄեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
ԿինոընկերությունScreen Gems
Տևողություն89 րոպե
Պաշտոնական կայքէջ

51-րդ նահանգը (հայտնի է նաև որպես Ֆորմուլա 51) 2001 թվականի մարտաֆիլմ, կատակերգական ֆիլմ։ Ռեժիսոր՝ Ռոնի Յու, սցենարի հեղինակ՝ Սթել Պավլոու, գլխավոր դերերում՝ Սեմյուել Ջեքսոն, Ռոբերտ Քարլայլ, Էմիլի Մորտիմեր, Ռիկի Թոմլինսոն, Շոն Պերտվի, Ռիս Իֆանս, Սթիվեն Ուոլթերս և Միս Լոֆ։ Ֆիլմը հետևում է ամերիկացի վարպետ քիմիկոսի (Ջեքսոնի) պատմությանը, ով մեկնում է Բրիտանիա՝ վաճառելու նոր հզոր դեղամիջոցի իր բանաձևը: Ամեն ինչ չի ընթանում այնպես, ինչպես նախատեսված էր, և քիմիկոսը շուտով խճճվում է խաբեության ցանցի մեջ:

Ֆիլմի պրեմիերան կայացել է 2001 թվականի դեկտեմբերի 7-ին՝ Միացյալ Թագավորությունում: Այն միջազգային մակարդակով թողարկվել է «Ֆորմուլա 51» անվանումով՝ 2002 թվականի հոկտեմբերին, որտեղ այն հավաքել է $14,4 միլիոն՝ բյուջեի կեսից մի փոքր ավելին:

1971թ.-ին ոստիկանությունը բռնում է Էլմո ՄաքԷլռոյին, մարիխուանայի ազդեցության տակ վարելու պատճառով։ Նա վերջերս էր ավարտել քոլեջը: Ձերբակալության և դատապարտման պատճառով ՄաքԷլռոյը չի կարողանում դեղագործի աշխատանք գտնել։ Մեր օրերում նարկոբարոն «Մողեսը» հրավիրում է գործընկերների հետ հանդիպում՝ հույս ունենալով վաճառել Էլմոյի հորինած նոր նյութը։ Հանդիպման ժամանակ, փորձելով փախչել «Մողեսի» մանիպուլյացիաներից, Էլմոն պայթեցնում է շենքը՝ սպանելով բոլորին, բացի «Մողեսից»։ Զայրացած՝ «Մողեսը» կապվում է պայմանագրային մարդասպան Դակոտայի հետ, ով նախկինում սպանել էր «Մողեսի» դեմ գործով միակ վկային։ Դակոտան դժկամությամբ է ընդունում, երբ «Մողեսն» առաջարկում է մաքրել իր մոլախաղային պարտքերը և նրան $250,000 բոնուս տալ:

Լիվերպուլի տեղացի «fixer» Ֆելիքս Դե Սոուզային՝ տեղական հանցավոր կազմակերպության ղեկավար Լեոպոլդ Դյուրանտն ուղարկել էր՝ Էլմոյին Մանչեսթրի օդանավակայանից վերցնելու՝ «Լիվերպուլ»-«Մանչեսթեր Յունայթեդ» վաճառված ֆուտբոլային խաղի երկու տոմսի դիմաց: Օդանավակայան տանող ճանապարհին Ֆելիքսը մտնում է «Մանչեսթեր Յունայթեդի» երկրպագուներով լի փաբ և հակադրվում նրանց՝ նախքան ներսից հրթիռ բաց թողնելը։ «Յունայթեդի» երկրպագուները հետապնդում են վերջինիս, բայց ընկերները փրկում են նրան իրենց մեքենայով:

Էլմոն վայրէջք է կատարում Մանչեստերում, նրան դիմավորում է Ֆելիքսը և տանում Դյուրանտի հետ հանդիպման։ Հանդիպման ժամանակ Էլմոն ներկայացնում է POS 51-ը՝ սինթետիկ դեղամիջոց, որը կարելի է արտադրել նվազագույն սարքավորումներով և 51 անգամ ավելի հզոր է, քան մյուս դեղերը: Դյուրանտի քիմիկոս Փուդսը հաստատում է Էլմոյի պնդումները, և Դյուրանտը նրան տալիս է ավելի քան մեկ միլիոն դոլար պարտատոմսեր։ Քանի որ 18 միլիոն դոլար պակաս էր համաձայնեցված վճարից, Էլմոն հրաժարվում է վաճառել:

Փողոցի դիմացի տանիքում Դակոտան պատրաստվում էր կրակել Էլմոյի գլխին, երբ «Մողեսը» կանչում է և չեղյալ համարում հարվածը՝ չցանկանալով սպանել Էլմոյին, քանի դեռ նա չունի բանաձևը: Էլմոյին սպանելու փոխարեն նա պետք է սպանի բոլորին, ովքեր հանդիպում են նրա հետ: Նա վերջում սպանում է բոլորին, բացի Դյուրանտից, Էլմոյից և Ֆելիքսից, ում հետույքին կրակում են: Երբ Էլմոն և Ֆելիքսը հեռանում են հյուրանոցից, թմրանյութ ցանկացող սափրագլուխները հարձակվում են նրանց վրա։ Էլմոն նրանց պաշտպանում է գոլֆի մահակով: Դեպքի վայր են գալիս հետախույզ Վիրջիլ Քեյնը և նրա գործընկեր Արթուրը և սկսում հետապնդել: Նրանք շուտով հրապուրվում են «հավի խաղի»-ով՝ Էլմոյի կողմից, որը փախչում է: Քեյնը և Արթուրը վերադառնում են հանցագործության վայր, և Քեյնը պահանջում է Դյուրանտի գործարքի 50%-ը՝ ՄաքԷլրոյի հետ: Սխալ հաղորդակցությունը հանգեցնում է Դյուրանտի մահվան:

Ֆելիքսը կապվում է զենքի վաճառքով զբաղվող ակումբի սեփականատիրոջ և Իկի անունով թմրանյութերի դիստրիբյուտորի հետ՝ նրան խոստանալով 20 միլիոն ֆունտ ստեռլինգի բանաձևը: Քանի որ Էլմոն և Ֆելիքսը ձեռք են բերում դեղամիջոցի արտադրության համար անհրաժեշտ բաղադրիչները, որոնք բոլորն էլ առանց դեղատոմսի ապրանքներ են, այժմ զինված սափրագլուխները պատանդ են վերցնում նրանց: Սափրագլուխները պնդում են, որ իրենք ունեն լաբորատորիա, թեև պարզվում է, որ այն կոտրված կենդանիների փորձարկման հաստատություն է: Էլմոն պատրաստում է դեղամիջոցի երկու խմբաքանակ՝ մեկ կապույտ և մեկ կարմիր: Էլմոն պնդում է, որ կարմիր դեղահաբը ամենաուժեղ տարբերակն է, և իր ընդունելուց հետո սափրագլուխները փորձում են այն։ Մինչ նրանք խնջույքներ են անում՝ սպասելով դեղամիջոցի ազդեցությանը, Էլմոն թաքուն դուրս է թքում իր կարմիր հաբը։ Նա ասում է Ֆելիքսին, որ դա հզոր լուծողական է. Էլմոն և Ֆելիքսը հեռանում են՝ անգործունակ սափրագլուխների վրա զուգարանի թղթի գլանափաթեթներ նետելով։

Իկիի ռեյվի ակումբում Էլմոն նախաձեռնում է իր գործարքը և դեղը հասցնում սպասող ամբոխին: Քեյնը և ոստիկանությունը ընդհատում են գործարքը և ձերբակալում Ֆելիքսին։ Հայտնվելուց հետո Դակոտան բացահայտում է, որ իր իսկական անունը Դուն է, և որ ինքը և Ֆելիքսը տնային գործընկերներ են եղել: Նա առևանգում է Էլմոյին և նրա հետ հեռանում տանիքից: Էլմոն հաղթում է նրան՝ կախելով տանիքի եզրին: Ընտրություն չունենալով՝ ինքը գործարք է կնքում նրա հետ, և նրանք փախչում են Քեյնից։ Մինչդեռ Քեյնը հարցաքննության ժամանակ շանտաժի է ենթարկում Ֆելիքսին և իրեն ստիպում գործարքի մեջ մտնել Իկիի հետ, որը Ֆելիքսը սահմանում է նրա համար։

Ֆելիքսը, Էլմոն և Դունը հանդիպում են Իկիի անձնական դիտարկղում՝ Էնֆիլդում կայացած ֆուտբոլային հանդիպման ժամանակ: Այս անգամ գործարքը ընդհատվում է «Մողեսի» կողմից, ով սպանում է Իկիին և պահանջում բանաձև POS 51-ը: «Մողեսը» նշում է խմիչքով, քանի որ Էլմոն բացահայտում է, որ դեղը պլացեբո է, իսկ POS-ը նշանակում է առաջարկի ուժ: Քեյնը ընդհատում է նրանց, երբ Էլմոյի կոկտեյլը՝ պայթուցիկը, որը կուլ է տվել «Մողեսը», ուժի մեջ է մտնում՝ սպանելով «Մողեսին»: Քեյնը ուշագնաց է լինում և Արթուրը ձերբակալում է նրան, մինչդեռ հիմնական երեքը դուրս են գալիս անվնաս: Լուսաբացն ու Ֆելիքսը միասին հաստատվում են, և Էլմոն գնում է Շոտլանդական լեռնաշխարհի դղյակը, որը պատկանում է ՄակԷլրոյի կլանապետին, մինչդեռ բացատրում է, որ ինքը ֆիլմն անցկացրել է «Իմ ստրուկ տիրոջ թարթանով» վերնաշապիկով, սակայն Էլմոն այժմ պնդում է , որ և՛ ամրոցը, և՛ Տարտանը իրենն են։

Արտադրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սցենարիստ Սթել Պավլուի մոտ «51-րդ նահանգը» ֆիլմի գաղափարը հղացել է 1994 թվականին, երբ նա սովորում էր Լիվերպուլի համալսարանում և աշխատում էր «The Brook Cafe»-ի խոհանոցում «The Quiggins» կենտրոնում՝ որոշ կերպարների հիմքում դնելով իր ընկերներին: Պավլուն նկարագրել է այն գաղափարը, որ ֆիլմը հիմնված է Լիվերպուլի ստրկավաճառության պատմության վրա և այն տեղափոխում է մեր օրեր՝ թմրանյութերի առևտրի տեսքով: Պավլուն և նրա բիզնես գործընկեր Մարկ Օլդրիջը ցուցադրեցին իրենց գաղափարը Ֆրանսիայում Կաննի կինոփառատոնում, որը հանգեցրեց ֆիլմերի զարգացման «Focus Films» ընկերության ուշադրությանը, որն առաջարկում էր ֆինանսավորում զարգացման համար: Շուտով ֆիլմը գրավեց Սեմյուել Լ. Ջեքսոնին, ով ի վերջո հանդես եկավ որպես ֆիլմի և՛ պրոդյուսեր, և՛ աստղ:[5] DVD-ի մեկնաբանությունը ցույց է տալիս, որ սցենարն ի սկզբանե գրվել է Լոուրենս Ֆիշբորնի կողմից, նախքան Ջեքսոնի աստղ դառնալը:[6]

Ի սկզբանե Պավլուն բյուջե էր կազմում մոտ 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ և մտադրվել էր անձամբ ղեկավարել այն: Ֆինանսավորում ստանալու դժվարության պատճառով Պավլուն մի կողմ քաշվեց և վերցրեց համապրոդյուսերի վարկը, մինչ խնդրի լուծվելը: Հինգ տարի անց 51-րդ նահանգը վերջապես բյուջետավորվեց 28 միլիոն դոլարով, որի ֆինանսավորումը ստացվեց Կանադայից և Մեծ Բրիտանիայից՝ «Alliance Atlantis»-ի և «Film Consortium»-ի միջոցով:[7]

Նախնական արտադրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դերասան և կինոպրոդյուսեր Սամուել Լ. Ջեքսոնը հոնկոնգցի ռեժիսոր Ռոննի Յուին առաջարկեց զբաղվել ֆիլմի բեմադրությամբ՝ հավատալով, որ ֆիլմի ընդհանուր ոճը կհամապատասխանի Յուի նախորդ ստեղծագործություններին, ինչպիսին է՝ 1998 թվականին նկարահանված «Չակի հարսնացուն» ֆիլմը: Էլմո ՄաքԷլռոյի (Սեմուել Լ. Ջեքսոն) և Ֆելիքս Դե Սոուզայի (Ռոբերտ Քարլայլ) դերերն ապահովելուց հետո, պրոդյուսեր Անդրաս Համորին առաջարկեց Միս Լոֆին խաղալ հակառակորդի դերը: Սա հավանության է արժանացել ռեժիսոր Յուի կողմից, ով գաղափարն անվանել է «իսկապես ոգեշնչված քասթինգ»։[7]

Գրեթե ամբողջ ֆիլմը նկարահանվել է Լիվերպուլում,[8] բացի բացման տեսարանից, որը նկարահանվել է Լոս Անջելեսում, մեքենա վարելու տեսարանը, որը նկարահանվել է Մանչեստերում և մեկ այլ տեսարան, որը նկարահանվել է Չեշիրի Չոլմոնդելի ամրոցում:Լիվերպուլում օգտագործվող հիմնական վայրերն էին՝ Մերսի գետը և նավահանգիստները, Պիեր Հեդը, Հնդկաստանի շենքը,[9] Ուոթեր Սթրիթը, ինչպես նաև Լիվերպուլի «Էնֆիլդ» ստադիոնը: Լիվերպուլի այլ հայտնի տեսարժան վայրերը կարելի է տեսնել ամբողջ ֆիլմի ֆոնին, ինչպիսիք են Սուրբ Գեորգիի սրահը և «Liver Building»-ը։

Արտադրական դիզայներ Ալան Մակդոնալդը օգտագործեց ֆիլմի արտադրական բազան Բաունդարի սթրիթում՝ ինտերիերի տեսարանների համար զանազան դեկորացիաներ ստեղծելու նպատակով, ինչպես նաև Բլեքստոք փողոցում չօգտագործված պահեստի հսկայական տարածք:

Տնային լրատվամիջոցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլմը թողարկվել է ինչպես VHS, այնպես էլ DVD տարբերակով։ DVD տարբերակը թողարկվել է 2002 թվականի հոկտեմբերի 7-ին: Հատուկ առանձնահատկությունները ներառում են աուդիո մեկնաբանություն, պատրաստման և արտադրության առանձնահատկություններ, լուսանկարների պատկերասրահ, թրեյլեր և դերասանների ու անձնակազմի հարցազրույցներ:[10] Ֆիլմը թողարկվել է երկակի Blu-ray և DVD ձևաչափով 2017 թվականի հոկտեմբերի 2-ին։[11]

ԱՄՆ թողարկման համար ֆիլմը վերանվանվեց «Ֆորմուլա 51»։

Քննադատական ​​ընդունելություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Rotten Tomatoes»-ի ակնարկների ագրեգացիոն կայքում ֆիլմը ստացել է 25%՝ հիմնված 102 քննադատների ակնարկների վրա, միջին գնահատականը 4,3/10, և կոնսենսուսը հետևյալն է՝ «շատ բան չավելացնեք»:[12] «Metacritic»-ում ֆիլմը հավաքել է 23 ձայն 100-ից՝ 29 քննադատների ակնարկների հիման վրա։[13]

«Chicago Sun-Times» թերթից Ռոջեր Էբերթը ֆիլմն անվանել է «ֆարս»՝ ֆիլմին տալով չորս աստղերից մեկը, և հատկապես բացասական մեկնաբանություններ է տվել ֆիլմի բովանդակության և սցենարի վերաբերյալ:[14] Ընդհանուր առմամբ դրական կարծիքներ են տրվել ինչպես BBC-ի, այնպես էլ «Empire»-ի գրախոսների կողմից, վերջիններից Ալան Մորիսոնն այն անվանել է «լիարժեք զվարճանք» և որ ֆիլմը «դուրս է գալիս բրիտանական ֆիլմերի սահմաններից»։[15] IGN-ը ընդհանուր առմամբ դրական գնահատական ​​տվեց ֆիլմին՝ եզրակացնելով, որ «դուք ստանում եք հենց այն, ինչի համար վճարում եք», և որ ֆիլմն ընդհանուր առմամբ շատ «հաճելի» էր։[16]

Ֆիլմի համաշխարհային պրեմիերան տեղի է ունեցել 2001 թվականի դեկտեմբերի 7-ին, Լոնդոնի՝ Ուեսթ Էնդ Կերզոն կինոթատրոնում։

Ընդհանուր առմամբ, համաշխարհային կինովարձույթում ֆիլմը վաստակել է ավելի քան 14,4 միլիոն դոլար, որից 5,2 միլիոնը՝ ԱՄՆ-ում և 9,2 միլիոն դոլար՝ այլուր:[17]

Սաունդթրեքը գրել են Դարիուս Կեդրոսը, Կասպար Կեդրոսը և Բարնի Քուինթոնը «Headrillaz» խմբի անունով, ինչպես նաև նկարահանվել են այնպիսի արտիստներ, ինչպիսիք են PJ Harvey, Run–D.M.C., Nelly և Stephen Day։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 http://www.imdb.com/title/tt0227984/
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.metacritic.com/movie/formula-51
  3. 3,0 3,1 3,2 http://www.filmaffinity.com/en/film922069.html
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 http://www.film-o-holic.com/arvostelut/51st-state
  5. Turner, Matthew (12 October 2001). «51st State (18)». viewbristol.co.uk. Վերցված է 3 July 2011-ին.
  6. Stel Pavlou, Mark Aldridge (2002). The 51st State DVD commentary (DVD). Momentum Pictures.
  7. 7,0 7,1 «Formula 51 Production Notes». cinema.com. Վերցված է 6 July 2011-ին.
  8. «Cameras Rolling!». Southport Reporter. 24 January 2004. Արխիվացված է օրիգինալից November 23, 2004-ին.
  9. «Behind the scenes:- 51st State». Southport Reporter. 12 December 2001. Արխիվացված է օրիգինալից May 18, 2021-ին.
  10. Cox, Chris (October 24, 2002). «The Review of 51st State». myreviewer.com. Վերցված է 7 April 2023-ին.
  11. «The 51st State Blu-ray». blu-ray.com. Վերցված է 7 April 2023-ին.
  12. «Formula 51». Rotten Tomatoes. Flixster. Վերցված է 30 June 2011-ին.
  13. «Formula 51». Metacritic. Վերցված է 30 June 2011-ին.
  14. Ebert, Roger (18 October 2002). «Formula 51». Chicago Sun-Times. Վերցված է 7 April 2023-ին.
  15. Morrison, Alan. «Formula 51». Empire. Արխիվացված է օրիգինալից 20 October 2012-ին. Վերցված է 30 June 2011-ին.
  16. «Review of Formula 51». IGN. Newscorp. 21 October 2002. Արխիվացված է օրիգինալից 18 May 2012-ին. Վերցված է 30 June 2011-ին.
  17. «Forumula 51 Box Office». boxoffice.com. Արխիվացված է օրիգինալից 28 September 2011-ին. Վերցված է 30 June 2011-ին.