Ֆրից Շտերն

Ֆրից Շտերն; գերմ.՝ Fritz Richard Stern
Ծնվել է	փետրվարի 2, 1926[…]; Վրոցլավ, Lower Silesia Province, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն
Մահացել է	մայիսի 18, 2016[…] (90 տարեկան); Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	Գերմանիա և ԱՄՆ
Մասնագիտություն	պատմաբան, ոչ գեղարվեստական գրող և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Կոլումբիայի համալսարան, Ենայի համալսարան, Կոռնելի համալսարան և Բեռլինի ազատ համալսարան
Գործունեության ոլորտ	պատմագրություն
Անդամակցություն	Բեռլին-Բրանդենբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Լեզվի և պոեզիայի գերմանական ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն
Ալմա մատեր	Կոլումբիայի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Ազդվել է	Lionel Trilling?
Պարգևներ	Գուգենհայմի կրթաթոշակ Գերմանական գրավաճառների խաղաղության պարգև Marion Dönhoff Award? Q17353958? Դոկտոր Լեոպոլդ Լուկասի մրցանակ Լեո Բաեքի մեդալ Deutscher Nationalpreis? honorary doctor of the University of Wrocław? Օքսֆորդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր և Փրինսթոնի համալսարանի պատվավոր դոկտոր
Ամուսին(ներ)	Elisabeth Sifton?
Մայր	Catherine Stern?
	Fritz Stern Վիքիպահեստում

Ֆրից Շտերն (գերմ.՝ Fritz Richard Stern; փետրվարի 2, 1926(1926-02-02)^[1]^[2]^[3]^[…], Վրոցլավ, Lower Silesia Province, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն - մայիսի 18, 2016(2016-05-18)^[4]^[5]^[1]^[…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), գերմանահրեական ծագմամբ ամերիկացի պատմաբան։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրից Շտերնը հայրը եղել է բժիշկ, Առաջին համաշխարհային պատերազմի վետերան։ Մայրը եղել է ուսուցչուհի, դասագրքերի հեղինակ, դպրոցական կրթության բարեփոխիչ։ 19-րդ դարի վերջին ընտանիքը հուդայականությունից հրաժարվել և լյութերականություն է ընդունել։ Ֆրիցը կնքվել և անվանվել է պապի անունով, ով հայտնի քիմիկոս, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ֆրից Հաբերն էր։ Նա նույնպես ժամանակին ընդունել է լյութերականություն։ 1938 թվականին ընտանիքը, փախչելով նացիստներից, տեղափոխվել է ԱՄՆ և հիմնվել Նյու Յորքում։ Ֆրից Շտերնը ավարտել է Կոլումբիայի համալսարանը, իսկ 1953- 1997 թվականներին դասավանդել այնտեղ։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրից Շտերնի գիտական հետաքրքրությունների կենտրոնում են գերմանացիների և հրեաների հարաբերությունները 19-20-րդ դարերում՝ գերմանական նացիոնալիզմի վերելքի, հակասեմականության, քսենոֆոբիայի, «հատուկ ճանապարհի» գաղափարախոսության, նացիզմի ձևավորման և զարգացման, Հոլոքոստի սկսման և ծավալման շրջանակներում։ Նրա բոլոր աշխատությունները թարգմանվել են աշխարհի տարբեր լեզուներով։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մշակութային հուսահատության քաղաքականությունը։ Աշխատանք գերմանական գաղափարախոսության վերելքի մասին (1963)
Պատմության տարբերակումները. Վոլտերից մինչ մեր օրերը (1970)
Ոսկի և երկաթ. Բիսմարկը, Բլեյքրոդերը և Գերմանական կայսրության հիմնադրումը (1977)
Ապազատականացման ձախողումները։ Էսսեներ Գերմանիայի ժամանակակից քաղաքական մշակույթի մասին (1973)
Գերմանիա 1933. 50 տարի անց (1983)
Երազանքներ և շփոթություններ.գերմանական պատմության դրաման (1987)
Էյնշտեյնի գերմանական աշխարհը (1999)
Հինգ Գերմանիաներ, որոնք ես գիտեմ (2006, հիշողություններ)
Ոչ սովորական մարդիկ Դետրիխ Բոնհոֆֆեր և Հանս ֆոն Դոհնայի, and Hans von Dohnanyi, Հիտլերի դեմ են դուրս գալիս եկեղեցին և պետությունը (Էլիզաբեթ Շիֆթոնի համահեղինակությամբ), (New York Review Books Collections: 2013, ISBN 978-1590176818:

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրից Շտերնը 1999 թվականին արժանացել է «Գերմանացի գրավաճառների խաղաղության մրցանակին»։ 2002 թվականին դարձել է Վրոցլավի համալսարանի պատվավոր դոկտոր։ 2006 թվականին արժանացել է Գերմանիայի պատվավոր շքանշանի։ 2007 թվականին Բեռլինի հրեական թանգարանի կողմից արժանացել է «համբերության մրցանակի»։ 2009 թվականին արժանացել է «Մարիոն Դենգոֆի միցանակի» և այլ մրցանակների։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Fritz Stern at 70/ Marion Fishel Deshmukh, Jerry Z. Muller, eds. Washington: German Historical Institute, 1997

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 http://www.zeit.de/gesellschaft/2016-05/historiker-fritz-stern-ist-tot
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.nytimes.com/2016/05/19/books/fritz-stern-a-leading-historian-on-modern-germany-dies-at-90.html
↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Guggenheim Fellows database
↑ https://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1990-1999/fritz-stern
↑ https://uni-tuebingen.de/fakultaeten/evangelisch-theologische-fakultaet/fakultaet/lucas-preis/preistraeger/bisherige-preistraeger/

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարցազրույց 2007 թվական Archived 2010-10-04 at the Wayback Machine. (գերմ.)
Ֆրից Շտերն։ Պատմության գլխավոր դասը Archived 2008-12-04 at the Wayback Machine. (անգլ.)

[_2f3dc59416f20eb3-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_8fc3c33f13bafd3f-2] 2,0 ^2,1 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.

[_0284b173e26f600d-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_be3b82db9ee7660d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 http://www.zeit.de/gesellschaft/2016-05/historiker-fritz-stern-ist-tot

[_ee05d90ad0b62347-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.nytimes.com/2016/05/19/books/fritz-stern-a-leading-historian-on-modern-germany-dies-at-90.html

[_73410c9a04babe65-6] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_27c5df4ba162a35e-7] Guggenheim Fellows database

[_bf455a53b454609b-8] ttps://www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/alle-preistraeger-seit-1950/1990-1999/fritz-stern

[_5c9bb3bb2b19bebd-9] ttps://uni-tuebingen.de/fakultaeten/evangelisch-theologische-fakultaet/fakultaet/lucas-preis/preistraeger/bisherige-preistraeger/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]