Ֆրեդերիկ Թյորներ
.svg){kind=small}
Ֆրեդերիկ Թյորներ, (անգլ.՝ Frederick Jackson Turner, նոյեմբերի 14, 1861[1], Portage, Վիսկոնսին, ԱՄՆ - մարտի 14, 1932[2][1], Սան Մարինո, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[2]), 20-րդ դարասկզբի ամերիկյան պատմաբան: Առավել հայտնի է որպես յուրօրինակ «սահմանների տեսություն» հեղինակ, որը՝ չնայած ենթարկվելով քննադատության, մեծ ազդեցություն է ունեցել ամերիկյան պատմագրության[9] և զանգվածային գիտակցության[10] վրա:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է միջին խավի ընտանիքում: Սովորել է Մադիսոնի Վիսկոնսի համալսարանում, որը ավարտել է 1884 թվականին: 1890 թվականին Ջոն Հոփկինսի համալսարանում ստացավ փիլիսոփայության դոկտորի աստիճան պատմությունից, գիտական դիսերտացիան` Վիսկոնսիի մորթե նախախնամություն, պաշտպանել է Հ.Բ. Ադամսի ղեկավարությամբ: Նույն տարում Մադիսոնում գտնվող Վիսկոնսիի համալսարանում սկսեց աշխատել որպես պրոֆեսոր, իսկ 1910 թվականից` Հարվարդի համալսարանում, որտեղ աշխատեց մինչև 1924 թվականը: Թոշակի անցնելուց հետո Կալիֆոռնիայի գրադարաններից մեկում զբաղեցնում էր ասոցացված աշխատակցի պաշտոն[10]:
1880 թվականին Թյորները ձևակերպել է ամերիկյան պատմության սահման կոնցեպցիան (տես՝ Սահմանների տեսություն): Նա գտնում էր, որ Միացյալ Նահանգներում գոյություն ունեցող սոցիալական ինստիտուտները Եվրոպայից փոխառված չէ, այլ ի հայտ է եկել նոր հողերի ընդլայնման արդյունքում` սահմանագոտում փոխադարձ շփման արդյունքում: Սահմանի հետ ունեցած փոխազդեցությամբ է պայմանավորված ամերիկյան ազգի ներսում առկա տարբերությունը, մինչդեռ ունի նաև բազմաթիվ նմանություններ:
Դեռևս Թյորների կենդանության տարիներին նրա «Սահմանների տեսություն»-ը ջախջախվեց այլ պատմաբանների կողմից, որպես միագործոն: Չնայած դրան, Թյորների թեզը մտավ ամերիկացիների գիտակցության մեջ և մինչև այսօր գոյություն ունի «պատմական առասպելի» տեսքով[10]:
Գիտական աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- The frontier in American history. — N. Y., 1962.
- The significance of sections in American history. — N. Y., 1932.
- The United States. 1830—1850. The nation and its sections. — N. Y., 1958.
Թարգմանություններ ռուսերենով[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Тёрнер Ф. Фронтир в американской истории. / Пер. с англ. А. И. Петренко. — М.: Весь мир, 2009. — 304 с. ISBN 978-5-7777-0365-1
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/610263/Frederick-Jackson-Turner
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Болховитинов Н. Н. Тёрнер Фредерик Джэксон // Большая советская энциклопедия
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Цветков И. Фредерик Тернер(չաշխատող հղում) // История США : Материалы к курсу.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Цветков И. Фредерик Тернер(չաշխատող հղում) // История США : Материалы к курсу.
| ||||||||||||||||
- Նոյեմբերի 14 ծնունդներ
- 1861 ծնունդներ
- ԱՄՆ-ում ծնվածներ
- Մարտի 14 մահեր
- 1932 մահեր
- Կալիֆոռնիայում մահացածներ
- Հարվարդի համալսարանի դասախոսներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ջոն Հոփքինսի համալսարանի շրջանավարտներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ամերիկացի պատմաբաններ