Ֆոտոխողովակ
| Ենթակատեգորիա | Էլեկտրոնային լամպ  | |
|---|---|---|
Ֆոտոխողովակ կամ գազով լցված ֆոտոէլեկտրական բջիջ կամ վակուումային խողովակ, որը զգայուն է լույսի նկատմամբ։ Նման խողովակն ավելի ճիշտ կոչվում է «լուսարձակող բջիջ», այն ֆոտոգալվանային կամ ֆոտոհաղորդիչ բջիջներից տարբերելու համար է: Ֆոտոխողովակները նախկինում լայնորեն օգտագործվում էին, բայց այժմ շատ կիրառություններում փոխարինվում են պինդ վիճակի ֆոտոդետեկտորներով: Ֆոտոմուլտիպլիկատորի խողովակը լույսի ամենազգայուն դետեկտորներից մեկն է և դեռևս լայնորեն օգտագործվում է ֆիզիկայի հետազոտություններում:
Գործարկման սկզբունքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆոտոխողովակները գործում են ֆոտոէլեկտրական էֆեկտի համաձայն. մուտքային ֆոտոնները հարվածում են ֆոտոկաթոդին՝ էլեկտրոնները դուրս մղելով դրա մակերեսից, որոնք ձգվում են դեպի անոդ: Այսպիսով, հոսանքը կախված է մուտքային ֆոտոնների հաճախականությունից և ինտենսիվությունից: Ի տարբերություն ֆոտոբազմապատկիչ խողովակների, ուժեղացում տեղի չի ունենում, ուստի սարքի միջոցով հոսանքը սովորաբար մի քանի միկրոամպերի կարգի է[1]:
Լույսի ալիքի երկարության տիրույթը, որի վրա սարքը զգայուն է, կախված է այն նյութից, որն օգտագործվում է լուսարձակող կատոդի համար: Կեսիում-անտիմոնի կատոդը իրենից ներկայացնում է մի սարք, որը շատ զգայուն է մանուշակագույնից ուլտրամանուշակագույն շրջաններում, կարմիր լույսի նկատմամբ ուժգնության պատճառով: Օքսիդացված արծաթի վրա ցեզիումը դառնում է կատոդ, որն առավել զգայուն է ինֆրակարմիր լույսի և կարմիր լույսի նկատմամբ և հասնելով մինչև կապույտը, որտեղ զգայունությունը ցածր է, բայց ոչ զրոյական[2]:
Վակուումային սարքերը լուսավորության տվյալ մակարդակի համար՝ ունեն հաստատուն անոդային հոսանք համեմատած անոդի լարման: Գազով լցված սարքերը համեմատած վակուումային սարքերի հետ ավելի զգայուն են, սակայն ավելի ցածր հաճախականություններում հաճախականության արձագանքը մոդուլացված լուսավորությանը բարձր չէ: Վակուումային սարքերի հաճախականության արձագանքը հիմնականում սահմանափակվում է էլեկտրոնների՝ կատոդից անոդ անցման ժամանակով:
Հավելվածներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆոտոխողովակի հիմնական կիրառություններից մեկը նախագծված ֆիլմերի համար օպտիկական ձայնային ուղիների ընթերցումն էր: Ֆոտոխողովակները օգտագործվում էին լույսի ընկալման տարբեր կիրառություններում[3], մինչև որոշները փոխարինվեցին ֆոտոռեզիստորներով և ֆոտոդիոդներով:
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ J.B. Calvert (2002-01-16). «Electronics 30 - Phototubes». University of Denver. Արխիվացված է օրիգինալից 2006-01-15-ին.
- ↑ Mullard Technical Handbook Volume 4 Section 4:Photoemissive Cells (1960 Edition)
- ↑ Bruno, O (2001). «Phototube sensor for monitoring the quality of current collection on overhead electrified railways». Journal of Rail and Rapid Transit. 215 (3): 231–241. Վերցված է 11 May 2023-ին.