Ֆիրգուն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ֆիրգուն (եբրայերեն՝ פירגון), ժամանակակից խոսակցական եբրայերեն տերմին և իսրայելյան մշակույթի հասկացություն, որը վերաբերում է այլոց հանդեպ անկեղծ, անշահախնդիր ուրախության, հրճվանքի կամ հպարտության իրականացմանը։ Ֆիրգունի մեկ այլ սահմանում, այն նկարագրում է որպես մեծահոգություն, անձնուրաց, նրբանկատ ձևով ուրախության պարգևումը կամ մեկ այլ մարդու համար լավ բանի ձեռնարկումը։ Ֆիրգուն նշանակում է ինչ-որ մեկին հաճելի պահ պարգևել, հաճելի բան կատարել, առանց որևէ հետին մտքի։ Բացասական տարրի բացակայությունը Ֆիրգուն հասկացության անբաժանելի մասն է[1]։

Ծագումնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիրգունը սերում է իդիշ «farginen» բառից։ Ժամանակակից ոչ միայն եբրայերեն բառը առաջին անգամ օգտագործվել է 1970-ականներին և առաջիկա տասնամյակների ընթացքում ստացել իր հետագա զարգացումը։ Ըստ Հայֆայի համալսարանի հաղորդակցություն մասնագիտության պրոֆեսոր Թամար-Կաթրիելի՝ ֆիրգունը տարբերվում է հաճոյախոսություններ անելուց, քանի որ այն «մերձավորություն է և ասվում է առանց պարտադրանքի»[2]։ Ֆիրգուն հասկացությունը կարելի է գտնել Թալմուդում ինչպես «ע բավական» կամ «ע-յաֆա»՝ «գեղեցիկ աչքերի համար»։ Այս արտահայտությունները տարածված չեն արդի եբրայերենում[3][4][5][6]։

Ֆիրգունի միջազգային օր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականին Իսրայելի շահույթ չհետապնդող համայնքային խումբը՝ Made in JLM-ն որոշեց հիմնել «Ֆիրգունի միջազգային օր»՝ ամենամյա տոն, որ կնշվի հուլիսի 17-ին, երբ մարդիկ սոցիալական ցանցերում անկեղծ հաճոյախոսություններով կկիսվեն և կարտահայտեն իրենց հիացմունքը այլոց հաջողությունների կապակցությամբ[7][8][9][10]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Kordova, Shoshana.
  2. Carmon, Irin.
  3. Firgun.
  4. Collins, Liat.
  5. Bíró, Tamás.
  6. Katriel, Tamar.
  7. Firgun: An optimistic little word.
  8. Aslan-Levy, Eylon. "The Firgun: Israel’s Secret Weapon". July 17, 2014. The Times of Israel.
  9. Davis, Barry. Spreading the good word. Jerusalem Post. July 2015
  10. Shamah, David. Jerusalem techies show each other, and the world, a little love. Times of Israel. July 16, 2015