Ֆիլիպ III

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆիլիպ III
Ծնվել է՝ապրիլի 3, 1245
ԾննդավայրՊուասսի, Սեն-Ժերմեն-ան-Լայի թաղամաս, Իվելին, Իլ-դը-Ֆրանս, Ֆրանսիայի մետրոպոլիս, Ֆրանսիա[1][2]
Մահացել է՝հոկտեմբերի 5, 1285 (40 տարեկան) բնական մահով
Վախճանի վայրՊերպինյան
Սեն Դենի աբբայություն
Երկիր Ֆրանսիա
ՏոհմԿապետինգներ
գերիշխան
ՀայրԼուի IX Սուրբ[3]
ՄայրMargaret of Provence?[3]
ԵրեխաներLouis of France?, Ֆիլիպ IV Գեղեցիկ[3], Charles of Valois?[3], Լուի դ’Էվրյո, Blanche of France, Duchess of Austria? և Margaret of France?[3]
Հավատքկաթոլիկություն

Ֆիլիպ III (ֆր.՝ Philippe III), մականուն է Համարձակ (ֆր.՝ le Hardi) XIV դարից սկսած[4] (ապրիլի 3, 1245, Պուասսի, Սեն-Ժերմեն-ան-Լայի թաղամաս, Իվելին, Իլ-դը-Ֆրանս, Ֆրանսիայի մետրոպոլիս, Ֆրանսիա[1][2] - հոկտեմբերի 5, 1285, Պերպինյան, թաղված է Սեն Դենի աբբայությունում), Ֆրանսիայի թագավոր 1270 թվականի օգոստոսի 25-ից սկսած, թագավորել է Ռեյմյանների դինաստիան 1271 թվականի օգոստոսի 15-ից սկսած։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տուրյան գրոշ, Ֆիլիպ III-ի արծաթյա դրամը

Ֆիլիպը եղել է թագավոր Լյուդովիկ IX-ի և Մարգարիտա Պրովանսկայայի երկրորդ որդին։ Ֆիլիպը իր անունը ստացել է ի հիշատակ իր մեծ պապի՝ Ֆիլիպ II-ի։ 1260 թվականին, երբ իր մեծ եղբայր՝ Լյուդովիկը մահանում է, նա դանում է թագավորական գահի միակ ժառանգորդը։

Իր հոր հետ մասնակցել է խաչակրած արշավանքին և աֆրիկյան ափի ճամբարում թագավոր է հռչակվել։ Անմիջապես, երբ վերադարձավ Ֆրանսիա, նա խոնարհվեց մի քանի անկանոն վասալների դեմ և արքեպիսկոպոս Լիոնի ինքնիշխան իշխանության ճանաչում ձեռք բերեց։

Բրոսի մահից հետո, Ֆիլիպը բարձրացրեց Սեն Դենիի վանահայր Մատե դե Վանդոմի պաշտոնը և իջեցրեց Էտեն Բոմարշեի պաշտոնը։ Բացի դրանցից, հիվանդ Ֆիլիպի վրա մեծ ազդեցություն ուներ իր հորեղբայր Կարլ Անժույսկին։ Տեղի տալով իր պնդմանը, Ֆիլիպը որոշում է իր թեկնածությունը դնել Գերմանական կայսրության գահի ընտրություններին, բայց դրան հետևում է անհաջողությունները, երբ Կարլի համար նա խառնվում է ինպանական գործերի մեջ, որտեղ նրա համար կանխատեսում էին պարտություն և մահ։

Բացի դրանից Ֆիլիպը ուներ նաև Իսպանիայի մասին սեփական հետաքրքրությունները։ 1275 թվականին նա պաշտպանվել է Նավառայի Կաստիլիայի և Արագոնի թագավորների պահանջներից, բայց հետո Ֆիլիպի առժանանում է ֆրանսիական արքայադուստր կողմից բարեմախտանքների, ով ամուսնացած էր Ալֆոնսո X-ի որդու հետ և բաժանվել էր նրանից ամուսնու մահի պատճառով (1276 թվականին), և այդ ամենը սակայն չի հանգեցնում Ֆիլիպի ցանկալի արդյունքին։

Ֆիլիպ III-ի տապանաքար, Սեն Դենի աբբայությունում

Ավելի շատ անհաջող էր Արագոն խաչակրած արշավանքը, որը ձեռնարկվել էր այն բանից հետո, երբ Չարլզ Անժույակի պնդմամբ տեղի ունեցավ Սիցիլիական վեսպերսը։ Մարտին IV-րդ Հռոմի պապը միշտ հավատարիմ է մնացել Կարլին և Ֆիլիպին, և նրանք մի ծրագիր են կազմում, որի համաձայն պետք էր Պեդրո III Արագոնսկայանին վտարել և արգելել ոտք դնել եկեղեցի, այնուհետև պաշտոնական հայտարարեին, որ Պեդրոն գահընկեց եղավ և իր տեղը կզբաղեցնի Ֆիլիպի փոքր տղաներից մեկը։ Ֆրանսիական բանակին և նավատորմին, որոնք պայքարում են այդ ծրագրի իրականացման համար, ուղեկցեց ամբողջովին անհաջողությունների շարքը, նախ նավատորմը երկու անգամ խփվում է, իսկ բանակը ստիպված պաշարվել էր Ժերոնայի ամրոցում, և որոշ ժամանակ անց նրանց հետևեց սովը, մահը և հիվանդությունների շարքը։ Ֆիլիպը, ով ամեն ինչի մասին տեղյակ լինելով ստիպված կանգնեցնում է արշավը, նույնպես հիվանդանում է և նահանջի ժամանակ մահանում է։

Ֆիլիպի թագավորման տարիներին ֆրանսիական թագը էլ ավելի է բարձրացել։ Նա իր էլ ավելի հզորացրեց և ընդարձակեց լանայի թուլուզսկիխներին՝ Պուատուն, Սենտոժը, Տուլոնը, Ալբիժուան, Օվերնը, Կերսին, Աժենեն, Ռուերգը, Վենսենը։ Բացի դրանից, նա հզորացրել է նաև Լիոնը և Մոնպելեն։

Ընտանիք և երեխաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիլիպ III-ի և Մարիա Բրաբանտսկի հարսանիքը։ Ձեռագիր մանրանկարչություն Chroniques de France ou de St. Denis, XIV դարի վերջերին
Ֆիլիպ III-ի սերունդներ
  • Առաջին կինը, (1262 թվականի մայիսի 28ին) Իզաբելա (1247—1271), Հայմե I-ի աղջիկը։ Ունեցել են 4 երեխա, որոնցից երկուսը մահացել են մանուկ ժամանակում։
    1. Լյուդովիկ (1264 — 1276 մայիս)։
    2. Ֆիլիպ IV Գեղեցիկ (1268—1314), Ֆրանսիայի թագավորն է սկսած 1285 թվականից։
    3. Ռոբերտ (1269—1276)։
    4. Կարլ (1270—1325)։
  • Երկրորդ կին, (1274 թվականի օգոստոսի 21ից) Մարիա (1256—1321), Հենրիկ III-ի աղջիկը։ Ունեցել են 3 երեխա.
    1. Լյուդովիկ դ'Էվրե (1276—1319)։
    2. Բլանկա (1278—1306), 1300 թվականից Ռուդոլֆ I-ի կինը (1282—1307)։
    3. Մարգարիտա (1282—1318), 1299 թվականից երկրորդ կինն է Անգլիայի թագավոր Էդուարդ I-ի (1239—1307)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.geni.com/people/Philippe-III-le-Hardi-roi-de-France/6000000000024008449
  2. 2,0 2,1 2,2 http://kids.britannica.com/comptons/article-9443444/Philip-III
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Kindred Britain
  4. Zotz T. Philipp III. der Kühne // Die französischen Könige des Mittelalters. Von Odo bis Karl VIII. — München: Verlag C.H. Beck, 2006, S. 177.