Ֆթալաթթու

Ֆթալաթթու
Քիմիական բանաձև	C₈H₆O₄
Մոլային զանգված	2,8E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան	230 °C °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար	88-99-3
PubChem	1017
EINECS համար	201-873-2
SMILES	C1=CC=C(C(=C1)C(=O)O)C(=O)O
ЕС	201-873-2
ChEBI	992
	Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Ֆթալաթթուներ, բենզոլերկ-կարբոնաթթուներ, արոմատիկ երկկարբոնաթթուներ՝ С₆Н₄ (СОOH)₂։

Հայտնի են օրթո- (կամ պարզապես ֆթալաթթու), մետա- (իզոֆթալաթթու) և պարա- (տերեֆթաալաթթու) ֆթալաթթուներ։ Անգույն բյուրեղներ են, հալվում են համապատասխանաբար՝ 200 (քայքայումով), 348 և 425 °C-ում (փակ մազանոթում)։

Ֆթալաթթուներն ստացվում է կատալիզատորների ներկայությամբ՝ ծխացող H₂ՏՕ₄-ով կամ օդի Օ₂-ով նավթալինի օքսիդացմամբ։ Աղերն ու եթերները կոչվում են ֆթալատներ։ Կիրառական նշանակություն ունեն С₆Н₄ (СОOH)₂ տիպի էսթերները, որոնք դժվարաեռ հեղուկներ են, օգտագործվում են որպես պոլիմերների պլաստիֆիկատորներ, մանոմետրի հեղուկ, որոշները՝ ներկանյութերի արտադրության մեջ։

Կիրառվում են օրթո-ֆթալաթթուների պոլիէսթերային, օրինակ, գլիֆթալային (գլիցերինի հետ) և պենտաֆթալային (պենտաէրիտրիտի հետ) խեժերը։ Իզոֆթալաթթվի աղերն ու եթերները կոչվում են իզոֆթալատներ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 phthalic acid
↑ ^2,0 ^2,1 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbook — CRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5

Սա գիտության Քիմիա բնագավառի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆթալաթթու» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[_cc63242e9763657c-1] 1,0 ^1,1 phthalic acid

[_6c7a0c00002e3c70-2] 2,0 ^2,1 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbook — CRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5

[1]

[2]