Ֆերդինանդ Պիեխ
Ֆերդինանդ Կարլ Պիեխ (գերմ.՝ Ferdinand Piëch, ապրիլի 17, 1937[1][2][3][…], Վիեննա, Ավստրիայի դաշնային պետություն[4] - օգոստոսի 25, 2019[2][5], Ռոզենհայմ, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիա[6]), ավստրո-գերմանական ավտոմոբիլային արդյունաբերող, գործարար, ինժեներ-նախագծող, մենեջեր և մեծամասնական բաժնետեր։ Volkswagen AG կոնցեռնների դիտորդական խորհրդի նախագահ (2002-2015 թվականներին) և MAN (2007-2015 թվականներին)։ Ավտոարդյունաբերության Պորշե դինաստիայի անդամ (Ֆերդինանդ Պորշեի դինաստիայի հիմնադրի թոռը) ավստրիական քաղաքացիություն է ունեցել։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իրավաբան Անտոն Պիեխայի (1894-1952) և նրա կնոջ՝ Լուիզա Պորշեի (1904-1999) ընտանիքում երրորդ երեխան էր։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Հայրը Վոլֆսբուրգի Volkswagen-ի գործարանների կառավարիչն էր։ Մայրը հայտնի ավիակոնստրուկտոր և գործարար Ֆերդինանդ Պորշեի դուստրն էր։ Ֆերդինանդ Պիեխը, այսպիսով, պատկանում է ավտոարդյունաբերության պիոներներից մեկի հետնորդների «կանանց» ճյուղին։
1962 թվականին ավարտել է Ցյուրիխի բարձրագույն տեխնիկական դպրոցը, ավարտական աշխատանքը նվիրված էր Ֆորմուլա-1 ավտոմեքենաների շարժիչների կառուցվածքին, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր Honoris causa-ին ։
Բիզնեսի մեջ Պիեխի անվերապահ հաջողություններին է վերաբերում նրա օրոք ձեռք բերված Ֆոլքսվագեն կոնցեռնի զարգացումը՝ իր ընտրած հարձակողական ռազմավարության շնորհիվ։ 2009 թվականին համաձայնագիր է ստորագրել Պորշեի և Ֆոլքսվագենի միաձուլման մասին։
Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1963 թվականին Ֆերդինանդն աշխատանքի է անցել Շտուտգարտում՝ Porsche-ում՝ որպես ինժեներ։ Հետագայում դարձավ տեխնիկական տնօրեն։
1968 թվականին Ֆերդինանդը Porsche կոնցեռնի տարեկան բյուջեի երկու երրորդը ուղղել է 25 ավտոպորտալ Porsche 917-ի կառուցման համար, որոնք նախագծվել են դրա սկզբում։ Մեքենաների տվյալ քանակն անհրաժեշտ էր Լե Մանայում 24-ժամյա մրցավազքին մասնակցելու համար։ Ընտանիքը խիստ դժգոհ էր բյուջեի ուղղության մասով Ֆերդինանդի արարքից։ Եթե մեքենան չհաջողվեր, ընկերությունը սնանկացման եզրին կհայտնվեր։ Սակայն Porsche 917-ը բացարձակ հաջողություն է ունեցել և հաղթել լեգենդար ավտոմարաֆոնում[12]։
1972 թվականին Ֆերդինանդը սկսել է աշխատել Audi-ում, որտեղ աշխատանքի ընթացքում առաջադիմել է կարիերայի աստիճաններով և դարձել գլխավոր տնօրեն։ Այդ ժամանակ Audi-ն թողարկում էր միջին դասի ավտոմեքենաներ։ Սակայն Ֆերդինանդը աշխատանքի ընթացքում կարողացել է ընկերությունը դարձնել պրեմիում ավտոմեքենաների արտադրողի կատեգորիա։ Նա ակտիվորեն վարում էր տարբեր տեխնոլոգիական նորույթների ներդրման քաղաքականություն՝ 5 մխոցային շարժիչների, Quattro լիաքարշակի համակարգի, թափքի թեթև ալյումինե բաղադրիչների և այլնի տեղադրում։ Արդյունքում 2011 թվականին Audi-ն իր գոյության ընթացքում առաջին անգամ Mercedes-Benz-ից առաջ է անցել աշխարհում մարդատար ավտոմեքենաների վաճառքով[12]։
1993 թվականին Ֆերդինանդն ընդունել է Volkswagen-ի գլխավոր տնօրենի պաշտոնը։ Այդ պահին ընկերությունը գտնվում էր անմխիթար վիճակում և տարվա արդյունքներով ստացել է ավելի քան 1 մլրդ եվրոյի նախկինում չտեսնված վնաս։ Ֆերդինանդը որոշել է աշխատանքից ազատել գրեթե բոլոր ղեկավարությանը, ընդ որում հասարակ աշխատողներին նա չի կրճատել։ 2002 թվականին Պիեխի համառ աշխատանքի շնորհիվ (Ֆերդինանդի՝ դիտորդական խորհրդի կազմում գլխավոր տնօրենի պաշտոնից անցնելու տարում) ընկերության զուտ շահույթը կազմել է 2,6 մլրդ եվրո։
Ընդհանուր առմամբ 22 տարվա ընթացքում Volkswagen-ի շուկայական արժեքն աճել է 15 անգամ։ Պիեսի աշխատանքի ընթացքում Volkswagen-ը մտել է լյուքս ավտոմոբիլների սեկտոր (1998 թվականին ընկերությունը ձեռք է բերել Bugatti, Bentley և Lamborghini): 2012 թվականի դրությամբ ընկերությունը վերահսկում էր 12 ապրանքանիշ, այդ թվում՝ բեռնատար ավտոմեքենաներ և ավտոբուսներ արտադրող MAN, Scania, Ducati մոտոցիկլետներ և այլն[12]։
Ֆոլքսվագեն կոնցեռնի դիտորդական խորհրդից հեռանալը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պիեխը միշտ աչքի է ընկել աշխատակիցների նկատմամբ մեծ պահանջկոտությամբ և նրանցից շատերին աշխատանքից հեռացնելու պատճառ է դարձել։ Նրա հերթական զոհը դարձել է իր սեփական թեկնածու, կոնցեռնի վարչության նախագահ Մարտին Վինթերքորնը (Martin Winterkorn): Պատճառները, որոնց մասին Պիեխը հանդես է եկել Վինթերքորնի դեմ, չեն հրապարակվում։ Սակայն Պիեխը թերագնահատել է իր դրածոյին, ով հասցրել է ձեռք բերել աշխատակիցների մեծամասնության, դիտորդական խորհրդի անդամների և նույնիսկ Ստորին Սաքսոնիայի երկրի կառավարության սերն ու աջակցությունը, որտեղ գտնվում է Վոլֆսբուրգը, Ֆոլքսվագենի մայրաքաղաքը։ Դիտորդական խորհրդի բոլոր հինգ անդամները քվեարկել են 2015 թվականի ապրիլի 25-ին՝ Վինթերքորնին հեռացնելու Պիեխի պահանջի դեմ։ Պիեխն ու նրա կինը՝ Ուրսուլան, հեռացել են կոնցեռնի դիտորդական խորհրդից։ Բորսան արձագանքել է Պիեխի հեռացմանը կոնցեռնի բաժնետոմսերի 5%-անոց աճով[13]։
Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ֆերդինանդ Պիեխը 1984 թվականից երկրորդ անգամ ամուսնացել է Ուրսուլա Պիեխի հետ (ծնված՝ 1956 թվականին)։ որը նախկին տնային դաստիարակչուհի էր։ 2002 թվականից ընտանիքը ապրում էր Զալցբուրգում։ Ուներ երեք ընդհանուր երեխա, որդին Անտոնը բացեց Piëch Automotive ավտոմոբիլային ընկերությունը։ Ընդհանուր առմամբ, Պիեխը նախորդ ամուսնություններից և կապերից ունեցել է տասներկու երեխա։
Տարվել է հեռավոր արևելյան մշակույթով և Ճապոնական էթիկայով, եղել է փորձառու նավասպորտի վարպետ։
Պատվավոր պարգևներ և կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 2011 «Տարվա մարդ», ըստ ամերիկյան «Automobile Magazine» ամսագրի[14];
- 2011, «1971 թվականից կարևորագույն մենեջեր» տիտղոս («Manager Magazin», Գերմանիա)
- 2002, Վիլհելմ Էքսների, համանուն հիմնադրամի մեդալ (Ավստրիա);
- 1999, «20-րդ դարի ավտոմոբիլային մենեջեր» (Global Automotive Elections Foundation, ԱՄՆ)։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Salzburgwiki (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #121676854 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 https://focus.de/finanzen/boerse/ehemaliger-vw-chef-bericht-ferdinand-piech-ist-tot_id_11072870.html
- ↑ Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
- ↑ Davos 2013 Participant List
- ↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/
- ↑ https://business.lesechos.fr/directions-generales/0219306873-ursula-piech-la-femme-qui-prepare-la-releve-110227.php#:~:text=Ancienne%20éducatrice%20de%20jardin%20d,Piëch%20ait%20confiance%20à%20100%20%25.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Ведомости (2019 թ․ օգոստոսի 28). «Как Фердинанд Пьех вывел Volkswagen в лидеры, а его выгнали из компании». www.vedomosti.ru. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 29-ին.
- ↑ Wie sich Piëch ins Abseits manövrierte(գերմ.)
- ↑ 2011 Man of the Year: Ferdinand Piech Արխիվացված 2012-06-22 Wayback Machine(անգլ.)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Deutsche Welle: Як посварилися «Порше» з «Фольксваґеном»…(ուկր.)
- Ferdinand Piëch — der Perfektionist(գերմ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերդինանդ Պիեխ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
- Ապրիլի 17 ծնունդներ
- 1937 ծնունդներ
- Վիեննա քաղաքում ծնվածներ
- Օգոստոսի 25 մահեր
- 2019 մահեր
- Գերմանիայում մահացածներ
- «Իտալիայի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի մեծ խաչի ասպետներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գիտությունների դոկտորներ
- Ավստրիացի գործարարներ
- Ավստրիացի ճարտարագետներ
- Գերմանացի գործարարներ
- Գերմանացի ճարտարագետներ