Ֆելիքս Բաումգարտներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆելիքս Բաումգարտներ
Ծնվել էապրիլի 20, 1969(1969-04-20)[1][2][3] (54 տարեկան)
ԾննդավայրԶալցբուրգ, Ավստրիա
Քաղաքացիություն Ավստրիա
Մասնագիտությունskydiver, ռազմական գործիչ, ավտոարշավորդ, բռնցքամարտիկ և կասկադյոր
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքfelixbaumgartner.com
 Felix Baumgartner Վիքիպահեստում

Ֆելիքս Բաումգարտներ (գերմ.՝ Felix Baumgartner, ապրիլի 20, 1969(1969-04-20)[1][2][3], Զալցբուրգ, Ավստրիա), ավստրիացի պարաշյուտիստ, բեյսջամփեր: Մեծ ճանաչում է ձեռք բերել վտանգավոր հնարքների կատարումով: Նախկինում ծառայել է ավստրիական բանակում, որտեղ զբաղվել է անկարգելից թռիչքներով[4]:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1969 թվականի ապրիլի 20-ին: 1999 թվականին սահմանել է համաշխարհային ռեկորդ` անկարգելով կատարելով ամենաբարձր թռիչքը, երբ թռել է Մալայզիայի Կուալա Լումպուր քաղաքում գտնվող Պետրոնաս աշտարակներից: 2003 թվականի հուլիսի 31-ին Բաումգարտները դարձել է առաջին մարդը, որ թռել է ողջ Լա Մանշի վրայով հատուկ այդ թռիչքի համար պատրաստված ածխածնային հյուսվածքներով թևերով[5][6]:

Բաումգարտները համաշխարհային ռեկորդ է սահմանել նաև բեյսջամփինգում ամենացածր թռիչքով, երբ 29 մ բարձրությունից թռել է Ռիո դե Ժանեյրոյի Հիսուս Քրիստոսի արձանի ձեռքից[7]:

Նա դարձել է առաջին մարդը, ով թռել է Միյոյի ուղանցույցից (Ֆրանսիա) 2004 թվականի հունիսի 27-ին, և առաջին մարդը, ով թռել է Turning Torso շինությունից (Մալմյո, Շվեդիա) 2006 թվականի օգոստոսի 18-ին[8]:

2007 թվականի դեկտեմբերի 12-ին նա դարձել է առաջին մարդը, ով թռել է 90-րդ հարկից այդ ժամանակի աշխարհում ամենաբարձր շինությունից` Թայբեյ 101-ից (Թայբեյ, Թայվան)[9]:

2012 թվականին ԶԼՄ-ները հայտնում են նրա նոր թռիչքների մասին[10][11]:

Բաումգարտներն առարկում է, երբ իրեն անվանում են «ադրենալինային թմրամոլ», նա իրեն համարում է մարդ, ով «պարզապես սիրում է դժվար առաջադրանքներ»[12]:

Red Bull Stratos[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատվո սալիկ Վիեննայի Հաղթողների փողոցում` Ֆելիքս Բաումգարտների ստորագրությամբ

1988 թվականից Բաումգարտները համագործակցում է Red Bull Stratos ընկերության հետ[4]: 2010 թվականի հունվարին հաղորդագրություն է տարածվել այն մասին, որ նա համաձայնագիր է կնքել ընկերության հետ և պատրաստվում է պարաշյուտով թռչել 36.6 կմ բարձրությունից, ինչը հաջողության դեպքում կհաղթահարի ձայնային արգելքը[13][14][15][16]: Կոստյումով ու սաղավարտով բազմաթիվ մարզումների ժամանակ Ֆելիքսը կլաուստրոֆոբիա է զգացել. մարզական հոգեբանի և այլ մասնագետների օգնությամբ նա հաղթահարել է այդ զգացումը[17]:

Առաջին թռիչքը պետք է կայանար հոկտեմբերի 8-ին, սակայն եղանակային պայմաններից ելնելով` այն տեղափոխել են 2012 թվականի հոկտեմբերի 14-ին:

2012 թվականի հոկտեմբերի 14-ին հաջողությամբ կայացել է Red Bull Stratos-ի թռիչքը 39 կմ բարձրությունից[18][19]: Ճշգրտված տվյալներով, որ ներկայացնում է Die Welt թերթը, թռիչքը կայացել է 38.969.4 մ բարձրությունից[20]: Պարաշյուտիստը բարեհաջող վայրէջք է կատարել ամերիկյան Նյու Մեքսիկո նահանգի Ռոզուել բնակավայրի մոտակայքում[21]:

Այդ իրադարձության ժամանակ գրանցվել են Բաումգարտների չորս նոր ռեկորդներ ևս` ամենաբարձր թռիչքը անկարգելով, ազատ անկման ամենամեծ տարածությունը, ամենաբարձր թռիչքը ստրատոստատով և ազատ անկման ամենամեծ արագությունը, որ գերազանցել է ձայնի արագությանը` կազմելով 1357.6 կմ/ժ[22]: Ազատ անկման ժամանակ մարզիկը գտնվել է 36.402.6 մ բարձրության վրա, ազատ անկման ժամանակը կազմել է 4 րոպե 36 վայրկյան: Երկարատև ազատ անկման ռեկորդը պահպանվել է. 4 րոպե 36 վայրկյան անկումը կայունացնող պարաշյուտի կիրառմամբ կրկնել է ամերիկացի օդաչու Ջոզեֆ Կիտինգերը, ով այս անգամ օգնում էր Բաումգարտներին թռիչքի նախապատրաստման ժամանակ[20][23][24][25][26][27]: Մինչև Ֆելիքսի թռիչքը ազատ անկման պաշտոնական ռեկորդը եղել է 24.500 մ, որը Միջազգային ավիացիոն ֆեդերացիայի տարբերակով պատկանել է ԽՍՀՄ հերոս Եվգենի Անդրեևին: 2013 թվականի փետրվարի 22-ին Միջազգային ավիացիոն ֆեդերացիան չեղարկել է երեք պաշտոնական աշխարհի ռեկորդ` բարձրության թռիչք` 38969.4 մ, ազատ անկման տարածություն` 36402.6 մ և անկման արագություն` 1357.6 կմ/ժ[28]: Բոլոր ռեկորդները գրանցվել են Ֆելիքս Բաումգարտների հաշվին: Թռիչքը եթեր է թողարկվել YouTube-ով, ինչին հետևել է մոտ 8 միլիոն մարդ[29][30]: Բարձրության ռեկորդը գոյատևել է մինչև 2014 թվականի հոկտեմբերի 25-ը և գերազանցվել է Google ընկերության թոփ-մենեջեր Ալան Յուստասի կողմից, ով ցատկել է 41.420 մ բարձրությունից[31]: Վերջինիս ազատ անկման տարածությունը` 37.617 մ, նույնպես մեծ է Բաումգարտների ռեկորդից: Սակայն հավանաբար այն պատճառով, որ Յուստասն օգտագործել է կայունացնող անկարգել, անկման տարածությունը և ուղղահայաց արագությունը (1321 կմ/ժ) Միջազգային ավիացիոն ֆեդերացիան այլ կատեգորիայում է առանձնացրել:

Դատվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականին Բաումգարտները, խառնվելով հունական բեռնատարի և գերմանական պետհամարանիշերով մարդատար ավտոմեքենայի վարորդների վիճաբանությանը, հարված է հասցրել բեռնատարի վարորդին: 2012 թվականի ապրիլին առաջին ատյանի դատարանը Բաումգարտներին մեղավոր է ճանաչել մարմնական վնասվածքներ հասցնելու մեջ: 2012 թվականի նոյեմբերի 6-ին Զալցբուրգի դատարանը չեղարկել է բողոքարկումը` հաստատելով դատավճիռը, որի համաձայն Բաումգարտները տուժածին պետք է վճարեր 1.500 եվրո: 2012 թվականի նոյեմբերի 6-ից հինգ տարվա ընթացքում Ֆելիքսը դատվածություն ունեցող մարդկանց պաշտոնական ցուցակում է եղել[32]:

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաջող վայրէջքից հետո Բաումգարտները հայտնել է, որ շուտով ամուսնանալու է, իսկ պրոֆեսիոնալ ծրագրերը կապված կլինեն լեռնափրկարարի մասնագիտության հետ[27]:

Ֆելիքսն ապրում է Շվեյցարիայում և ԱՄՆ-ում: Նա նաև կոմերցիոն ուղղաթիռի օդաչուի մասնագիտություն ունի: Հետաքրքրված է լեռնագնացությամբ, բոքսով, մոտոկրոսով, ուղղաթիռներով ու ռալիով[33]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  2. ↑ 2,0 2,1 Salzburgwiki (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 «Felix Baumgartner» (անգլերեն)։ redbull.co.uk։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  5. ↑ «Felix Baumgartner Leaps off the Taipei 101 Tower» (անգլերեն)։ felixbaumgartner.com։ Արխիվացված է [pS=1230764400&tx_ttnews[pL]=31535999&tx_ttnews[arc]=1&tx_ttnews[tt_news]=18&tx_ttnews[backPid]=33&cHash=cc3b313885 օրիգինալից] 2013-01-23-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  6. ↑ «Birdman Flies Atair Parachutes Across English Channel» (անգլերեն)։ prweb.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  7. ↑ Dittrich Luke (2010-07-14)։ «The Man Who Would Fall to Earth» (անգլերեն)։ Esquire։ էջ 4։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին։ Վերցված է 2012-12-31։ «he leapt from the outstretched hand of O Cristo Redentor, the ninety-eight-foot-tall statue that looms over Rio de Janeiro. …the final product was … a world record — lowest BASE jump ever» 
  8. ↑ «Pr-jippo kan sluta med åtal» (հյուսիսային սաամի)։ 2006-08-18։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  9. ↑ «Extreme Felix Baumgartner jumping off Taipei 101» (անգլերեն)։ YouTube։ Վերցված է 2012-12-31 
  10. ↑ ««Бесстрашный Феликс» совершил прыжок с парашютом из стратосферы с высоты 29 км (ВИДЕО)»։ newsru.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  11. ↑ «Ветер помешал отважному скайдайверу побить рекорд скорости свободного падения»։ newsru.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  12. ↑ «Феликс Баумгартнер сегодня, во вторник вечером, прыгнет с высоты 23 км.»։ dobrydenmedia.ru։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  13. ↑ Charles Q Choi (2010-01-22)։ «'Space diver' to attempt first supersonic freefall» (անգլերեն)։ New Scientist։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2010-01-31 
  14. ↑ «Man to Break Sound Barrier Jumping from Edge of Space» (անգլերեն)։ Gizmodo.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2010-12-31 
  15. ↑ Tony Paterson (2010-01-25)։ «Faster than the speed of sound: the man who falls to earth»։ The Independent (անգլերեն) (London)։ Վերցված է 2012-12-31 
  16. ↑ Quain John R. (2010-04-11)։ «Daredevil to Plunge From Outer Space in Supersonic Suit» (անգլերեն)։ Fox News։ Վերցված է 2012-12-31 
  17. ↑ Tierney John (2012-10-14)։ «Felix Baumgartner Was Just Thinking About Coming Home» (անգլերեն)։ NYTimes.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  18. ↑ «14 Oct 2012 19:29» (անգլերեն)։ Red Bull Stratos։ 2012-10-14։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  19. ↑ «Skydiver Baumgartner lands safely on Earth after supersonic record» (անգլերեն)։ guardian.co.uk։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-12-31 
  20. ↑ 20,0 20,1 Mit Baumgartner schafft YouTube die «Mondlandung»
  21. ↑ «Австрийский парашютист не заметил, как преодолел скорость звука.»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին 
  22. ↑ «Red Bull Stratos- Felix Baumgartner hatte 169 Puls bei 1.357 km/h»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-03-14-ին։ Վերցված է 2013-02-23 
  23. ↑ «Прыжок на Землю из стратосферы.»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին 
  24. ↑ «Полёты на краю Земли»։ lenta.ru։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-23-ին 
  25. ↑ «Fact Sheets : Excelsior Gondola» (անգլերեն)։ National Museum of the USAF։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-10-15 
  26. ↑ «Joseph Kittinger»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2003-06-20-ին 
  27. ↑ 27,0 27,1 «Бесстрашный Феликс мог погибнуть в сверхзвуковом прыжке»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-07-ին 
  28. ↑ «Baumgartner’s Records Ratified by FAI!»։ FAI official site։ 2013-02-22։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-03-14-ին։ Վերցված է 2014-02-05 
  29. ↑ «Феликс Баумгартнер совершил прыжок из стратосферы»։ // infosmi.net։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-10-15 
  30. ↑ Иван Загорский.։ «Четыре минуты гиперзвука: австрийский парашютист прыгнул из стратосферы»։ // vesti.ru։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-13-ին։ Վերցված է 2012-10-15 
  31. ↑ Замглавы Google совершил рекордный прыжок из стратосферы
  32. ↑ Баумгартнер, совершивший прыжок из стратосферы, признан виновным в нанесении телесных повреждений // ИТАР-ТАСС. — 6 ноября 2012.(Ստուգված է 6 Նոյեմբերի 2012)
  33. ↑ «About Felix»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-10-10-ին։ Վերցված է 2017-11-01 

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիիքպահեստ
Թվիթթեր (անգլ.)
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ

շ

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆելիքս_Բաումգարտներ&oldid=8067865» էջից