Օքսանա Պետրուսենկո

Օքսանա Պետրուսենկո
Ծնվել է	փետրվարի 5 (17), 1900; Բալակլեյա, Zmiyovsky Uyezd, Խարկովի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Երկիր	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մահացել է	հուլիսի 15, 1940 (40 տարեկան); Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Բայկովո գերեզմանատուն
Մասնագիտություն	օպերային երգչուհի
Երգչաձայն	սոպրանո
Գործիքներ	վոկալ
Պարգևներ	, ; , և
	Oksana Petrusenko Վիքիպահեստում

Օքսանա Անդրեևնա Պետրուսենկո (ուկրաիներեն՝ Петрусенко Оксана Андріївна, իսկական անունը՝ Քսենյա Անդրեևնա Բորոդավկինա, փետրվարի 5 (17), 1900, Բալակլեյա, Zmiyovsky Uyezd, Խարկովի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 15, 1940(1940-07-15)^[1], Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]), ուկրաինացի խորհրդային երգչուհի (կոլորատուրային սոպրանո): ՈւԽՍՀ ժողովրդական արտիստուհի (1939):

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1900 թվականի փետրվարի 5-ին (նոր տոմարով փետրվարի 17-ին) Բալակլեյա քաղաքում (այժմ՝ Ուկրաինայի Խարկովի մարզ) Անդրեյ և Մարիա Իվանովնա Բորոդավկինների ընտանիքում: Սակայն արխիվային փաստաթղթերի վերջին տվյալներով Օքսանա Պետրուսենկոյի հայրենիքը Սևաստոպոլ քաղաքն է:

Մահացել է 1940 թվականի հուլիսի 15-ին Կիևում, թաղված է Բայկովո գերեզմանատանը^[2]:

Աշխատանքի վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1918-1925 թվականներին՝ Խերսոն և Կիևի օպերայի և բալետի թատրոն
1927-1929 թվականներին՝ Կազան
1929-1931 թվականներին՝ Սվերդլովսկ
1931-1934 թվականներին՝ Սամարա
1934-1940 թվականներին՝ Կիևի օպերայի և բալետի թատրոն

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Պատվո նշան» շքանշան (1936)^[3]

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կիևում գտնվող նրա տան վրա տեղադրված է հուշատախտակ
2000 թվականին թողարկվեց Օքսանա Պետրուսենկոյին նվիրված Ուկրաինայի փոստային դրոշմանիշ
2010 թվականին Ուկրաինայի Ազգային բանկի կողմից թողարկվեց 5 գրիվնայանոց հուշադրամ՝ նվիրված Պետրուսենկոյին
Երգչուհու անունով է կոչվում Կրամատորսկ քաղաքի փողոցներից մեկը
Երգչուհու անունով է կոչվում Լվովի փողոցներից մեկը
Երգչուհու անունով է կոչվում Լուգանսկի փողոցներից մեկը
2010 թվականին Սևաստոպոլի Ա. Լունաչարսկու անվան ռուսական դրամատիկական թատրոնի շենքի վրա տեղադրվեց հուշատախտակ: Տեղական իշխանությունները որոշեցին այն չվերականգնել:
2008 թվականից մինչև 2013 թվականը Սևաստոպոլում անցկացվում էին Օ. Պետրուսենկոյի անվան օպերային երգեցողության ֆեստիվալ:
Կազանում Կարիմ Տինչուրինի անվան թատրոնի շենքի վրա տեղադրված է հուշատախտակ երեք լեզուներով, թաթարերեն, ռուսերեն և ուկրաիներեն: Ռուսական տարբերակում գրված է «Այս շենքում 1927-1929 թվականներին երգել է Ուկրաինայի ժողովրդական արտիստուհի Օքսանա Պետրուսենկոն»:

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղել է Պ. Կ. Սակսագանսկիի աշակերտուհին:
Պետրուսենկոն ուկրաինական վոկալի դպրոցի ներկայացուցիչ էր: Տիրապետում էր մեծ ձայնածավալի զրնգուն, արտահայտիչ ձայնի և վառ դրամատիկական տաղանդի: Կատարում էր դերերգեր ուկրաինական ազգային օպերաներում, ինչպես նաև ռուսական դասական օպերաներում: Ելույթներ էր ունենում, որպես համերգային երգչուհի, կատարում էր ուկրաինական ազգային երգեր:

Նրա մասին Իվան Կոզլովսկին ասել է.

Վերջին տարիներին որքան հաճախ էի հանդիպում նրան, այնքան ավելի շատ էի նշմարում նրա բարի ժպիտի և աչքերին անանցանելի սառած տխրության անհամապատասխանությունը:

Սկավառակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օքսանա Պետրուսենկոյի սկավառակագրության վերաբերյալ տեղեկատվությունը տեղակայված է Russian-Records.com կայքում
1961 թվականին «Մելոդիա» համամիութենական ընկերությունը թողարկեց «Ուկրաինական երգերի շարքը Օքսանա Պետրուսենկոյի կատարմամբ» սկավառակը
1973 թվականին թողարկվեց «Երգում է Օքսանա Պետրուսենկոն» երկրորդ մեծ սկավառակը

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Брега Г. С. Петрусенко Оксана Андріївна // Енциклопедія історії України : у 10 т. / редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. ; Інститут історії України НАН України. - К. : Наук. думка, 2011. - Т. 8 : Па - Прик. - С. 197. - ISBN 978-966-00-1142-7.
Жадько В. Некрополь на Байковій горі.-К.,2008.-С.152-156,272.
Жадько В. Український некрополь.-К.,2005.-С.261.
Жадько В. Байковий некрополь.-К..2004.-С.84,86,88.
Мистецтво України: Біографічний словник. - К., 1997. - С. 471-472.
Кагарлицький М. Ф. Оксана Петрусенко: Біографічна повість. - К.: Молодь, 1983. - 256 с. - (Серія біографічних творів «Уславлені імена»).
Кагарлицький М. Ф. Легендарна Оксана Петрусенко. - К., 2007.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Петрусенко Оксана Андреевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Петрусенко Оксана Андреевна (1900-1940)
↑ О награждении работников Киевской украинской государственной оперы и работников украинского ансамбля (Постановление Центрального исполнительного комитета Союза ССР - 23 марта 1936 года.) (oldgazette.ru)

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Петрусенко Оксана Андреевна - статья из Большой советской энциклопедии.
«Украинский соловейко» Оксана Петрусенко

[_1067330c46f6aa58-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Петрусенко Оксана Андреевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[2] Петрусенко Оксана Андреевна (1900-1940)

[3] О награждении работников Киевской украинской государственной оперы и работников украинского ансамбля (Постановление Центрального исполнительного комитета Союза ССР - 23 марта 1936 года.) (oldgazette.ru)

[1]

[2]

[3]