Օքսանա Պետրուսենկո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օքսանա Պետրուսենկո
Ծնվել էփետրվարի 5 (17), 1900
Բալակլեյա, Զմիևսկոե ուեզդ, Խարկովի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Երկիր Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մահացել էհուլիսի 15, 1940(1940-07-15)[1] (40 տարեկան)
Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
ԳերեզմանԲայկովո գերեզմանատուն
Մասնագիտությունօպերային երգչուհի
Երգչաձայնսոպրանո
Գործիքներվոկալ
Պարգևներ
«Պատվո նշան» շքանշան,
, Ուկրաինական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ և Ուկրաինայի վաստակավոր արտիստ
 Oksana Petrusenko Վիքիպահեստում

Օքսանա Անդրեևնա Պետրուսենկո (ուկրաիներեն՝ Петрусенко Оксана Андріївна, իսկական անունը՝ Քսենյա Անդրեևնա Բորոդավկինա, փետրվարի 5 (17), 1900, Բալակլեյա, Զմիևսկոե ուեզդ, Խարկովի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 15, 1940(1940-07-15)[1], Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), ուկրաինացի խորհրդային երգչուհի (կոլորատուրային սոպրանո)։ ՈւԽՍՀ ժողովրդական արտիստուհի (1939)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1900 թվականի փետրվարի 5-ին (նոր տոմարով փետրվարի 17-ին) Բալակլեյա քաղաքում (այժմ՝ Ուկրաինայի Խարկովի մարզ) Անդրեյ և Մարիա Իվանովնա Բորոդավկինների ընտանիքում։ Սակայն արխիվային փաստաթղթերի վերջին տվյալներով Օքսանա Պետրուսենկոյի հայրենիքը Սևաստոպոլ քաղաքն է։

Մահացել է 1940 թվականի հուլիսի 15-ին Կիևում, թաղված է Բայկովո գերեզմանատանը[2]։

Աշխատանքի վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Պատվո նշան» շքանշան (1936)[3]

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Կիևում գտնվող նրա տան վրա տեղադրված է հուշատախտակ
  • 2000 թվականին թողարկվեց Օքսանա Պետրուսենկոյին նվիրված Ուկրաինայի փոստային դրոշմանիշ
  • 2010 թվականին Ուկրաինայի Ազգային բանկի կողմից թողարկվեց 5 գրիվնայանոց հուշադրամ՝ նվիրված Պետրուսենկոյին
  • Երգչուհու անունով է կոչվում Կրամատորսկ քաղաքի փողոցներից մեկը
  • Երգչուհու անունով է կոչվում Լվովի փողոցներից մեկը
  • Երգչուհու անունով է կոչվում Լուգանսկի փողոցներից մեկը
  • 2010 թվականին Սևաստոպոլի Ա. Լունաչարսկու անվան ռուսական դրամատիկական թատրոնի շենքի վրա տեղադրվեց հուշատախտակ։ Տեղական իշխանությունները որոշեցին այն չվերականգնել։
  • 2008 թվականից մինչև 2013 թվականը Սևաստոպոլում անցկացվում էին Օ. Պետրուսենկոյի անվան օպերային երգեցողության ֆեստիվալ։
  • Կազանում Կարիմ Տինչուրինի անվան թատրոնի շենքի վրա տեղադրված է հուշատախտակ երեք լեզուներով, թաթարերեն, ռուսերեն և ուկրաիներեն։ Ռուսական տարբերակում գրված է «Այս շենքում 1927-1929 թվականներին երգել է Ուկրաինայի ժողովրդական արտիստուհի Օքսանա Պետրուսենկոն»։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղել է Պ. Կ. Սակսագանսկիի աշակերտուհին։
Պետրուսենկոն ուկրաինական վոկալի դպրոցի ներկայացուցիչ էր։ Տիրապետում էր մեծ ձայնածավալի զրնգուն, արտահայտիչ ձայնի և վառ դրամատիկական տաղանդի։ Կատարում էր դերերգեր ուկրաինական ազգային օպերաներում, ինչպես նաև ռուսական դասական օպերաներում։ Ելույթներ էր ունենում, որպես համերգային երգչուհի, կատարում էր ուկրաինական ազգային երգեր։

Նրա մասին Իվան Կոզլովսկին ասել է.

Վերջին տարիներին որքան հաճախ էի հանդիպում նրան, այնքան ավելի շատ էի նշմարում նրա բարի ժպիտի և աչքերին անանցանելի սառած տխրության անհամապատասխանությունը։

Սկավառակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Օքսանա Պետրուսենկոյի սկավառակագրության վերաբերյալ տեղեկատվությունը տեղակայված է Russian-Records.com կայքում
  • 1961 թվականին «Մելոդիա» համամիութենական ընկերությունը թողարկեց «Ուկրաինական երգերի շարքը Օքսանա Պետրուսենկոյի կատարմամբ» սկավառակը
  • 1973 թվականին թողարկվեց «Երգում է Օքսանա Պետրուսենկոն» երկրորդ մեծ սկավառակը

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Брега Г. С. Петрусенко Оксана Андріївна // Енциклопедія історії України : у 10 т. / редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. ; Інститут історії України НАН України. - К. : Наук. думка, 2011. - Т. 8 : Па - Прик. - С. 197. - ISBN 978-966-00-1142-7.
  • Жадько В. Некрополь на Байковій горі.-К.,2008.-С.152-156,272.
  • Жадько В. Український некрополь.-К.,2005.-С.261.
  • Жадько В. Байковий некрополь.-К..2004.-С.84,86,88.
  • Мистецтво України: Біографічний словник. - К., 1997. - С. 471-472.
  • Кагарлицький М. Ф. Оксана Петрусенко: Біографічна повість. - К.: Молодь, 1983. - 256 с. - (Серія біографічних творів «Уславлені імена»).
  • Кагарлицький М. Ф. Легендарна Оксана Петрусенко. - К., 2007.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Петрусенко Оксана Андреевна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Петрусенко Оксана Андреевна (1900-1940)
  3. «О награждении работников Киевской украинской государственной оперы и работников украинского ансамбля (Постановление Центрального исполнительного комитета Союза ССР - 23 марта 1936 года.) (oldgazette.ru)». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 15-ին.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]