Օքթայ Սինանօղլու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օքթայ Սինանօղլու
թուրքերեն՝ Oktay Sinanoğlu
Ծնվել էփետրվարի 25, 1935(1935-02-25)[1]
Բարի, Իտալիա
Մահացել էապրիլի 19, 2015(2015-04-19) (80 տարեկան)
Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ
ԳերեզմանԿարաչահմետ
ՔաղաքացիությունFlag of Turkey.svg Թուրքիա
Մասնագիտությունtheoretical chemist, մոլեկուլային կենսաբան, կենսաքիմիկոս և ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Եյլի համալսարան և Միջինարևելյան տեխնիկական համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկական քիմիա
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Ալմա մատերՄասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի և TED Ankara College Foundation Schools?
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինթուրքերեն
Եղել է գիտական ղեկավարAriel Fernández?
Պարգևներ
ՀայրQ114867959?

Օքթայ Սինանօղլու (թուրքերեն՝ Oktay Sinanoğlu, փետրվարի 25, 1935(1935-02-25)[1], Բարի, Իտալիա - ապրիլի 19, 2015(2015-04-19), Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ), թուրք ֆիզիկաքիմիկոս և մոլեկուլյար բիոֆիզիկոս:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1935 թվականի փետրվարի 25-ին իտալական Բարի քաղքում Նյուզհեթ Հաշիմ և Ռյուվեյդե Սինանօղլուների ընտանիքում: Օքթայ Սինանօղլուն եղել է թուրքական հյուպատոսարանի աշխատակից[2] և գրող: Նա գրել է գիրք հունական և հռոմեական առասպելաբանության մասին: Նրա «Պետրարկա» գիրքը տպագրվել է 1931 թվականին: 1938 թվականին Օքթայի Սինանօղլուն ընտանիքի հետ միասին վերադարձել է Թուրքիա[3][4]: Օքթայ Սինանօղլուի քույրը եղել է թուրք երգչուհի Էսին Աֆշարը (1936—2011)[5]:

1953 թվականին Սինանօղլուն մեկնել է ԱՄՆ: 1956 թվականին ավարտել է Բերկլիի կալիֆորնյան համալսարանը: Հաջորդ տարի Սինանօղլուն ստացել է մագիստրոսի կոչում Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում: 1959-60 թվականներին ստացել է ֆիզիկական քիմիայի ոլորտում փիլիսոփայության դոկտորի գիտական աստիճան[4][5][6]:

1960 թվականից սկսել է աշխատել Եյլի համալսարանում: 1963 թվականի հուլիսի 1-ին ստացել է քիմիայի պրոֆեսորի գիտական աստիճան[7]: Սինանօղլուն դարձել է 20-րդ դարի Եյլի ամենաերիտասարդ պրոֆեսորը: Նա համարվում է համալսարանի պատմության երրորդ ամենաերիտասարդ պրոֆեսորը [4]:

1964 թվականին Եյլում հիմնել է տեսական քիմիայի բաժանմունք: 1997 թվականին Սինանօղլուն լքել է Եյլի համալսարանը:

Եյլից հեռանալուց հետո մինչև 2002 թվականը քիմիա է դասավանդել Յըլդըզ տեխնիկական համալսարանում[8]:

1966 թվականին Սինանօղլուն պարգևատրվել է քիմիայի ոլորտում Թուրքիայի գիտատեխնիկական հետազոտությունների խորհրդի գիտական մրցանակով[9]:

Սինանօղլուն երկու անգամ առաջադրվել է Նոբելյան մրցանակի[8]:

2001 թվականին հրատարակվել է Օքթայ Սինանօղլուի մասին պատմող «Թուրքական Էնշտեյն Օքթայ Սինանօղլու» գիրքը, որի հեղինակը թուրք գրող Էմինե Չայքարան է[4][10]:

2015 թվականի ապրիլի 10-ին Դիլեք Սինանօղլուն հայտնել է, որ իր ամուսինը հոսպիտալացվել է Մայամիի հիվանդանոցում: Որոշ տվյալներով, Սինանօղլուն սնվել է մթերային խողովակի միջոցով[11]: Սինանօղլուն մահացել է 2015 թվականի ապրիլի 19-ին` 80 տարեկանում: Պաշտոնապես մահվան պատճառը չի նշվում[12]: Սինանօղլուն թաղվել է Քարաջաահմեդ գերեզմանատանը[13]:

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1963 թվականի դեկտեմբերի 21-ին Սինանօղլուն ամուսնացել է Պաուլա Ամբրուստերի հետ[14]: Այդ ամուսնությունից Սինանօղլուն ունեցել է երեք երեխա:

Սինանօղլուի երկրորդ կինը դարձել է Դիլեք Սինանօղլուն: Զույգը երկվորյակներ է ունեցել: Ամուսինները բնակվել են Տեխասում և Ստամբուլում[4]:

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist — Yale University, 2015.
  2. ↑ Resmi Gazete, 17 Kanunuevvel 1933, no: 2580 and Resmi Gazete, 24 Mayis 1937, Hariciye Vekaleti Kararnamesi
  3. ↑ T.C. Resmi Gazete 19.7.1938 p.1 Hariciye Kararnamesi (Decree of the Ministry of Foreign Affairs): "9. degree consular employee Nüzhet Haşim Sinanoğlu appointed to the capital (Ankara) with same degree. Sign: K. Ataturk 11 July 1938." (Dokuzuncu dereceden memur Nüzhet Haşim Sinanoğlu, derecesiyle merkeze... İmza: K. Atatürk, 11 Temmuz 1938."
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist»։ Yale News։ 2015-04-20։ Վերցված է 2015-04-21 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Oktay Sinanoğlu hayatını kaybetti - Oktay Sinanoğlu Kimdir?»։ Sabah (Turkish)։ 2015-04-20։ Վերցված է 2015-04-22 
  6. ↑ «Paula Armbruster Is Married at Yale»։ The New York Times։ 1964-01-12։ Վերցված է 2015-04-21 
  7. ↑ Yale Daily News, no. 139, May 22, 1963
  8. ↑ 8,0 8,1 «Prominent Turkish scholar Oktay Sinanoğlu dies at age 80»։ Hürriyet Daily News։ 2015-04-21։ Վերցված է 2015-04-21 
  9. ↑ «Geçmiş Yıllarda Bilim Ödülü Alanlar» (Turkish)։ TÜBİTAK։ Վերցված է 2015-04-21 
  10. ↑ From the back cover of this book: "Prof. Oktay Sinanoğlu's life is told from his own mouth by questions and answers in this book." ("Prof. Oktay Sinanoğlu'nun yaşamının kendi ağzından soru cevaplar eşliğinde anlatıldığı Türk Aynştaynı kitabında..."
  11. ↑ «Türk Einstein'ı yoğun bakımda! Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu kimdir?»։ Hürriyet (Turkish)։ 2015-04-10։ Վերցված է 2015-04-21 
  12. ↑ «Turkish Einstein’ Oktay Sinanoglu dies at 80»։ Anadolu Agency։ 2015-04-20։ Վերցված է 2015-04-21 
  13. ↑ Türk, Ümit (2015-04-26)։ «Oktay Sinanoğlu son yolculuğuna uğurlandı»։ Hürriyet (Turkish)։ Վերցված է 2015-04-26 
  14. ↑ «Oktay Sinanoglu Paula Armbruster Connecticut-Marriage Record Index 1959-2007»։ Mocavo։ Վերցված է 2015-04-21 
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օքթայ_Սինանօղլու&oldid=7369563» էջից