Օքթայ Սինանօղլու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օքթայ Սինանօղլու
թուրքերեն՝ Oktay Sinanoğlu
Ծնվել էփետրվարի 25, 1935(1935-02-25)[1]
Բարի, Իտալիա
Մահացել էապրիլի 19, 2015(2015-04-19) (80 տարեկան)
Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ
ԳերեզմանՔարաջաահմեթ
Քաղաքացիություն Թուրքիա
Մասնագիտությունtheoretical chemist, մոլեկուլային կենսաբան, կենսաքիմիկոս և ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Եյլի համալսարան և Միջինարևելյան տեխնիկական համալսարան
Գործունեության ոլորտֆիզիկական քիմիա
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Ալմա մատերՄասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի և Անկարայի TED-քոլեջ
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինթուրքերեն
Եղել է գիտական ղեկավարAriel Fernández?
Պարգևներ
ՀայրQ114867959?

Օքթայ Սինանօղլու (թուրքերեն՝ Oktay Sinanoğlu, փետրվարի 25, 1935(1935-02-25)[1], Բարի, Իտալիա - ապրիլի 19, 2015(2015-04-19), Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ), թուրք ֆիզիկաքիմիկոս և մոլեկուլյար բիոֆիզիկոս։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1935 թվականի փետրվարի 25-ին իտալական Բարի քաղքում Նյուզհեթ Հաշիմ և Ռյուվեյդե Սինանօղլուների ընտանիքում։ Օքթայ Սինանօղլուն եղել է թուրքական հյուպատոսարանի աշխատակից[2] և գրող։ Նա գրել է գիրք հունական և հռոմեական առասպելաբանության մասին։ Նրա «Պետրարկա» գիրքը տպագրվել է 1931 թվականին։ 1938 թվականին Օքթայի Սինանօղլուն ընտանիքի հետ միասին վերադարձել է Թուրքիա[3][4]։ Օքթայ Սինանօղլուի քույրը եղել է թուրք երգչուհի Էսին Աֆշարը (1936—2011)[5]:

1953 թվականին Սինանօղլուն մեկնել է ԱՄՆ։ 1956 թվականին ավարտել է Բերկլիի կալիֆորնյան համալսարանը։ Հաջորդ տարի Սինանօղլուն ստացել է մագիստրոսի կոչում Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում։ 1959-60 թվականներին ստացել է ֆիզիկական քիմիայի ոլորտում փիլիսոփայության դոկտորի գիտական աստիճան[4][5][6]։

1960 թվականից սկսել է աշխատել Եյլի համալսարանում։ 1963 թվականի հուլիսի 1-ին ստացել է քիմիայի պրոֆեսորի գիտական աստիճան[7]։ Սինանօղլուն դարձել է 20-րդ դարի Եյլի ամենաերիտասարդ պրոֆեսորը։ Նա համարվում է համալսարանի պատմության երրորդ ամենաերիտասարդ պրոֆեսորը[4]։

1964 թվականին Եյլում հիմնել է տեսական քիմիայի բաժանմունք։ 1997 թվականին Սինանօղլուն լքել է Եյլի համալսարանը։

Եյլից հեռանալուց հետո մինչև 2002 թվականը քիմիա է դասավանդել Յըլդըզ տեխնիկական համալսարանում[8]։

1966 թվականին Սինանօղլուն պարգևատրվել է քիմիայի ոլորտում Թուրքիայի գիտատեխնիկական հետազոտությունների խորհրդի գիտական մրցանակով[9]։

Սինանօղլուն երկու անգամ առաջադրվել է Նոբելյան մրցանակի[8]։

2001 թվականին հրատարակվել է Օքթայ Սինանօղլուի մասին պատմող «Թուրքական Էնշտեյն Օքթայ Սինանօղլու» գիրքը, որի հեղինակը թուրք գրող Էմինե Չայքարան է[4][10]։

2015 թվականի ապրիլի 10-ին Դիլեք Սինանօղլուն հայտնել է, որ իր ամուսինը հոսպիտալացվել է Մայամիի հիվանդանոցում։ Որոշ տվյալներով, Սինանօղլուն սնվել է մթերային խողովակի միջոցով[11]։ Սինանօղլուն մահացել է 2015 թվականի ապրիլի 19-ին` 80 տարեկանում։ Պաշտոնապես մահվան պատճառը չի նշվում[12]։ Սինանօղլուն թաղվել է Քարաջաահմեդ գերեզմանատանը[13]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1963 թվականի դեկտեմբերի 21-ին Սինանօղլուն ամուսնացել է Պաուլա Ամբրուստերի հետ[14]։ Այդ ամուսնությունից Սինանօղլուն ունեցել է երեք երեխա։

Սինանօղլուի երկրորդ կինը դարձել է Դիլեք Սինանօղլուն։ Զույգը երկվորյակներ է ունեցել։ Ամուսինները բնակվել են Տեխասում և Ստամբուլում[4]։

Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist — Yale University, 2015.
  2. ↑ Resmi Gazete, 17 Kanunuevvel 1933, no: 2580 and Resmi Gazete, 24 Mayis 1937, Hariciye Vekaleti Kararnamesi
  3. ↑ T.C. Resmi Gazete 19.7.1938 p.1 Hariciye Kararnamesi (Decree of the Ministry of Foreign Affairs): "9. degree consular employee Nüzhet Haşim Sinanoğlu appointed to the capital (Ankara) with same degree. Sign: K. Ataturk 11 July 1938." (Dokuzuncu dereceden memur Nüzhet Haşim Sinanoğlu, derecesiyle merkeze... İmza: K. Atatürk, 11 Temmuz 1938."
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist». Yale News. 2015 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Oktay Sinanoğlu hayatını kaybetti - Oktay Sinanoğlu Kimdir?». Sabah (Turkish). 2015 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 22-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  6. ↑ «Paula Armbruster Is Married at Yale». The New York Times. 1964 թ․ հունվարի 12. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
  7. ↑ Yale Daily News, no. 139, May 22, 1963
  8. ↑ 8,0 8,1 «Prominent Turkish scholar Oktay Sinanoğlu dies at age 80». Hürriyet Daily News. 2015 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
  9. ↑ «Geçmiş Yıllarda Bilim Ödülü Alanlar» (Turkish). TÜBİTAK. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  10. ↑ From the back cover of this book: "Prof. Oktay Sinanoğlu's life is told from his own mouth by questions and answers in this book." ("Prof. Oktay Sinanoğlu'nun yaşamının kendi ağzından soru cevaplar eşliğinde anlatıldığı Türk Aynştaynı kitabında..."
  11. ↑ «Türk Einstein'ı yoğun bakımda! Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu kimdir?». Hürriyet (Turkish). 2015 թ․ ապրիլի 10. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  12. ↑ «Turkish Einstein' Oktay Sinanoglu dies at 80». Anadolu Agency. 2015 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
  13. ↑ Türk, Ümit (2015 թ․ ապրիլի 26). «Oktay Sinanoğlu son yolculuğuna uğurlandı». Hürriyet (Turkish). Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 26-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  14. ↑ «Oktay Sinanoglu Paula Armbruster Connecticut-Marriage Record Index 1959-2007». Mocavo. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օքթայ_Սինանօղլու&oldid=9490171» էջից