Օքթայ Սինանօղլու
Օքթայ Սինանօղլու թուրքերեն՝ Oktay Sinanoğlu | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 25, 1935[1] Բարի, Իտալիա |
Մահացել է | ապրիլի 19, 2015 (80 տարեկան) Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ |
Գերեզման | Քարաջաահմեթ |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մասնագիտություն | theoretical chemist, մոլեկուլային կենսաբան, կենսաքիմիկոս և ֆիզիկոս |
Հաստատություն(ներ) | Եյլի համալսարան և Միջինարևելյան տեխնիկական համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկական քիմիա |
Անդամակցություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի և Անկարայի TED-քոլեջ |
Գիտական աստիճան | փիլիսոփայության դոկտոր |
Տիրապետում է լեզուներին | թուրքերեն |
Եղել է գիտական ղեկավար | Ariel Fernández? |
Պարգևներ | |
Հայր | Q114867959? |
![]() |
Օքթայ Սինանօղլու (թուրքերեն՝ Oktay Sinanoğlu, փետրվարի 25, 1935[1], Բարի, Իտալիա - ապրիլի 19, 2015, Մայամի, Ֆլորիդա, ԱՄՆ), թուրք ֆիզիկաքիմիկոս և մոլեկուլյար բիոֆիզիկոս։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծնվել է 1935 թվականի փետրվարի 25-ին իտալական Բարի քաղքում Նյուզհեթ Հաշիմ և Ռյուվեյդե Սինանօղլուների ընտանիքում։ Օքթայ Սինանօղլուն եղել է թուրքական հյուպատոսարանի աշխատակից[2] և գրող։ Նա գրել է գիրք հունական և հռոմեական առասպելաբանության մասին։ Նրա «Պետրարկա» գիրքը տպագրվել է 1931 թվականին։ 1938 թվականին Օքթայի Սինանօղլուն ընտանիքի հետ միասին վերադարձել է Թուրքիա[3][4]։ Օքթայ Սինանօղլուի քույրը եղել է թուրք երգչուհի Էսին Աֆշարը (1936—2011)[5]:
1953 թվականին Սինանօղլուն մեկնել է ԱՄՆ։ 1956 թվականին ավարտել է Բերկլիի կալիֆորնյան համալսարանը։ Հաջորդ տարի Սինանօղլուն ստացել է մագիստրոսի կոչում Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում։ 1959-60 թվականներին ստացել է ֆիզիկական քիմիայի ոլորտում փիլիսոփայության դոկտորի գիտական աստիճան[4][5][6]։
1960 թվականից սկսել է աշխատել Եյլի համալսարանում։ 1963 թվականի հուլիսի 1-ին ստացել է քիմիայի պրոֆեսորի գիտական աստիճան[7]։ Սինանօղլուն դարձել է 20-րդ դարի Եյլի ամենաերիտասարդ պրոֆեսորը։ Նա համարվում է համալսարանի պատմության երրորդ ամենաերիտասարդ պրոֆեսորը[4]։
1964 թվականին Եյլում հիմնել է տեսական քիմիայի բաժանմունք։ 1997 թվականին Սինանօղլուն լքել է Եյլի համալսարանը։
Եյլից հեռանալուց հետո մինչև 2002 թվականը քիմիա է դասավանդել Յըլդըզ տեխնիկական համալսարանում[8]։
1966 թվականին Սինանօղլուն պարգևատրվել է քիմիայի ոլորտում Թուրքիայի գիտատեխնիկական հետազոտությունների խորհրդի գիտական մրցանակով[9]։
Սինանօղլուն երկու անգամ առաջադրվել է Նոբելյան մրցանակի[8]։
2001 թվականին հրատարակվել է Օքթայ Սինանօղլուի մասին պատմող «Թուրքական Էնշտեյն Օքթայ Սինանօղլու» գիրքը, որի հեղինակը թուրք գրող Էմինե Չայքարան է[4][10]։
2015 թվականի ապրիլի 10-ին Դիլեք Սինանօղլուն հայտնել է, որ իր ամուսինը հոսպիտալացվել է Մայամիի հիվանդանոցում։ Որոշ տվյալներով, Սինանօղլուն սնվել է մթերային խողովակի միջոցով[11]։ Սինանօղլուն մահացել է 2015 թվականի ապրիլի 19-ին` 80 տարեկանում։ Պաշտոնապես մահվան պատճառը չի նշվում[12]։ Սինանօղլուն թաղվել է Քարաջաահմեդ գերեզմանատանը[13]։
Անձնական կյանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1963 թվականի դեկտեմբերի 21-ին Սինանօղլուն ամուսնացել է Պաուլա Ամբրուստերի հետ[14]։ Այդ ամուսնությունից Սինանօղլուն ունեցել է երեք երեխա։
Սինանօղլուի երկրորդ կինը դարձել է Դիլեք Սինանօղլուն։ Զույգը երկվորյակներ է ունեցել։ Ամուսինները բնակվել են Տեխասում և Ստամբուլում[4]։
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist — Yale University, 2015.
- ↑ Resmi Gazete, 17 Kanunuevvel 1933, no: 2580 and Resmi Gazete, 24 Mayis 1937, Hariciye Vekaleti Kararnamesi
- ↑ T.C. Resmi Gazete 19.7.1938 p.1 Hariciye Kararnamesi (Decree of the Ministry of Foreign Affairs): "9. degree consular employee Nüzhet Haşim Sinanoğlu appointed to the capital (Ankara) with same degree. Sign: K. Ataturk 11 July 1938." (Dokuzuncu dereceden memur Nüzhet Haşim Sinanoğlu, derecesiyle merkeze... İmza: K. Atatürk, 11 Temmuz 1938."
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «In memoriam: Oktay Sinanoğlu, renowned theoretical chemist». Yale News. 2015 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Oktay Sinanoğlu hayatını kaybetti - Oktay Sinanoğlu Kimdir?». Sabah (Turkish). 2015 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 22-ին.
{{cite news}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Paula Armbruster Is Married at Yale». The New York Times. 1964 թ․ հունվարի 12. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ Yale Daily News, no. 139, May 22, 1963
- ↑ 8,0 8,1 «Prominent Turkish scholar Oktay Sinanoğlu dies at age 80». Hürriyet Daily News. 2015 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ «Geçmiş Yıllarda Bilim Ödülü Alanlar» (Turkish). TÜBİTAK. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
{{cite web}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ From the back cover of this book: "Prof. Oktay Sinanoğlu's life is told from his own mouth by questions and answers in this book." ("Prof. Oktay Sinanoğlu'nun yaşamının kendi ağzından soru cevaplar eşliğinde anlatıldığı Türk Aynştaynı kitabında..."
- ↑ «Türk Einstein'ı yoğun bakımda! Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu kimdir?». Hürriyet (Turkish). 2015 թ․ ապրիլի 10. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
{{cite news}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Turkish Einstein' Oktay Sinanoglu dies at 80». Anadolu Agency. 2015 թ․ ապրիլի 20. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
- ↑ Türk, Ümit (2015 թ․ ապրիլի 26). «Oktay Sinanoğlu son yolculuğuna uğurlandı». Hürriyet (Turkish). Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 26-ին.
{{cite news}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Oktay Sinanoglu Paula Armbruster Connecticut-Marriage Record Index 1959-2007». Mocavo. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին.
![]() | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օքթայ Սինանօղլու» հոդվածին։ |
|
- Փետրվարի 25 ծնունդներ
- 1935 ծնունդներ
- Իտալիայում ծնվածներ
- Ապրիլի 19 մահեր
- 2015 մահեր
- ԱՄՆ-ում մահացածներ
- Եյլի համալսարանի դասախոսներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի շրջանավարտներ
- Բերքլիի համալսարանի շրջանավարտներ
- TED Ankara College Foundation Schools-ի շրջանավարտներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Թուրք գիտնականներ
- Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորներ
- Թուրք քիմիկոսներ