Jump to content

Օտտո Վարբուրգ (բուսաբան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օտտո Վարբուրգ
գերմ.՝ Otto Warburg
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 20, 1859(1859-07-20)[1][2]
ԾննդավայրՀամբուրգ, Գերմանական միություն, Գերմանիա[3]
Մահացել էհունվարի 10, 1938(1938-01-10) (78 տարեկան)
Մահվան վայրԲեռլին, Նացիստական Գերմանիա[3]
ԳերեզմանԴեգանիա Ալեֆ
Քաղաքացիություն Համբուրգ,  Վայմարյան Հանրապետություն և  Նացիստական Գերմանիա
ԿրթությունՍտրասբուրգի համալսարան և Բոննի համալսարան
Մասնագիտությունբուսաբան և botanical collector
ԱշխատավայրHU Berlin
ԱնդամությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա[4], Moliwe-Pflanzungsgesellschaft?, German Colonial Society? և Kolonialwirtschaftliches Komitee?
ԵրեխաներGustav Otto Warburg?
 Otto Warburg Վիքիպահեստում

Օտտո Վարբուրգ (գերմ.՝ Otto Warburg[5][6][7], անգլ.՝ אוטו ורבורג, հուլիսի 20, 1859(1859-07-20)[1][2], Համբուրգ, Գերմանական միություն, Գերմանիա[3] - հունվարի 10, 1938(1938-01-10), Բեռլին, Նացիստական Գերմանիա[3]), գերմանացի-հրեա բուսաբան, արդյունաբերական գյուղատնտեսության փորձագետ, Համաշխարհային սիոնիստական կազմակերպության ակտիվ անդամ։ 1911-1921 թվականներին եղել է որպես սիոնիստական կազմակերպության նախագահը[8]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օտտո Վարբուրգը ծնվել է Համբուրգում, 1859 թվականի հուլիսի 20-ին մի ընտանիքում, որի նախնիները Գերմանիա էին եկել 1566 թվականին, հավանաբար Բոլոնյայից։ Վարբուրգը 1879 թվականին ավարտել է Համբուրգի Յոհաննես գիմնազիան և Բոննի համալսարանում ուսումը շարունակել բուսաբանության բնագավառում, որը մեկ կիսամյակից հետո թողել է և տեղափոխվել Բեռլինի համալսարան, այնուհետև սովորել Ստրասբուրգի համալսարանում, որտեղից 1883 թվականին ստացել է դոկտորի աստիճան։ Մյունխենում ուսանել է քիմիա, Տյուբինգենում՝ ֆիզիոլոգիա (Վիլհելմ Պֆեֆրի մոտ)։ 1885 թվականին ձեռնարկել է 4-ամյա արշավ դեպի Հարավային և Հարավարևելյան Ասիա՝ 1889 թվականին հասնելով Ավստրալիա։

Սիոնիզմ և գիտական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1911 թվականին Վարբուրգը Պաղեստինում ընտրվել է Համաշխարհային սիոնիստական կոնգրեսի նախագահ, և պաշտոնավարել մինչև 1920 թվական։ 1920 թվականից հետո Կոնգրեսը տեղափոխվել է Անգլիա, սակայն Վարբուրգը մնաց Պաղեստինում և դարձավ Թել Ավիվի Գյուղատնտեսական փորձարարական կայանի հիմնադիր տնօրենը։ Ավելի ուշ այն դարձավ «Գյուղատնտեսության և բնական պատմության ինստիտուտ»[9]։ Վարբուրգի ուսանողներից է եղել Նաոմի Ֆայնբրունը[10]։

Վարբուրգի բացահայտումներն ավելի ուշ (1913-1922) տպագրվել են երեք հատորներում` Die Pflanzenwelt վերնագրով։ Բեռլին վերադառնալուց հետո նա հիմնադրել է Der Tropen Pflanzer ամսագիրը, որը մասնագիտացած էր արևադարձային գյուղատնտեսության մեջ, 24 տարի խմբագրել է այն։ Գիտակցելով, որ որպես հրեա իրեն չեն նշանակի պրոֆեսորի հաստիքում, նա կենտրոնացավ կիրառական բուսաբանության վրա և Գերմանիայի գաղութներում հիմնադրեց արևադարձային արդյունաբերական պլանտացիաների մի քանի ընկերություն։ Վարբուրգը եղել է նաև El Arish արշավախմբի անդամ, նշանակվել է Թեոդոր Հերցլի կողմից որպես Լեոպոլդ Կեսլերի ղեկավարած թիմի գյուղատնտեսական անդամ։

1931 թվականին Վարբուրգը Սկոպուս լեռան վրա գտնվող Երուսաղեմի հրեական համալսարանում բուսաբան Ալեքսանդր Էյգի հետ հիմնադրել է Իսրայելի ազգային բուսաբանական այգին։ Երուսաղեմում պաշտոնաթողությունից հետո Վարբուրգը վերադարձավ Բեռլին և մահացավ 1938 թվականի սկզբին[9]։

Գիտական աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Über den Bau des Holzes von Caulotretus heterophyllus. Diss. rer. nat. Straßburg 1883.
  • Die Muskatnuss. Ihre Geschichte, Botanik, Kultur, Handel und Verwerthung sowie ihre Verfälschungen und Surrogate. Zugleich ein Beitrag zur Kulturgeschichte der Banda-Inseln. Verlag Engelmann Leipzig 1897.
  • Monsunia. Beiträge zur Kenntniss der Vegetation des süd- und ostasiatischen Monsungebietes. Verlag Engelmann Leipzig 1900.
  • Die Kautschukpflanzen und ihre Kultur. Berlin 1900.
  • Geschichte und Entwicklung der angewandten Botanik. In: Berichte der Deutschen Botanischen Gesellschaft Bd. 19, 1901, S. 153—183.
  • Kulturpflanzen der Weltwirtschaft. Verlag R. Voigtländer Leipzig 1908.
  • Die Pflanzen Welt. 3 Bände, Bibliographisches Institut Leipzig, Neudruck 1923.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #117565725 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. ↑ https://www.leopoldina.org/mitgliederverzeichnis/mitglieder/member/Member/show/otto-warburg/
  5. ↑ «Biographie von Otto Warburg». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 28-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 24-ին.
  6. ↑ DNB, Katalog der Deutschen Nationalbibliothek: Otto Warburg
  7. ↑ Virtual International Authority File: Otto Warburg, 1859—1938
  8. ↑ JAFI: Zionist Congresses: First Congress - Basle (Basel), 1897 Արխիվացված 2008-12-01 Wayback Machine
  9. ↑ 9,0 9,1 «Englera 26». bgbm.org (Botanisher Garten und botanishes Museum Berlin). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  10. ↑ Kirsh, Nurit. «Feinbrun-Dotan, Naomi». jwa.org. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օտտո Վարբուրգ (բուսաբան)» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օտտո Վարբուրգ (բուսաբան)» հոդվածին։
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օտտո_Վարբուրգ_(բուսաբան)&oldid=9771824» էջից