Օտտո Օլենդորֆ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Օտո Օլենդորֆից)
Օտտո Օլենդորֆ
գերմ.՝ Otto Ohlendorf
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 4, 1907(1907-02-04)[1][2][3]
ԾննդավայրHoheneggelsen, Հիլդեսհայմ, Հանովեր նահանգ, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[4]
Մահացել էհունիսի 7, 1951(1951-06-07)[2][5] (44 տարեկան)
Մահվան վայրԼանդսբերգի բանտ, Լեխի Լանդսբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
Քաղաքացիություն Գերմանական կայսրություն,  Վայմարյան Հանրապետություն և  Նացիստական Գերմանիա
ԿրթությունԳյոթինգենի համալսարան, Լայպցիգի համալսարան և Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան
Մասնագիտությունտնտեսագետ և իրավաբան
ԱշխատավայրReich Main Security Office?[6]
ԿուսակցությունՆացիոնալ-սոցիալիստական ​​գերմանական բանվորական կուսակցություն[1][7]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ՆՍԳԲԿ ոսկե կուսակցական նշան
ԱնդամությունՍՍ[1], ՍԱ[4], Sicherheitsdienst?[4][8], Einsatzgruppen?[8] և Einsatzgruppe D?[9]
 Otto Ohlendorf Վիքիպահեստում

Օտտո Օլենդորֆ (գերմ.՝ Otto Ohlendorf, փետրվարի 4, 1907(1907-02-04)[1][2][3], Hoheneggelsen, Հիլդեսհայմ, Հանովեր նահանգ, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[4] - հունիսի 7, 1951(1951-06-07)[2][5], Լանդսբերգի բանտ, Լեխի Լանդսբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն), ՍՍ-ական գրուպենֆյուրեր, ոստիկանության գեներալ-լեյտենանտ, 3-րդ վարչության պետ (ՆԳՎ ներքին ծառայություն) կայսերական անվտանգության գլխավոր վարչությունում (ԳՀԽ), Այնզացգրուպենի հրամանատար։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օտտո Օլենդորֆը ծնվել է 1907 թվականի փետրվարի 4-ին, Հոենենգելսենում, Հենրիխ Օլենդորֆի ընտանիքում[10]։ Հաճախել է Հիլդեսհայմի գիմնազիա։ 1928-1931 թվականներին Լայպցիգի և Գյոթինգենի համալսարաններում ուսումնասիրել է իրավունք և ժողովրդական տնտեսություն։ 1931 թվականին իրավունքի առաջին պետական քննությունը հանձնելուց հետո մեկ տարվա ընթացքում սովորել է ֆաշիստական Իտալիայի թագավորության Պավիայի համալսարանում, որտեղ նույնպես սովորել է կորպորատիվիզմ և սինդիկալիզմ։ 1933 թվականի հոկտեմբերին դարձել է Յենս Յենսենի օգնականը Քիլի համաշխարհային տնտեսության ինստիտուտում։ 1934 թվականից եղել է Բեռլինի Հումբոլդտի համալսարանին կից կիրառական տնտեսական հետազոտությունների ինստիտուտի բաժնի վարիչ։

1925 թվականին ընդունվել է Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցություն (կուսակցական տոմս № 6531): 1926 թվականին ընդունվել է ՍՍ (№ 880): 1936 թվականին աշխատանքի է ընդունվել անվտանգության ծառայությունում, որտեղ դարձել է գլխավոր վարչության II/23 (կրթություն) բաժնի պետ։ 1937 թվականից գլխավորել է ՆԳ նախարարության ներքին ամբողջ ծառայությունը` Ռեյնհարդ Հեյդրիխի անմիջական ղեկավարությամբ[10]։ Նրա պարբերական զեկույցները ժողովրդական զանգվածների տրամադրությունների մասին կառավարման, մշակույթի, իրավունքի, տնտեսության և առողջապահության ոլորտների վերաբերյալ պետք է տեղեկացնեին նացիստական ղեկավարությանը[10]։ 1939 թվականին դարձել է կայսերական անվտանգության գլխավոր վարչության 3-րդ պետը։ Այդ պաշտոնում տեղեկություններ է հավաքել երկրի ներսում տիրող իրավիճակի մասին։

1941 թվականի հունիսին Հեյդրիխն Օլենդորֆին նշանակել է «D» այնզացգրուպենի հրամանատար, որը հետևում էր Վերմախտի 11-րդ բանակին և գործում էր Ուկրաինայի հարավում, Բեսարաբիայում, Ղրիմում և Կովկասում։ Այնզացգրուպենի խնդիրը եղել է հրեաների, գնչուների և կոմունիստների նպատակաուղղված ոչնչացումը։ Օլենդորֆի ստորաբաժանումը, մասնավորապես, պատասխանատու է եղել Սիմֆերոպոլում զանգվածային սպանության համար, որտեղ 1941 թվականի դեկտեմբերի 13-ին սպանվել է 14.300 մարդ, որոնց մեծ մասը հրեաներ են եղել։

Օլենդորֆը չի սիրել կրակել ծոծրակին. փոխարենը նա նախընտրել է սկզբում զոհերին կանգնեցնել, իսկ հետո կրակել է նրանց վրա հեռու տարածությունից՝ անհատական պատասխանատվության մեղմացման համար[11]։ Կրակող ջոկատի և զոհերի միջև շփման բոլոր ձևերը սահմանափակ են եղել, Օլենդորֆի պնդմամբ, մինչև վերջին պահը, երբ յուրաքանչյուր սպանվածի համար կար երեք կրակող[12]։ Օլենդորֆը նաև արգելել է որևէ առանձին գործողություն կատարել և վերցնել սպանվածների ունեցվածքը[13]։ Նրա ենթականերից մեկը՝ գաուպշտուրմֆյուրեր ՍՍ-ական Լոթար Հայմբախը մի անգամ հայտարարել է. «Մարդը կյանքի ու մահվան տիրակալն է, երբ նա 300 երեխաների գնդակահարելու հրաման է ստանում, նա անձամբ սպանում է 150 երեխաների»[14]։

Գործողություններից շատերը Օլենդորֆը անձամբ է վերահսկել, ցանկանալով, որ դրանք կատարվեն «ըստ ռազմական բնույթի» և «մարդասեր» լինել տվյալ հանգամանքներում[15]։ 1941 թվականի օգոստոսի 1-ին Օլենդորֆը շեֆ գեստապոյի կողմից հրահանգ է ստացել Ադոլֆ Հիտլերին տեղյակ պահել «Արևելքում առաջընթացի» մասին, ինչպես նաև կոչ է արել նրան շուտափույթ ուղարկել գործողությունների արդյունքների լուսանկարները[16]։ 1941 թվականի սեպտեմբերի ընթացքում Ուկրաինայի Նիկոլաև քաղաքում 22.467 հրեա և կոմունիստ է սպանվել[17]։ 1942 թվականից սկսել են կիրառել գազվագեններ[18]։ 1941 թվականիի հունիսից մինչև 1942 թվականի հունիսը այնզացգրուպենի «D»-ն ոչնչացրել է 90.000 մարդ[19]։

1943 թվականի նոյեմբերից եղել է տնտեսության կայսերական նախարարության պետական քարտուղարի տեղակալ, որտեղ համակարգել է Գերմանիայի հետպատերազմյան տնտեսության զարգացման ծրագրերը։ Դրա համար նա ներգրավել է Լյուդվիգ Էրհարդին` Գերմանական տնտեսական հրաշքի ապագա հորը և Գերմանիայի կանցլերին։ 1945 թվականի մայիսին Գիմլերի հետ փախել է Ֆլենսբուրգ[20], սակայն նրա հետ ձերբակալվել է Լյունեբուրգում։

Պատերազմից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օլենդորֆը Նյուրնբերգյան գործընթացում
Օտտո Օլենդորֆը (ձախից) 1948 թվականի փետրվարի 9-ին, Նյուրնբերգյան դատավարության ժամանակ

1946 թվականին գլխավոր ռազմական հանցագործների դեմ Նյուրնբերգյան դատավարությանը Օլենդորֆը, լինելով մեղադրանքի գլխավոր վկաներից մեկը, պատմել է Խորհրդային Միության շրջափակված տարածքում այնզացգրուպենների գործունեության մասին։ Այնուհետև կանգնել է ամերիկյան տրիբունալի առջև` այնզացգրուպպենների գործով դատավարության ժամանակ։ Դատարանում պաշտպանությունը փորձել է փաստերին հակառակ ներկայացնել Օլենդորֆին՝ որպես ընդդիմադիր և սպանություն չկատարած հրամանատար[21]։ 1948 թվականի ապրիլի 10-ին կախաղանի միջոցով մահապատժի Է դատապարտվել[19]։ Չնայած եկեղեցու բարձրաստիճան պաշտոնյաների և Գերմանիայի կառավարության անդամների բարեխոսությանը, ներման խնդրագրերը մերժվել են[22]։ 1951 թվականի հունիսի 7-ին դատավճիռն ի կատար Է ածվել Լանդսբերգի բանտում[19][23]։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Մարտական խաչ 1-ին աստիճանի շքանշան
  • Մարտական խաչ 2-րդ աստիճանի շքանշան
  • Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցության ոսկե նշան
  • Հին մարտիկի հեծանակ
  • Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցությունում ունեցած վաստակի համար
  • ՍՍ-ում երկարամյա ծառայության համար
  • «Մեռած գլուխ» մատանի
  • ՍՍ-ական ռեյխսֆյուրերի պատվո սուր

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP, Stand vom 1. Dezember 1936 — 1936.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 TracesOfWar
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Nuremberg Trials Project — 2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Munzinger Personen (գերմ.)
  6. ↑ Nuremberg Trials Project — 2016.
  7. ↑ Nuremberg Trials Project — 2016.
  8. ↑ 8,0 8,1 Nuremberg Trials Project — 2016.
  9. ↑ Nuremberg Trials Project — 2016.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Heinz Boberach. «Ohlendorf, Otto». deutsche-biographie.de (գերմաներեն). Deutsche Biographie. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 28-ին.
  11. ↑ Hilberg, 1985, էջ 126
  12. ↑ Weale, 2012, էջ 319
  13. ↑ Rhodes, 2003, էջ 166
  14. ↑ Rhodes, 2003, էջ 169
  15. ↑ Hilberg, 1985, էջ 127
  16. ↑ Rhodes, 2003, էջ 122
  17. ↑ Rhodes, 2003, էջ 172
  18. ↑ Reitlinger, 1979, S. 207
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Klee, 2007, S. 443
  20. ↑ Link, 2015, S. 21
  21. ↑ Richter, 2011, S. 84ff
  22. ↑ Joachim Käppner Ein Abschied von Legenden und Lebenslügen(գերմ.) // Süddeutsche Zeitung. — 2011.
  23. ↑ Earl, 2009, էջ 292

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերմաներեն
  • Ilka Richter SS-Elite vor Gericht. Die Todesurteile gegen Oswald Pohl und Otto Ohlendorf. — Marburg: Tectum, 2011. — ISBN 978-3-8288-2563-5
  • Christian Ingrao Hitlers Elite. Die Wegbereiter des nationalsozialistischen Massenmordes. — Berlin: Propyläen Verlag, 2012. — ISBN 9783549074206
  • Jason Weber Normalität und Massenmord. Das Beispiel des Einsatzgruppenleiters Otto Ohlendorf // NS-Täter in der deutschen Gesellschaft / Joachim Perels, Rolf Pohl. — Hannover: Offizin-Verlag, 2002. — S. 41—68. — ISBN 3930345374
  • David Kitterman Otto Ohlendorf – «Gralshüter des Nationalsozialismus» // Die SS: Elite unter dem Totenkopf / Ronald Smelser, Enrico Syring. — Paderborn, 2000. — S. 379 ff. — ISBN 3-506-78562-1
  • Ernst Klee Das Personenlexikon zum Dritten Reich. — 2. Auflage. — Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag, 2007. — ISBN 978-3-596-16048-8
  • Stephan Link «Rattenlinie Nord». Kriegsverbrecher in Flensburg und Umgebung im Mai 1945 // Mai ’45. Kriegsende in Flensburg / Gerhard Paul/Broder Schwensen. — Flensburg: Gesellschaft f. Flensburger Stadtgesch, 2015. — ISBN 978-3925856754
  • Gerald Reitlinger Die Endlösung: Hitlers Versuch der Ausrottung der Juden Europas 1939–1945. — 5. Auflage. — Berlin: Colloquium-Verlag, 1979. — ISBN 3767804662
  • Andrej Angrick Besatzungspolitik und Massenmord. Die Einsatzgruppe D in der südlichen Sowjetunion 1941–1943. — Hamburg: Hamburger Edition, 2003. — S. 181. — ISBN 3-930908-91-3
Անգլերեն
  • Raul Hilberg The Destruction of the European Jews. — New York: Holmes & Meier, 1985. — ISBN 0-8419-0910-5
  • Adrian Weale Army of Evil: A History of the SS. — New York: Caliber Printing, 2012. — ISBN 978-0451237
  • Richard Rhodes Masters of Death: The SS-Einsatzgruppen and the Invention of the Holocaust. — New York: Vintage, 2003. — ISBN 978-0-37570-822-0
  • Hilary Earl The Nuremberg SS-Einsatzgruppen Trial, 1945–1958: Atrocity, Law, and History. — Cambridge: Cambridge University Press, 2009. — ISBN 978-0-521-45608-1

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օտտո Օլենդորֆ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Օտտո_Օլենդորֆ&oldid=9736404» էջից