Օսլոյի օպերային թատրոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օսլոյի օպերային թատրոն
Տեսակօպերային թատրոն, համերգասրահ և տեսարժան վայր
Երկիր Նորվեգիա[1]
Գտնվելու վայրըՕսլո[1]
Հիմնադրման ամսաթիվ2008
ՃարտարապետSnøhetta?[2]
Կայքoperaen.no(նորվ.)
 Oslo Opera house Վիքիպահեստում

Օսլոյի օպերային թատրոն (նորվ.՝ Operahuset), ազգային օպերային թատրոն Օսլոյի կենտրոնում՝ Բյորվիկայում։ Ղեկավարվում է Նորվեգիայի հանրային շինարարության և գույքի տնօրինության կողմից։ Զբաղեցնում է 38500 մ2 տարածք, ունի 1100 սենյակ, հիմնական լսարանը տեղավորում է 1364 մարդ, մյուս երկու կատարողական տարածքները՝ 200 և 400 մարդ։ Գլխավոր բեմն ունի 16 մետր լայնություն, 40 մետր խորություն[3]։ Շենքի արտաքին անկյունային հատվածը պատված է իտալական մարմարով և սպիտակ գրանիտով։ 1300 թվականին Նիդարոսի տաճարի կառուցումից հետո Նորվեգիայի ամենամեծ մշակութային կառույցն է[4]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսլոյի օպերային թատրոնի արտաքին տեսքը

1999 թվականին, երկար բանակցություններից հետո, Նորվեգիայի օրենսդիրը որոշեց Օսլոյում կառուցել նոր օպերային թատրոն։ Նախագծի մրցույթի համար ստացված 350 դիմումներից ընդունվել է Սնոհետա (Snøhetta) կազմակերպության նախագիծը։ Շինարարությունն սկսվել է 2003 թվականին, ավարտվել է 2007 թվականին, բացումը տեղի է ունեցել 2008 թվականի ապրիլի 12-ին, որին մասնակցել են Նորվեգիայի արքա Հարալդ V-ը, Մարգարիտ թագուհի II-ը, Ֆինլանդիայի նախագահ Տարյա Հալոնենը և այլ առաջնորդներ[3]։

2008 թվականի Բարսելոնայի ճարտարապետական համաշխարհային փառատոնում օպերային թատրոնը արժանացել է մշակութային մրցանակի[5], 2009 թվականին՝ Ժամանակակից ճարտարապետության Եվրամիության մրցանակի։

Շենք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսլոյի օպերային թատրոնի ներքին տեսքը

Օպերային թատրոնի շենքը գտնվում է գրեթե Օսլոֆյորդ ծովածոցի մեջ։ Աչքի է ընկնում ջրի մեջ իջնող ընդարձակ տարածք զբաղեցնող տանիքով։ Տանիքը կառուցված է 36 հազար սպիտակ քարե սալիկներից (իտալական սպիտակ մարմար, որը սովորաբար օգտագործվում է քանդակագործության մեջ), կառուցված այնպես, որ ցանկացած ոք կարող է ափից հասնել մինչև շենքի ամենաբարձր կետը, որտեղից բացվում է հիանալի տեսարան դեպի քաղաք։

Անկյունային հատվածով դեպի ներքև իջնող տանիքը ճարտարապետական նորամուծություն է։ Շենքի հիմնական հատվածը պատված է սպիտակ գրանիտով և La Facciata-ով (սպիտակ իտալական Կարարա մարմար), բեմական աշտարակը ծածկված է սպիտակ ալյումինով։

Նախասրահը շրջապատված է 15 մ բարձրությամբ պատուհաններով, որոնց հատուկ ապակին հնարավորություն է տալիս վայելել ջրային տեսարանը։ Տանիքը շրջապատված է բարակ ուղղանկյուն սյուներով։

Ջերմություն ապահովելու համար ներքին հարդարանքները կաղնու փայտից են՝ ի տարբերություն զով սպիտակ արտաքինի։ Գլխավոր սրահն ունի ձիու պայտի տեսք, որը լուսավորում է 5800 ձեռագործ բյուրեղներ պարունակող օվալաձև ջահը։

Էլեկտրոնային լիբրետտո համակարգի համար նստատեղերին կից կան մոնիտորներ, որոնց միջոցով հանդիսատեսը նորվեգերեն, անգլերեն և բնօրինակ լեզվով կարող է հետևել օպերային լիբրետտոներին[6]։

Արվեստ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օպերային թատրոնի արտաքին և ներքին հարդարանքների համար ձեռնարկվել են տարբեր նախագծեր։ Առավել ուշագրավ է Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայի պրոֆեսոր, իտալացի քանդակագործ Մոնիկա Բոնվիչինիի «She Lies» չժանգոտվող պողպատից և ապակե վահանակներով քանդակը։ Այն մշտական տեղակայվել է Օպերային թատրոնին կից ծովածոցում՝ բետոնե հարթակի վրա։ Քանդակը բացվել է 2010 թվականի մայիսի 11-ին Նորվեգիայի թագուհի Սոնյայի մասնակցությամբ։

Նախասրահի տանիքը ծածկող պատի վահանակը նախագծել է Օլաֆուր Էլիասոնը։ Աշխատանքներ են կատարել նաև արվեստագետներ Կրիստիան Բլիստադը, Յորուն Սանեսը, Քալե Գրյուդը, Բոդիլ Ֆուրուն, Տրին Լիզ Նեդրոսը, Մարտե Աասը և այլք[7]։

Գլխավոր բեմի ճմլված ալյումինե փայլաթիթեղի տեսք ունեցող վարագույրն ստեղծել է Պաե Ուայթը, որն արտադրել է թատերական սարքավորումների գերմանական Gerriets GmbH ընկերությունը[8]։ Այն ունի 23 մետր լայնություն, կշռում է 500 կգ[9]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 archINFORM (գերմ.) — 1994.
  2. https://snohetta.com/project/42-norwegian-national-opera-and-ballet#
  3. 3,0 3,1 «Welcome to the New Oslo Opera House». Operaen.no. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 16-ին.
  4. «Norway's Opera House - Norway official travel guide». visitnorway.com. 2010 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 24-ին.
  5. «Oslo Opera House wins international award». Vårt Land. The Norway Post. 2008 թ․ հոկտեմբերի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 25-ին.
  6. Jackie Craven (2010). «Oslo Opera House in Oslo, Norway». About.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 16-ին.
  7. «H.M. Queen Sonja Takes Part in the Unveiling of She Lies at The Opera». koro. 2010 թ․ մայիսի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 16-ին.
  8. David Peskovitz (2011 թ․ ապրիլի 7). «Opera house's fabric curtain looks like crumpled aluminum foil». BoingBoing.net. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 13-ին.
  9. «Gerriets Equips New Oslo Opera House». gerriets.com. 2008 թ․ հոկտեմբերի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 13-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]