Օճառենի
| Օճառենի | |
| |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Օճառածաղկավորներ (Sapindales) |
| Ընտանիք | Օճառազգիներ (Sapindaceae) |
| Ցեղ | Օճառենի (Sapindus) L., 1753 |
Օճառենի (անգլ.՝ Sapindus), օճառազգիների ընտանիքի մշտադալար և տերևաթափ ծառերի ցեղ։ Ընդգրկում է շուրջ 15 տեսակ՝ տարածված Ասիայի և Ամերիկայի արևադարձային շրջաններում։
Կենսաբանական նկարագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տերևները հերթադիր փետրաձև են, հուրանը ծայրային է կամ ծոցային։
Պտուղները պարունակում են մինչե 38% սապոնիններ և օգտագործվում էին օճառի փոխարեն։
Տարածում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մշակվում է արևադարձային տաք երկրներում, որպես գեղազարդիչ բույս և սապոնիններ ստանալու հումք։ ԽՍՀՄ–ում՝ Կովկասի Սևծովյան ափերին, հազվադեպ՝ Հարավային Կովկասում և Միջին Ասիայում, մշակվում է օճառենու 3 տեսակ։
Երբեմն օճառենիներ էին անվանում նույն ընտանիքին պատկանող արևելա-Ասիական հուրանավոր կելրեուտերիան (անգլ.՝ Koelreute- ria paniculata), որը կլիմայավարժված էր Մեղրու, Իջևանի տնկարկներում, Երևանի բուսաբանական այգում և կանաչ գոտում։
Տեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դասը ընդգրկում է 15 տեսակ[1].
- Sapindus delavayi (Franch.) Radlk., Չինաստան, Հնդկաստան
- Sapindus emarginatus Vahl, Հարավային Ասիա
- Sapindus drummondii Hook. & Arn. [ syn. Sapindus saponaria var. drummondii (Hook. & Arn.) L.D.Benson], ԱՄՆ, Մեքսիկա
- Sapindus marginatus Willd., Ֆլորիդա
- Sapindus mukorossi Gaertn. [syn. Sapindus utilis Trab.], Արևելյան Ասիա և Հիմալայներ
- Sapindus oahuensis Hillebr. ex Radlk., էնդեմիկ տեսակ Հավայան կղզիներում
- Sapindus rarak DC. — Мыльное дерево явское [syn. Dittelasma rarak Hook.f. ex Hiern]
- Sapindus saponaria L.
- Sapindus tomentosus Kurz
- Sapindus trifoliatus L.,
- Sapindus vitiensis A.Gray
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Количество видов, признаваемых разными авторами, отличается.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը] | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օճառենի» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օճառենի» հոդվածին։ |
| ||||||||||
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 541)։ 
|