Օլգա Օրոսկո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օլգա Օրոսկո
իսպ.՝ Olga Nilda Gugliotta Orozco
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 17, 1920(1920-03-17)[1][2]
ԾննդավայրToay, Լա Պամպա (պրովինցիա), Արգենտինա
Մահացել էօգոստոսի 15, 1999(1999-08-15)[1][2] (79 տարեկան)
Մահվան վայրԲուենոս Այրես, Արգենտինա
ԳերեզմանCementerio Jardín de Paz[3]
Քաղաքացիություն Արգենտինա
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծուհի, լրագրող, թարգմանչուհի և սցենարիստ
Պարգևներ և
մրցանակներ

Օլգա Օրոսկո (իսպ.՝ Olga Noemí Gugliotta Orozco, մարտի 17, 1920(1920-03-17)[1][2], Toay, Լա Պամպա (պրովինցիա), Արգենտինա - օգոստոսի 15, 1999(1999-08-15)[1][2], Բուենոս Այրես, Արգենտինա), արգենտինացի բանաստեղծուհի, ժուռնալիստ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայրը եղելէ սիցիլիացի, մայրը՝ արգենտինացի։ Օլգան մեծացել է Բաիա Բլանկա քաղաքում, 16 տարեկանում տեղափոխվել Բուենոս Այրես։ Ավարտել է Բուենոս Այրեսի համալսարանը։ Որպես լրագրող աշխատել է մամուլում և ռադիոյում, հանդես է եկել թատրոնի բեմում։ Նա ընկերացել է արգենտինացի բանաստեղծուհի, վիպասան, թարգմանչուհի Ալեխանդրա Պիսարնիկ հետ, նրանք բանաստեղծություններ են նվիրել միմյանց։

Գրականության մեջ Օլգան պատկանում էր այսպես կոչված երրորդ ավանգարդին, որը ձևավորվել է սյուրռեալիզմի ազդեցության տակ։

Օլգա Օրոսկոն բազմաթիվ մրցանակների դափնեկիր, այդ թվում՝ Գաբրիելա Միստրալի անվան և Խուան Ռուլֆոյի անվան մրցանակների (1998 թ.)։ Նրա բանաստեղծությունները թարգմանվել են մի շարք եվրոպական լեզուներով։

1994 թվականին բանաստեղծուհու հայրենի քաղաքում բացվել է նրա տուն-թանգարանը, որը համարվում է մշակութային կենտրոն[4]։ Տուն-թանգարանում պահվում Օրոսկոյի գրադարանը։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Հեռվից» (Desde lejos, 1946)
  • «Մահ մահից հետո» (Las muertes, 1951)
  • «Վտանգավոր խաղեր» (Los juegos peligrosos, 1962)
  • «Խավարը լույս է, բայց տարբեր» (La oscuridad es otro sol 1967, արձակ բանաստեղծություններ)
  • Վայրի բնության թանգարան (Museo salvaje, 1974)
  • «29 բանաստեղծություն» (Veintinueve poemas, 1975)
  • «Երգեր Բերենիկեի համար» (Cantos a Berenice, 1977)
  • «Անորսալի իրականություն» (Mutaciones de la realidad, 1979
  • Գիշերը ջրի վրա (La noche a la deriva, 1984)
  • «Երկնքի ստորին կողմը» (En el revés del cielo, 1987)
  • «Այս աշխարհում այս շուրթերով» (Con esta boca en este mundo, 1994)
  • «Լույսը անդունդ է» (También la luz es un abismo, 1998)
  • «Անտեսանելիի բռնկումները» (Relámpagos de lo invisible, 1998)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Torres de Peralta E. La poética de Olga Orozco: desdoblamiento de Dios en máscara de todos. Madrid: Playor, 1987
  • Acercamientos a Olga Orozco/ José Brú, ed. Guadalajara: Universidad de Guadalajara, 1998
  • Legaz M.E. La escritura poética de Olga Orozco: una lección de luz. Buenos Aires: Corregidor, 2010
  • Lergo Martín I. Olga Orozco: territorios de fuego para una poética. Sevilla: Universidad de Sevilla, 2010
  • Plöger E. Die Todesthematik im lyrischen Werk von Olga Orozco: eine intertextuelle Studie. Aachen: Shaker Verlag, 2010

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.)Grup Enciclopèdia, 1968.
  3. Find A Grave — 1996.
  4. «Museo Olga Orozco». www.soydetoay.com.ar (Spanish). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 8-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]