Օլգա Յովիչիչ
| Օլգա Յովիչիչ | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1920 |
| Ծննդավայր | Կրալևո, Սերբիա |
| Մահացել է | հուլիսի 11, 1942 |
| Մահվան վայր | Պրոզոր |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հարավսլավիա |
| Մասնագիտություն | կոմիսար |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
Օլգա «Ռիտա» Յովիչիչ (սերբ.՝ Олга «Рита» Јовичић; 1920, Կրալևո, Սերբիա - հուլիսի 11, 1942, Պրոզոր), հարավսլավցի ուսանող, Հարավսլավիայի ժողովրդաազատագրական պատերազմի պարտիզան, Հարավսլավիայի ժողովրդական հերոս:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օլգա Յովիչիչը ծնվել է 1920 թվականին Կրալևոյում: Ավարտել է Կրալևոյի դպրոցը, 1939 թվականին մեկնել է սովորելու Բելգրադի համալսարանում: Ընկերուհու հետ համալսարանի լավագույն ուսանողներից էր, զբաղվում էին ակտիվ հասարակական գործունեությամբ: 1940 թվականին նա մտել է Կոմունիստական կուսակցության շարքերը: 1941 թվականի հունիսին, ԽՍՀՄ-ի և Գերմանիայի միջև պատերազմը սկսվելուց մի քանի օր անց ձերբակալվել է գերմանական ոստիկանության կողմից կոմունիստ պարտիզանների հետ համագործակցելու մեղադրանքով, սակայն հարցաքննության ընթացքում հրաժարվել է որևէ բան ասել, իսկ օգոստոսին ընկերուհու հետ փախչել է բանտից, միանալով պարտիզանական շարժմանը:
Պարտիզանական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օլգան միացել է Կրալևոյի Յովանա Կուրսուլայի անվան պարտիզանական ջոկատին: Ընկերուհու հետ միասին նրանք համարվում էին ջոկատի լավագույն մարտիկները, զբաղվում էին քարոզչությամբ, ինչպես նաև նորակոչիկների հավաքագրմամբ: Առաջին հակապարտիզանական հարձակման օրերին մասնակցել է Սանջակի համար մղվող մարտերին: 1941 թվականի դեկտեմբերի 21-ին միացել է 1-ին պրոլետարական հարվածային բրիգադին, որը զբաղեցնելով Կրալևյան 4-րդ գումարտակի 1-ին վաշտի քաղղեկի պաշտոնը:
Օլգան դարձել է Հարավսլավիայի բանակի առաջին կին քաղաքական ղեկավարը: Նա իրեն դրսեւորել է ոչ միայն զենքը ձեռքերում, այլև ճակատամարտից առաջ՝ դիմելով կողմնակիցներին ուղեկցող ելույթներով: Օլգան հարավսլավացիներին տարել է իր ետևից հակահարձակման, Յահորինայի մոտակայքում տեղի ունեցած մարտերի, Երկրորդ և Երրորդ հակապարտիզանական հարձակումների, Բոսնիական Կրայինայի և Ներետվայի վրա բախումների ժամանակ: Դրան շնորհիվ շատ պարտիզաններ կարող էին վստահել նրան և աջակցել որպես վաշտի հրամանատար: Ավելին, նա երբեք չի թողել իր զինվորներին, չնայած հիվանդությանը և վնասվածքներին:
1941-1942 թվականների ձմռանը նրա ջոկատը շրջապատվել էր Ռոմանիայում գերմանացիների կողմից: 4-րդ գումարտակի 1-ին վաշտը փորձել է ճեղքել շրջանը և հասնել Ռոգատիցա: Այդ ժամանակ Օլգան լուրջ հիվանդ էր, նա բարձր ջերմություն ուներ: Վաշտի հրամանատարը և զինվորները դժվարությամբ են համոզել, որ նա որոշ ժամանակ մնա ճամբարային հիվանդանոցում, սակայն նրանք նույնիսկ մի քանի կիլոմետր էլ չէին անցել, երբ նրանց հասավ Օլգան: Նա հայտարարել է, որ նա չի կարող թողնել իր վաշտն այն պահին, երբ այն կատարում է առանձնահատուկ կարևոր գործ: Չնայած ուժեղ ձնաբքին, զինվորները կարողացել են ճեղքել շրջափակումը և հասնել Յահորինա:
Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1942 թվականի հուլիսին Պրոկորի ճակատամարտում Օլգան ժամանել է Դուգե գյուղ, որտեղ որոշ ժամանակ 4-րդ գումարտակում հավաքագրել է բոսնիացի մուսուլման կանանց, որն այդ ժամանակ տեղակայված էր Դուգեում: 1942 թվականի հուլիսի 11-ին Օլգան վերադարձել է պարտիզանական ջոկատների աղջիկների խմբի հետ և անսպասելիորեն բախվել զինված ավազակների: Նրանցից մեկը կրակ է բացել գնդացիրով և ծանր վիրավորել Օլգային: Նրա զինակիցները ոչնչացրել են ավազակներին և անմիջապես Օլգային ուղարկել գյուղ, բայց նա ստացած վերքերից շուտով մահացել է նույն օրը:
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1951 թվականի դեկտեմբերի 20-ին Օլգա Յովիչիչին հետմահու տրվել է Հարավսլավիայի ժողովրդական հերոսի կոչում:
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Народни хероји Југославије. «Младост», Београд 1975. година.
- Хероине Југославије. «Спектар», Загреб 1980. година.