Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մաթեմատիկական բանաձևերի համար MediaWiki-ն օգտագործում է ΤΕΧ' նշագծումը: Սակայն, կախված օգտագործողի կարգավորումներից և արտահայտության բարդությունից, նրանք կարող են ցուցադրվել կամ PNG նկարների, կամ սովորական HTML նշագծման տեսքով:m:Help:Displaying a formula :«Հիշել էջը» / այն ստուգել «Նախադիտել» ռեժիմում, որը գտնվում է «Խմբագրել» ռեժիմի պատուհանի ներքևի մասում:
Մաթեմատիկական բանաձևի սկզբնական կոդը գրվում է <math>...</math> տեգերի միջև:
MediaWiki-ի կաղապարները, փոփոխականները և պարամետրերը այս տեգի ներսում չեն գործում:
Բացատները /պրոբելները/ արհամարվում են (ТеХ-ն կատարում է ինքը):
Դատարկ տողեր չեն թույլատրվում:
Յուրաքանչյուր տառ համարվում է փոփոխական և ներկայացվում է շեղատառ տեսքով, իսկ թվերը – ուղիղ տառատեսակով (բացառություն են կազմում ֆունկցիաների և գործողությունների անունները): Որպեսզի թույլ չտրվի այլ տեքստերի շեղատառ գրվելը, օգտագործեք \mbox կամ \mathrm հրամանները: Օրինակ, <math>\mbox{abc}_\mathrm{def}</math> գրությունը արտապատկերվում է
abc
d
e
f
.
{\displaystyle {\mbox{abc}}_{\mathrm {def} }.\,}
Սիմվոլները գրվում են «հրամանների» օգնությամբ, որոնք սկսվում են «հակառակ սլեշով» և կազմված են կամ լատինական տառերով գրված հրամանային բառից, կամ սիմվոլից (ոչտառից): Առաջին դեպքում հրամանի բառից առաջ անպայման պետք է լինի բացատ կամ այլ հրաման:
Հրամանները կարող են ունենալ արգումենտներ՝ {պարտադիր} և [ոչպարտադիր]:
<math>...</math> տեգի ներսում հաջորդ տողի անցումը չի պատկերվում սիմվոլի տեսքով, այդ իսկ պատճառով կոդը ավելի կարդացվող լինելու համար կարելի է տեղադրել հաջորդ տողին անցում յուրաքանչյուր արտահայտության կամ մատրիցայի տողից հետո:Եթե օգտագործողի կարգավորումներում ընտրված չէ «Միշտ գեներացիա անել PNG», ապա պարզ բանաձևերը կարտաբերվեն ինչպես HTML նշագծումներ: Որպեսզի նրանց պարտադրենք դուրս բերվեն PNG նկարների տեսքով, անհրաժեշտ է բանաձևի սկզբում կամ վերջում տեղադրել հարկադիր բացատի նշաններից մեկը (~ \, \!): Համեմատեք հետևյալ գրելաձևերը՝
<math>a(1 + e^2 / 2)</math>
a
(
1
+
e
2
/
2
)
{\displaystyle a(1+e^{2}/2)}
<math>~a(1 + e^2 / 2)</math>
a
(
1
+
e
2
/
2
)
{\displaystyle ~a(1+e^{2}/2)}
<math>df(x) = f'(x)dx</math>
d
f
(
x
)
=
f
′
(
x
)
d
x
{\displaystyle df(x)=f'(x)dx}
<math>df(x) = f'(x)dx\,</math>
d
f
(
x
)
=
f
′
(
x
)
d
x
{\displaystyle df(x)=f'(x)dx\,}
Որպեսզի ստեղծվի սլաքներ այսպիսի տեքստային տեսքով՝
A
←
n
+
μ
−
1
B
→
T
n
±
i
−
1
C
{\displaystyle A{\xleftarrow {n+\mu -1}}B{\xrightarrow[{T}]{n\pm i-1}}C}
<math>A \xleftarrow{n+\mu-1} B \xrightarrow[T]{n\pm i-1} C</math>:
Մի սիմվոլը մյուսի վրա գրելու համար օգտագործվում է հետևյալ հրամանը՝ \stackrel{oper1}{oper2}, որտեղ oper1-ը այն է, որը արտապատկերվում է վերևում, իսկ oper2-ը՝ որը մնում է տողի վրա: Օրինակ,
A
=
d
e
f
B
{\displaystyle A{\stackrel {\mathrm {def} }{=}}B}
<math>A\stackrel{\mathrm{def}}{=}B</math>:
\ ձայնային սիմվոլ (հրաման);{ խմբի սկիզբ;} խմբի վերջ;_ ներքևի ինդեքս;^ վերևի ինդեքս;~ անընդհատ բացատ:
Հունական այբուբեն
Տառ
Հրաման
Տառ
Հրաման
Տառ
Հրաման
Տառ
Հրաման
A
α
{\displaystyle \mathrm {A} ~\alpha }
\Alpha \alpha
I
ι
{\displaystyle \mathrm {I} ~\iota }
\Iota \iota
Σ
σ
{\displaystyle \Sigma ~\sigma }
\Sigma \sigma
Ϙ
ϙ
{\displaystyle \mathrm {\Coppa} \;\mathrm {\coppa} }
\Coppa \coppa
B
β
{\displaystyle \mathrm {B} ~\beta }
\Beta \beta
K
κ
{\displaystyle \mathrm {K} ~\kappa }
\Kappa \kappa
ς
{\displaystyle \varsigma }
\varsigma
\coppa
{\displaystyle \mbox{\coppa} }
\varcoppa
Γ
γ
{\displaystyle \Gamma ~\gamma }
\Gamma \gamma
Λ
λ
{\displaystyle \Lambda ~\lambda }
\Lambda \lambda
T
τ
{\displaystyle \mathrm {T} ~\tau }
\Tau \tau
Ϟ
ϟ
{\displaystyle \mathrm {\Koppa} \;\mathrm {\koppa} }
\Koppa \koppa
Δ
δ
{\displaystyle \Delta ~\delta }
\Delta \delta
M
μ
{\displaystyle \mathrm {M} ~\mu }
\Mu \mu
Υ
υ
{\displaystyle \Upsilon ~\upsilon }
\Upsilon \upsilon
Ϡ
ϡ
{\displaystyle \mathrm {\Sampi} \;\mathrm {\sampi} }
\Sampi \sampi
E
ϵ
{\displaystyle \mathrm {E} ~\epsilon }
\Epsilon \epsilon
N
ν
{\displaystyle \mathrm {N} ~\nu }
\Nu \nu
Φ
ϕ
{\displaystyle \Phi ~\phi }
\Phi \phi
Ϛ
ϛ
{\displaystyle \mathrm {\Stigma} \;\mathrm {\stigma} }
\Stigma \stigma
ε
{\displaystyle ~\varepsilon }
\varepsilon
Ξ
ξ
{\displaystyle \Xi ~\xi }
\Xi \xi
φ
{\displaystyle \varphi }
\varphi
ϛ
{\displaystyle \mathrm {\varstigma} }
\varstigma
Z
ζ
{\displaystyle \mathrm {Z} ~\zeta }
\Zeta \zeta
Π
π
{\displaystyle \Pi ~\pi }
\Pi \pi
X
χ
{\displaystyle \mathrm {X} ~\chi }
\Chi \chi
Ϝ
{\displaystyle \mathrm {\Digamma} }
\Digamma
H
η
{\displaystyle \mathrm {H} ~\eta }
\Eta \eta
ϖ
{\displaystyle \varpi }
\varpi
Ψ
ψ
{\displaystyle \Psi ~\psi }
\Psi \psi
ϝ
{\displaystyle \digamma }
\digamma
Θ
θ
{\displaystyle \Theta ~\theta }
\Theta \theta
P
ρ
{\displaystyle \mathrm {P} ~\rho }
\Rho \rho
Ω
ω
{\displaystyle \Omega ~\omega }
\Omega \omega
ϑ
{\displaystyle \vartheta }
\vartheta
ϱ
{\displaystyle \varrho }
\varrho
ϰ
{\displaystyle \varkappa }
\varkappa
Հրաման
Պատկեր
+ -
+
−
{\displaystyle +\;-}
\amalg \setminus \smallsetminus
⨿
∖
∖
{\displaystyle \amalg \;\setminus \;\smallsetminus }
\pm \mp
±
∓
{\displaystyle \pm \;\mp }
\ast \star * \bigstar
∗
⋆
∗
★
{\displaystyle \ast \;\star \;*\;\bigstar }
\centerdot \cdot \bullet
⋅
⋅
∙
{\displaystyle \centerdot \;\cdot \;\bullet }
\circ \bigcirc
∘
◯
{\displaystyle \circ \;\bigcirc }
\odot \circleddash \circledast \circledcirc
⊙
⊝
⊛
⊚
{\displaystyle \odot \;\circleddash \;\circledast \;\circledcirc }
\oplus \otimes \ominus \oslash
⊕
⊗
⊖
⊘
{\displaystyle \oplus \;\otimes \;\ominus \;\oslash }
\boxplus \boxtimes \boxminus \boxdot
⊞
⊠
⊟
⊡
{\displaystyle \boxplus \;\boxtimes \;\boxminus \;\boxdot }
Հրաման
Պատկեր
\sqcap \sqcup
⊓
⊔
{\displaystyle \sqcap \;\sqcup }
\cap \cup \uplus
∩
∪
⊎
{\displaystyle \cap \;\cup \;\uplus }
\Cap \Cup
⋒
⋓
{\displaystyle \Cap \;\Cup }
\doublecap \doublecup
⋒
⋓
{\displaystyle \Cap \;\Cup }
\dagger \ddagger
†
‡
{\displaystyle \dagger \;\ddagger }
\times \div \divideontimes
×
÷
⋇
{\displaystyle \times \div \divideontimes }
\ltimes \rtimes
⋉
⋊
{\displaystyle \ltimes \;\rtimes }
\leftthreetimes \rightthreetimes
⋋
⋌
{\displaystyle \leftthreetimes \;\rightthreetimes }
\vartriangle \triangledown
△
▽
{\displaystyle \vartriangle \;\triangledown }
\triangle \mathcal 5
△
5
{\displaystyle \triangle \;{\mathcal {5}}}
Հրաման
Պատկեր
\bigtriangleup \bigtriangledown
△
▽
{\displaystyle \bigtriangleup \;\bigtriangledown }
\triangleright \triangleleft
▹
◃
{\displaystyle \triangleright \;\triangleleft }
\diamond
⋄
{\displaystyle \diamond }
\bowtie
⋈
{\displaystyle \bowtie }
\vee \lor \wedge \land
∨
∨
∧
∧
{\displaystyle \vee \;\lor \;\wedge \;\land }
\veebar \barwedge
⊻
⊼
{\displaystyle \veebar \;\barwedge }
\doublebarwedge
⩞
{\displaystyle \doublebarwedge }
\curlywedge \curlyvee
⋏
⋎
{\displaystyle \curlywedge \;\curlyvee }
\wr
≀
{\displaystyle \wr }
\intercal
⊺
{\displaystyle \intercal }
\dotplus
∔
{\displaystyle \dotplus }
Հրաման
Պատկեր
\propto \varpropto
∝
∝
{\displaystyle \propto \;\varpropto }
\shortmid \mid
∣
∣
{\displaystyle \shortmid \;\mid }
\between
≬
{\displaystyle \between }
\pitchfork
⋔
{\displaystyle \pitchfork }
\therefore \because
∴
∵
{\displaystyle \therefore \;\because }
\frown \smile
⌢⌣
{\displaystyle \frown \smile }
\| \parallel \shortparallel
‖
∥
∥
{\displaystyle \|\;\parallel \;\shortparallel }
\in \ni \notin\not\in)
∈∋∉
{\displaystyle \in \ni \notin }
\perp
⊥
{\displaystyle \perp }
\backepsilon
∍
{\displaystyle \backepsilon }
\models
⊨
{\displaystyle \models }
\cong
≅
{\displaystyle \cong }
\equiv
≡
{\displaystyle \equiv }
\sim \thicksim \backsim
∼
∼
∽
{\displaystyle \sim \;\thicksim \;\backsim }
\simeq \backsimeq
≃
⋍
{\displaystyle \simeq \;\backsimeq }
\eqsim
≂
{\displaystyle \eqsim }
\approx \thickapprox
≈
≈
{\displaystyle \approx \;\thickapprox }
\approxeq
≊
{\displaystyle \approxeq }
\bumpeq
≏
{\displaystyle \bumpeq }
Հրաման
Պատկեր
\Bumpeq
≎
{\displaystyle \Bumpeq }
\doteq
≐
{\displaystyle \doteq }
\doteqdot \Doteq
≑
≑
{\displaystyle \doteqdot \;\doteqdot }
\risingdotseq \fallingdotseq
≓
≒
{\displaystyle \risingdotseq \;\fallingdotseq }
\eqcirc
≖
{\displaystyle \eqcirc }
\circeq
≗
{\displaystyle \circeq }
\triangleq
≜
{\displaystyle \triangleq }
< >
<
>
{\displaystyle <\;>}
\ll \gg
≪
≫
{\displaystyle \ll \;\gg }
\lll \ggg \gggtr
⋘
⋙
⋙
{\displaystyle \lll \;\ggg \;\ggg }
\le կամ \leq, \ge կամ \geq
≤≥
{\displaystyle \leq \geq }
\leqq \geqq
≦≧
{\displaystyle \leqq \geqq }
\leqslant \geqslant
⩽⩾
{\displaystyle \leqslant \geqslant }
\eqslantless \eqslantgtr
⪕⪖
{\displaystyle \eqslantless \eqslantgtr }
\lesssim \gtrsim
≲≳
{\displaystyle \lesssim \gtrsim }
\lessapprox \gtrapprox
⪅⪆
{\displaystyle \lessapprox \gtrapprox }
\lessdot \gtrdot
⋖⋗
{\displaystyle \lessdot \gtrdot }
\lessgtr \gtrless
≶≷
{\displaystyle \lessgtr \gtrless }
\lesseqgtr \gtreqless
⋚⋛
{\displaystyle \lesseqgtr \gtreqless }
Հրաման
Պատկեր
\lesseqqgtr \gtreqqless
⪋⪌
{\displaystyle \lesseqqgtr \gtreqqless }
\sqsubseteq и \sqsupseteq
⊑
⊒
{\displaystyle \sqsubseteq \;\sqsupseteq }
\subset \supset
⊂
⊃
{\displaystyle \subset \;\supset }
\subseteq \supseteq
⊆
⊇
{\displaystyle \subseteq \;\supseteq }
\subseteqq \supseteqq
⫅
⫆
{\displaystyle \subseteqq \;\supseteqq }
\Subset \Supset
⋐
⋑
{\displaystyle \Subset \;\Supset }
\prec \succ
≺
≻
{\displaystyle \prec \;\succ }
\preccurlyeq \succcurlyeq
≼
≽
{\displaystyle \preccurlyeq \;\succcurlyeq }
\curlyeqprec \curlyeqsucc
⋞
⋟
{\displaystyle \curlyeqprec \;\curlyeqsucc }
\preceq \succeq
⪯
⪰
{\displaystyle \preceq \;\succeq }
\precsim \succsim
≾
≿
{\displaystyle \precsim \;\succsim }
\precapprox \succapprox
⪷
⪸
{\displaystyle \precapprox \;\succapprox }
\asymp
≍
{\displaystyle \asymp }
\vdash \dashv
⊢
⊣
{\displaystyle \vdash \;\dashv }
\Vvdash
⊪
{\displaystyle \Vvdash }
\vartriangleleft \vartriangleright
⊲
⊳
{\displaystyle \vartriangleleft \;\vartriangleright }
\blacktriangleleft \blacktriangleright
◂
▸
{\displaystyle \blacktriangleleft \;\blacktriangleright }
\blacktriangle \blacktriangledown
▴
▾
{\displaystyle \blacktriangle \;\blacktriangledown }
Որոշ դեպքերում արժե հաշվի առնել հետևյալը. մեր ավանդական տպագրությունում որպես «մեծ կամ հավասարի» և «փոքր կամ հավասարի» սիմվոլներ օգտագործվում են «
⩾
{\displaystyle \geqslant }
⩽
{\displaystyle \leqslant }
≥
{\displaystyle \geq }
≤
{\displaystyle \leq }
Հրաման
Պատկեր
\nless \ngtr
≮
≯
{\displaystyle \nless \;\ngtr }
\neq \ne
≠
≠
{\displaystyle \neq \;\neq }
\nsim
≁
{\displaystyle \nsim }
\not\approx
≉
{\displaystyle \not \approx }
\ncong
≆
{\displaystyle \ncong }
\not\equiv
≢
{\displaystyle \not \equiv }
\not\le \not\ge
≰
≱
{\displaystyle \not \leq \;\not \geq }
\nleqq \ngeqq
≰
≱
{\displaystyle \nleqq \;\ngeqq }
\lneq \gneq
⪇
⪈
{\displaystyle \lneq \;\gneq }
\lneqq \gneqq
≨
≩
{\displaystyle \lneqq \;\gneqq }
\lvertneqq \gvertneqq
≨
≩
{\displaystyle \lvertneqq \;\gvertneqq }
\nleqslant \ngeqslant
⪇
⪈
{\displaystyle \nleqslant \;\ngeqslant }
\lnsim \gnsim
⋦
⋧
{\displaystyle \lnsim \;\gnsim }
Հրաման
Պատկեր
\lnapprox \gnapprox
⪉
⪊
{\displaystyle \lnapprox \;\gnapprox }
\notin
∉
{\displaystyle \notin }
\not\simeq
≄
{\displaystyle \not \simeq }
\not\sqsubseteq \not\sqsupseteq
⋢
⋣
{\displaystyle \not \sqsubseteq \;\not \sqsupseteq }
\not\subset \not\supset
⊄
⊅
{\displaystyle \not \subset \;\not \supset }
\nsubseteq \nsupseteq
⊈
⊉
{\displaystyle \nsubseteq \;\nsupseteq }
\nsubseteqq \nsubseteqq
⊈
⊈
{\displaystyle \nsubseteqq \;\nsubseteqq }
\varsubsetneq \varsupsetneq
⊊
⊋
{\displaystyle \varsubsetneq \;\varsupsetneq }
\subsetneqq \supsetneqq
⫋
⫌
{\displaystyle \subsetneqq \;\supsetneqq }
\varsubsetneqq \varsupsetneqq
⫋
⫌
{\displaystyle \varsubsetneqq \;\varsupsetneqq }
\nprec \nsucc
⊀
⊁
{\displaystyle \nprec \;\nsucc }
\npreceq \nsucceq
⋠
⋡
{\displaystyle \npreceq \;\nsucceq }
\precneqq \succneqq
⪵
⪶
{\displaystyle \precneqq \;\succneqq }
Հրաման
Պատկեր
\precnsim \succnsim
⋨
⋩
{\displaystyle \precnsim \;\succnsim }
\precnapprox \succnapprox
⪹
⪺
{\displaystyle \precnapprox \;\succnapprox }
\not\asymp
≭
{\displaystyle \not \asymp }
\nshortmid
∤
{\displaystyle \nshortmid }
\nshortparallel \nparallel
∦
∦
{\displaystyle \nshortparallel \;\nparallel }
\nvdash \nvDash
⊬
⊭
{\displaystyle \nvdash \;\nvDash }
\nVdash \nVDash
⊮
⊯
{\displaystyle \nVdash \;\nVDash }
\ntriangleleft \ntriangleright
⋪
⋫
{\displaystyle \ntriangleleft \;\ntriangleright }
\ntrianglelefteq \ntrianglerighteq
⋬
⋭
{\displaystyle \ntrianglelefteq \;\ntrianglerighteq }
\neg \lnot
¬
¬
{\displaystyle \neg \;\lnot }
\nexists
∄
{\displaystyle \nexists }
ΤeΧ նշագծման ինչ որ սիմվոլի բացասումը կարելի է ստանալ նրա դիմաց \not հրամանի տեղադրումով: Օրինակ՝
<math>u \not< a</math>
u
≮
a
{\displaystyle u\not <a}
<math>a \not \in \mathbf{A}</math>
a
∉
A
{\displaystyle a\not \in \mathbf {A} }
Կարելի է նաև ջնջել սիմվոլների հավաքածուն օգտագործելով \cancel{abc} հրամանը
a
b
c
{\displaystyle {\cancel {abc}}}
Ստանդարտ ֆունկցիաները գրելու համար անհրաժեշտ է ուշադրություն դարձնել հետևյալի վրա՝
Ճիշտ գրելաձև -
<math>\sin x + \ln y + \mathrm{tg}\, z</math>
sin
x
+
ln
y
+
t
g
z
{\displaystyle \sin x+\ln y+\mathrm {tg} \,z}
Սխալ գրելաձև -
<math>sin x + ln y + tg z</math>
s
i
n
x
+
l
n
y
+
t
g
z
{\displaystyle sinx+lny+tgz\,}
Եռանկյունաչափական
\sin
sin
{\displaystyle ~\sin }
\cos
cos
{\displaystyle ~\cos }
\tan
tan
{\displaystyle ~\tan }
\cot
cot
{\displaystyle ~\cot }
\sec
sec
{\displaystyle ~\sec }
\csc
csc
{\displaystyle ~\csc }
\arcsin
arcsin
{\displaystyle ~\arcsin }
\arccos
arccos
{\displaystyle ~\arccos }
\arctan
arctan
{\displaystyle ~\arctan }
\arccot
arccot
{\displaystyle ~\operatorname {arccot} }
\arcsec
arcsec
{\displaystyle ~\operatorname {arcsec} }
\arccsc
arccsc
{\displaystyle ~\operatorname {arccsc} }
Հիպերբոլիկ
\sinh
sinh
{\displaystyle ~\sinh }
\cosh
cosh
{\displaystyle ~\cosh }
\tanh
tanh
{\displaystyle ~\tanh }
\coth
coth
{\displaystyle ~\coth }
Ա յ լ
\arg
arg
{\displaystyle ~\arg }
\deg
deg
{\displaystyle ~\deg }
\det
det
{\displaystyle ~\det }
\dim
dim
{\displaystyle ~\dim }
\exp
exp
{\displaystyle ~\exp }
\lg
lg
{\displaystyle ~\lg }
\ln
ln
{\displaystyle ~\ln }
\log
log
{\displaystyle ~\log }
\sgn
sgn
{\displaystyle ~\operatorname {sgn} }
\mod
a
mod
b
{\displaystyle a\mod b}
\bmod
a
mod
b
{\displaystyle ~a{\bmod {b}}}
\pmod
a
(
mod
b
)
{\displaystyle ~a{\pmod {b}}}
\gcd
gcd
{\displaystyle ~\gcd }
\max
max
{\displaystyle ~\max }
\min
min
{\displaystyle ~\min }
\hom
hom
{\displaystyle ~\hom }
\ker
ker
{\displaystyle ~\ker }
\inf
inf
{\displaystyle ~\inf }
\sup
sup
{\displaystyle ~\sup }
\lim
lim
{\displaystyle ~\lim }
\liminf
lim inf
{\displaystyle ~\liminf }
\limsup
lim sup
{\displaystyle ~\limsup }
\varliminf
lim
_
{\displaystyle ~\varliminf }
\varlimsup
lim
¯
{\displaystyle ~\varlimsup }
\injlim
inj lim
{\displaystyle ~\injlim }
\projlim
proj lim
{\displaystyle ~\projlim }
\varinjlim
lim
→
{\displaystyle ~\varinjlim }
\varprojlim
lim
←
{\displaystyle ~\varprojlim }
\Pr
Pr
{\displaystyle ~\Pr }
Այստեղ նույնպես անհրաժեշտ է ուշադրություն դարձնել այն հանգամանքին, որ մեզ մոտ ավանդական ընդունված ֆունկցիաների գրելաձևը տարբերվում է արևմտյան գրելաձևից: Հայկական վիկիպեդիայում օգտագործեք հետևյալ գրելաձևերը՝
Եռանկյունաչափական
\mathrm{tg}\,
t
g
{\displaystyle ~\mathrm {tg} }
\mathrm{ctg}\,
c
t
g
{\displaystyle ~\mathrm {ctg} }
\mathrm{cosec}\,
c
o
s
e
c
{\displaystyle ~\mathrm {cosec} }
\mathrm{arctg}\,
a
r
c
t
g
{\displaystyle ~\mathrm {arctg} }
\mathrm{arcctg}\,
a
r
c
c
t
g
{\displaystyle ~\mathrm {arcctg} }
\mathrm{arccosec}\,
a
r
c
c
o
s
e
c
{\displaystyle ~\mathrm {arccosec} }
Հիպերբոլիկ
\mathrm{sh}\,
s
h
{\displaystyle ~\mathrm {sh} }
\mathrm{ch}\,
c
h
{\displaystyle ~\mathrm {ch} }
\mathrm{th}\,
t
h
{\displaystyle ~\mathrm {th} }
\mathrm{cth}\,
c
t
h
{\displaystyle ~\mathrm {cth} }
Ուշադրություն: Որպեսզի տեղադրվի ստանդարտ բաժանում ֆունկցիայի և արգումենտի միջև, անհրաժեշտ է օգտագործել «\,» «\mathrm{func nume}» կոդից հետո: \mathrm{arctg}\,x» կոդը տալիս է
a
r
c
t
g
x
{\displaystyle \mathrm {arctg} \,x}
\mathrm{arctg}x» կոդը և իր տեսքը՝
a
r
c
t
g
x
{\displaystyle \mathrm {arctg} x}
\operatorname{arctg}x» կոդի օգտագործումը, որն ունի
arctg
x
{\displaystyle \operatorname {arctg} x}
Հրաման
Պատկեր
\circlearrowleft \circlearrowright
↺↻
{\displaystyle \circlearrowleft \circlearrowright }
\curvearrowleft \curvearrowright
↶↷
{\displaystyle \curvearrowleft \curvearrowright }
\downarrow \uparrow
↓↑
{\displaystyle \downarrow \uparrow }
\downdownarrows \upuparrows
⇊⇈
{\displaystyle \downdownarrows \upuparrows }
\Downarrow \Uparrow
⇓⇑
{\displaystyle \Downarrow \Uparrow }
\hookleftarrow \hookrightarrow
↩
↪
{\displaystyle \hookleftarrow \;\hookrightarrow }
\leftarrow \rightarrow
←
→
{\displaystyle \leftarrow \;\rightarrow }
\Leftarrow \Rightarrow
⇐
⇒
{\displaystyle \Leftarrow \;\Rightarrow }
\leftarrowtail \rightarrowtail
↢↣
{\displaystyle \leftarrowtail \rightarrowtail }
\upharpoonright \upharpoonleft
↾
↿
{\displaystyle \upharpoonright \;\upharpoonleft }
\downharpoonright \downharpoonleft
⇂
⇃
{\displaystyle \downharpoonright \;\downharpoonleft }
\leftharpoondown \rightharpoondown
↽
⇁
{\displaystyle \leftharpoondown \;\rightharpoondown }
\leftharpoonup \rightharpoonup
↼
⇀
{\displaystyle \leftharpoonup \;\rightharpoonup }
\leftleftarrows \rightrightarrows
⇇⇉
{\displaystyle \leftleftarrows \rightrightarrows }
\leftrightarrow \Leftrightarrow
↔⇔
{\displaystyle \leftrightarrow \Leftrightarrow }
\leftrightarrows \rightleftarrows
⇆⇄
{\displaystyle \leftrightarrows \rightleftarrows }
\leftrightharpoons \rightleftharpoons
⇋
⇌
{\displaystyle \leftrightharpoons \rightleftharpoons }
Հրաման
Պատկեր
\leftrightsquigarrow \rightsquigarrow
↭⇝
{\displaystyle \leftrightsquigarrow \rightsquigarrow }
\Lleftarrow \Rrightarrow
⇚⇛
{\displaystyle \Lleftarrow \Rrightarrow }
\longleftarrow \longrightarrow
⟵⟶
{\displaystyle \longleftarrow \longrightarrow }
\Longleftarrow \Longrightarrow
⟸⟹
{\displaystyle \Longleftarrow \Longrightarrow }
\longleftrightarrow
⟷
{\displaystyle \longleftrightarrow }
\Longleftrightarrow
⟺
{\displaystyle \Longleftrightarrow }
\longmapsto \mapsto
⟼↦
{\displaystyle \longmapsto \mapsto }
\looparrowleft \looparrowright
↫
↬
{\displaystyle \looparrowleft \;\looparrowright }
\Lsh \Rsh
↰
↱
{\displaystyle \Lsh \;\Rsh }
\multimap
⊸
{\displaystyle \multimap }
\nearrow \nwarrow \searrow \swarrow
↗↖↘↙
{\displaystyle \nearrow \nwarrow \searrow \swarrow }
\nleftarrow \nrightarrow
↚
↛
{\displaystyle \nleftarrow \;\nrightarrow }
\nLeftarrow \nRightarrow
⇍
⇏
{\displaystyle \nLeftarrow \;\nRightarrow }
\nleftrightarrow \nLeftrightarrow
↮⇎
{\displaystyle \nleftrightarrow \nLeftrightarrow }
\restriction
↾
{\displaystyle \upharpoonright }
\twoheadleftarrow \twoheadrightarrow
↞
↠
{\displaystyle \twoheadleftarrow \;\twoheadrightarrow }
\updownarrow \Updownarrow
↕
⇕
{\displaystyle \updownarrow \;\Updownarrow }
Էլեմենտը
Հրամանը
Պատկերը Վիկիպեդիայում
Տարբերիչ նշաններ
\acute{a} \grave{a} \breve{a} \check{a} \tilde{a} \hat{a} \bar{a}
\widehat{pq} \widetilde{pq} \widehat{xyz} \widetilde{xyz}
a
´
a
`
a
˘
a
ˇ
a
~
a
^
a
¯
{\displaystyle {\acute {a}}\quad {\grave {a}}\quad {\breve {a}}\quad {\check {a}}\quad {\tilde {a}}\quad {\hat {a}}\quad {\bar {a}}}
p
q
^
p
q
~
x
y
z
^
x
y
z
~
{\displaystyle {\widehat {pq}}\quad {\widetilde {pq}}\quad {\widehat {xyz}}\quad {\widetilde {xyz}}}
Վեկտորներ
\vec{a} \overrightarrow{BC}
\overline{BC} \underline{BC}
a
→
B
C
→
{\displaystyle {\vec {a}}\quad {\overrightarrow {BC}}}
B
C
¯
B
C
_
{\displaystyle {\overline {BC}}{\underline {BC}}}
Ածանցյալներ
\nabla \partial x dx
∇
∂
x
d
x
{\displaystyle \nabla \quad \partial x\quad dx}
x
˙
y
¨
x
′
x
‵
x
′
x
″
x
‴
{\displaystyle {\dot {x}}\quad {\ddot {y}}\quad x^{\prime }\quad x^{\backprime }\quad x'\quad x''\quad x'''}
Տրամաբանություն
\bigwedge \bigvee \bigsqcup \bigcap \bigcup \biguplus
⋀
⋁
⨆
⋂
⋃
⨄
{\displaystyle \bigwedge \quad \bigvee \quad \bigsqcup \quad \bigcap \quad \bigcup \quad \biguplus }
∀
∃
∅
∅
∅
&
{\displaystyle \forall \quad \exists \quad \emptyset \quad \emptyset \quad \varnothing \quad \And }
Արմատներ
\sqrt{2}\approx 1{,}4 \sqrt{5} \surd
2
≈
1
,
4
5
√
{\displaystyle {\sqrt {2}}\approx 1{,}4\quad {\sqrt {5}}\quad \surd }
\sqrt[n]{x}
x
n
{\displaystyle {\sqrt[{n}]{x}}}
Երկրաչափական
\Diamond \Box \triangle \angle \measuredangle \sphericalangle 45^\circ
◊
◻
△
∠
∡
∢
45
∘
{\displaystyle \Diamond \quad \Box \quad \triangle \quad \angle \quad \measuredangle \quad \sphericalangle \quad 45^{\circ }}
∣
∤
‖
‖
‖
{\displaystyle \mid \quad \nmid \quad \|\quad \lVert \quad \rVert }
Հատուկ
\ldots \cdots \vdots \ddots
…
⋯
⋮
⋱
{\displaystyle \ldots \quad \cdots \quad \vdots \quad \ddots }
\S \P 10\;% 10\;\% \#
§
¶
10
%
10
%
#
{\displaystyle \S \quad \P \quad 10\;\%\quad 10\;\%\quad \#}
\bigoplus \bigotimes \bigodot
⨁
⨂
⨀
{\displaystyle \bigoplus \quad \bigotimes \quad \bigodot }
\bot \top \vDash \Vdash \ulcorner \urcorner \llcorner \lrcorner
⊥
⊤
⊨
⊩
⌜
⌝
⌞
⌟
{\displaystyle \bot \quad \top \quad \vDash \quad \Vdash \quad \ulcorner \quad \urcorner \quad \llcorner \quad \lrcorner }
\eth \imath \jmath \hbar \ell \wp \mho \infty
ð
ı
ȷ
ℏ
ℓ
℘
℧
∞
{\displaystyle \eth \quad \imath \quad \jmath \quad \hbar \quad \ell \quad \wp \quad \mho \quad \infty }
Ⅎ
ϝ
ℜ
ℑ
∁
k
Ⓢ
∖
{\displaystyle \Finv \quad \digamma \quad \Re \quad \Im \quad \complement \quad \Bbbk \quad \circledS \quad \backslash }
ℵ
ℶ
ℷ
ℸ
{\displaystyle \aleph \quad \beth \quad \gimel \quad \daleth }
N
Z
Q
R
C
{\displaystyle \mathbb {N} \quad \mathbb {Z} \quad \mathbb {Q} \quad \mathbb {R} \quad \mathbb {C} }
\diamondsuit \heartsuit \clubsuit \spadesuit \blacksquare \blacklozenge
♢
♡
♣
♠
◼
⧫
{\displaystyle \diamondsuit \quad \heartsuit \quad \clubsuit \quad \spadesuit \quad \blacksquare \quad \blacklozenge }
⅁
♭
♮
♯
{\displaystyle \Game \quad \flat \quad \natural \quad \sharp }
Գումարներ
\sum^{n}_{i=1} {T^{\mu}}_{\nu,\;i}
∑
i
=
1
n
T
μ
ν
,
i
{\displaystyle \sum _{i=1}^{n}{T^{\mu }}_{\nu ,\;i}}
Արտադրյալներ
\prod^\infty_{k=1}x_k
∏
k
=
1
∞
x
k
∐
k
=
1
∞
x
k
{\displaystyle \prod _{k=1}^{\infty }x_{k}\quad \coprod _{k=1}^{\infty }x_{k}}
Ինտեգրալներ
\int_a^b f(x) dx
∫
a
b
f
(
x
)
d
x
∫
a
b
f
(
x
)
d
x
∮
S
F
→
⋅
d
s
→
{\displaystyle \int _{a}^{b}f(x)dx\quad \int \limits _{a}^{b}f(x)\,dx\quad \oint \limits _{S}{\vec {F}}\cdot d{\vec {s}}}
Ֆունկցիայի աճում
\int_a^b f(x)\,dx = \Bigl[ F(x) \Bigr]_a^b = \Bigl. F(x) \Bigr|_a^b
∫
a
b
f
(
x
)
d
x
=
[
F
(
x
)
]
a
b
=
F
(
x
)
|
a
b
{\displaystyle \int _{a}^{b}f(x)\,dx={\Bigl [}F(x){\Bigr ]}_{a}^{b}={\Bigl .}F(x){\Bigr |}_{a}^{b}}
Այլ
\mathcal {01234}
0
1
2
3
4
{\displaystyle {\mathcal {0\;1\;2\;3\;4}}}
5
6
7
8
9
{\displaystyle {\mathcal {5\;6\;\;\;{7}\;8\;9}}}
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
{\displaystyle {\mathcal {a\;b\;c\;d\;e\;f\;g\;h\;i\;j\;k\;l}}}
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
{\displaystyle {\mathcal {m\;n\;o\;p\;q\;r\;s\;t\;u\;v\;w\;x\;y\;z}}}
Կոտորակներ
\frac{x^2+1}{x^2-1} \tfrac{x^2+1}{x^2-1}
x
2
+
1
x
2
−
1
x
2
+
1
x
2
−
1
{\displaystyle {\frac {x^{2}+1}{x^{2}-1}}\quad {\tfrac {x^{2}+1}{x^{2}-1}}}
Փակագծեր, մոդուլ, նորմա
\left ( \frac{x}{y} \right ) \left [ \frac{x}{y} \right ] \left | \frac{x}{y} \right | \left \| \frac{x}{y} \right \| \left \{ \frac{x}{y} \right \} \left \lfloor \frac{x}{y} \right \rfloor \left \lceil \frac{x}{y} \right \rceil \left \langle \frac{x}{y} \right \rangle
(
x
y
)
[
x
y
]
|
x
y
|
{\displaystyle \left({\frac {x}{y}}\right)\quad \left[{\frac {x}{y}}\right]\quad \left|{\frac {x}{y}}\right|}
‖
x
y
‖
{
x
y
}
⌊
x
y
⌋
{\displaystyle \left\|{\frac {x}{y}}\right\|\quad \left\{{\frac {x}{y}}\right\}\quad \left\lfloor {\frac {x}{y}}\right\rfloor }
⌈
x
y
⌉
⟨
x
y
⟩
{\displaystyle \left\lceil {\frac {x}{y}}\right\rceil \quad \left\langle {\frac {x}{y}}\right\rangle }
Առաջարկվում է տասնորդական կոտորակում տասնորդական ստորակետը ներառել ձևավոր փակագծերի մեջ ստորակետից հետո անհարկի փոքր բացատից խուսափելու համար: Համեմատեք հրամանները և նրանց պատկերները՝
<math>~\pi=3,1415\dots</math>
π
=
3
,
1415
…
{\displaystyle ~\pi =3,1415\dots }
<math>~\pi=3{,}1415\dots</math>
π
=
3,141
5
…
{\displaystyle ~\pi =3{,}1415\dots }
Առաջարկվում է արտապատկերման գրելաձևում օգտագործել ոչ թե երկու կետ /հայերենում՝ վերջակետ/, այլ հրամանը, որպեսզի խուսափեք անհարկի բացատից երկու կետից /հայերենում՝ վերջակետից/ առաջ: Համեմատեք հրամանները և նրանց պատկերները՝
<math>~f: X \to Y</math>
f
:
X
→
Y
{\displaystyle ~f:X\to Y}
<math>~f\colon X \to Y</math>
f
:
X
→
Y
{\displaystyle ~f\colon X\to Y}
Առաջարկվում է բազմության որոշման գրելաձևում ոչ թե օգտագործել ուղղահայաց գիծը, այլ \mid հրամանը, որպեսզի այն ունենաանհրաժեշտ բարձրություն: Համեմատեք հրամանները և նրանց պատկերները՝
<math>~M=\{x\in A | x>0\}</math>
M
=
{
x
∈
A
|
x
>
0
}
{\displaystyle ~M=\{x\in A|x>0\}}
<math>~M=\{x\in A\mid x>0\}</math>
M
=
{
x
∈
A
∣
x
>
0
}
{\displaystyle ~M=\{x\in A\mid x>0\}}
Մատրիցային էլեմենտների ներկայացման համար, հակառակը, ճիշտ է օգտագործել ուղղահայաց գիծը կամ \vert հրամանը: Բացի այդ, պետք չէ օգտագործել մեծ և փոքր նշանները անկյունային փակագծերի փոխարեն, այլ օգտագործեք \langle և \rangle հրամանները: Համեմատեք հրամանները և նրանց պատկերները՝
<math>~<m \mid \hat{A} \mid n></math>
<
m
∣
A
^
∣
n
>
{\displaystyle ~<m\mid {\hat {A}}\mid n>}
<math>~\langle m \vert \hat{A} \vert n\rangle</math>
⟨
m
|
A
^
|
n
⟩
{\displaystyle ~\langle m\vert {\hat {A}}\vert n\rangle }
Բանաձևերում հայերեն տառերը կարելի է օգտագործել հրամանի \text{} օգնությամբ՝
<math>\alpha=\text{ԱԲԳԴԵ}_{123}</math> տալիս է
α
=
ԱԲԳԴԵ
123
{\displaystyle \alpha ={\text{ԱԲԳԴԵ}}_{123}}
Ուշադրություն: Այս պահին հրամանը չի գործում և խորհուրդ է տրվում նշված հրամանի օգտագործումից խուսափել:
Բանաձևերում գույները կարելի է տեղադրել հետևյալ ձևով՝
{\color{Blue}x^2}+{\color{YellowOrange}2x}-{\color{OliveGreen}1}
x
2
+
2
x
−
1
{\displaystyle {\color {Blue}x^{2}}+{\color {YellowOrange}2x}-{\color {OliveGreen}1}}
x_{1,2}=\frac{-b\pm\sqrt{\color{Red}b^2-4ac}}{2a}
x
1
,
2
=
−
b
±
b
2
−
4
a
c
2
a
{\displaystyle x_{1,2}={\frac {-b\pm {\sqrt {\color {Red}b^{2}-4ac}}}{2a}}}
Էլեմենտը
Գույնի անվանումը
Գույնը Վիքիպեդիայում
Հիմնական գույներ
Apricot Aquamarine Bittersweet Black Blue BlueGreen BlueViolet
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
◼
{\displaystyle {\begin{matrix}&\color {Apricot}\blacksquare &\color {Aquamarine}\blacksquare &\color {Bittersweet}\blacksquare &\color {Black}\blacksquare &\color {Blue}\blacksquare &\color {BlueGreen}\blacksquare &\color {BlueViolet}\blacksquare \\&\color {BrickRed}\blacksquare &\color {Brown}\blacksquare &\color {BurntOrange}\blacksquare &\color {CadetBlue}\blacksquare &\color {CarnationPink}\blacksquare &\color {Cerulean}\blacksquare &\color {CornflowerBlue}\blacksquare \\&\color {Cyan}\blacksquare &\color {Dandelion}\blacksquare &\color {DarkOrchid}\blacksquare &\color {Emerald}\blacksquare &\color {ForestGreen}\blacksquare &\color {Fuchsia}\blacksquare &\color {Goldenrod}\blacksquare \\&\color {Gray}\blacksquare &\color {Green}\blacksquare &\color {GreenYellow}\blacksquare &\color {JungleGreen}\blacksquare &\color {Lavender}\blacksquare &\color {LimeGreen}\blacksquare &\color {Magenta}\blacksquare \\&\color {Mahogany}\blacksquare &\color {Maroon}\blacksquare &\color {Melon}\blacksquare &\color {MidnightBlue}\blacksquare &\color {Mulberry}\blacksquare &\color {NavyBlue}\blacksquare &\color {OliveGreen}\blacksquare \\&\color {Orange}\blacksquare &\color {OrangeRed}\blacksquare &\color {Orchid}\blacksquare &\color {Peach}\blacksquare &\color {Periwinkle}\blacksquare &\color {PineGreen}\blacksquare &\color {Plum}\blacksquare \\&\color {ProcessBlue}\blacksquare &\color {Purple}\blacksquare &\color {RawSienna}\blacksquare &\color {Red}\blacksquare &\color {RedOrange}\blacksquare &\color {RedViolet}\blacksquare &\color {Rhodamine}\blacksquare \\&\color {RoyalBlue}\blacksquare &\color {RoyalPurple}\blacksquare &\color {RubineRed}\blacksquare &\color {Salmon}\blacksquare &\color {SeaGreen}\blacksquare &\color {Sepia}\blacksquare &\color {SkyBlue}\blacksquare \\&\color {SpringGreen}\blacksquare &\color {Tan}\blacksquare &\color {TealBlue}\blacksquare &\color {Thistle}\blacksquare &\color {Turquoise}\blacksquare &\color {Violet}\blacksquare &\color {VioletRed}\blacksquare \\&\color {White}\blacksquare &\color {WildStrawberry}\blacksquare &\color {Yellow}\blacksquare &\color {YellowGreen}\blacksquare &\color {YellowOrange}\blacksquare &&\end{matrix}}}
![{\displaystyle A{\xleftarrow {n+\mu -1}}B{\xrightarrow[{T}]{n\pm i-1}}C}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0645e6df7ace8a40eba2d92f293f5fbd6f929411)
![{\displaystyle {\sqrt[{n}]{x}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/7b3ba2638d05cd9ed8dafae7e34986399e48ea99)
![{\displaystyle \int _{a}^{b}f(x)\,dx={\Bigl [}F(x){\Bigr ]}_{a}^{b}={\Bigl .}F(x){\Bigr |}_{a}^{b}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1b5280f1eb85440b02b3299a26a69d1e9d511b26)
![{\displaystyle \left({\frac {x}{y}}\right)\quad \left[{\frac {x}{y}}\right]\quad \left|{\frac {x}{y}}\right|}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ec3ee446ddec509842fc00153c76c99b9a6cf822)
