Քրիստինա Մորվաի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քրիստինա Մորվաի
հունգ.՝ Morvai Krisztina
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 22, 1963(1963-06-22) (60 տարեկան)
ԾննդավայրԲուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն
Քաղաքացիություն Հունգարիա
Մայրենի լեզուհունգարերեն
ԿրթությունԲուդապեշտի համալսարան (1986), Լոնդոնի թագավորական քոլեջ (1989) և The Dickson Poon School of Law?
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ, փաստաբան և դոցենտ
ԱշխատավայրԲուդապեշտի համալսարան և Միավորված ազգերի կազմակերպություն
ԱմուսինԳյորգի Բալո
Ծնողներմայր՝ Կլարի Ֆեկետե
Զբաղեցրած պաշտոններԵվրոպական պարլամենտի պատգամավոր և Եվրոպական պարլամենտի պատգամավոր
ԿուսակցությունJobbik?
Կայքmorvaikrisztina.hu
 Krisztina Morvai Վիքիպահեստում

Քրիստինա Մորվաի (հունիսի 22, 1963(1963-06-22), Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն), հունգարացի իրավաբան, ազգայնական քաղաքական գործիչ, Եվրախորհրդարանի պատգամավոր։ Եղել է Եվրախորհրդարանի (MEP) անդամ՝ 2009 թվականին Եվրախորհրդարանի ընտրություններում ընտրվելով «Յոբիկ` Շարժում հանուն ավելի լավ Հունգարիայի» քաղաքական կուսակցության ցուցակով։ Վերընտրվել է 2014 թվականին։ Մորվաին դուրս է եկել «Յոբիկ» կուսակցությունից[1] և հետագայում աջակցել «Ֆիդես»-ին[2]։

Կյանք և գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մորվաին ծնվել է 1963 թվականին Բուդապեշտում` Կլարի Ֆեկետեի և Միկլոշ Մորվաինի ընտանիքում։ Ավարտելով ELTE Apáczai Csere János միջնակարգ դպրոցը` ուսումը շարունակել է Լորանդ Էտվյոշի անվան համալսարանում՝ ստանալով իրավագիտության դիպլոմ։ Ավարտելուց հետո Հունգարիայում դատավոր աշխատելու որակավորում է ստացել, սակայն այդ պաշտոնում աշխատելու փոխարեն շարունակել է դասավանդել համալսարանում՝ ներկայումս որպես դոցենտ[3]։ 1989 թվականին եղել է Կենտրոնական Եվրոպայի ուսանողների համար բրիտանական կառավարության կրթաթոշակի առաջին ստացողը, նրա մրցանակը անձամբ շնորհել է Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Մարգարետ Թետչերը։ Կրթաթոշակն օգտագործել է Լոնդոնի թագավորական քոլեջում առաջադեմ իրավունք սովորելու համար՝ ստանալով իրավագիտության մագիստրոսի կոչում։ 1993-1994 թվականներին իրավունք է դասավանդել ԱՄՆ-ի Վիսկոնսին-Մեդիսոնի համալսարանում՝ որպես Ֆուլբրայթի ծրագրի գիտնական[4]։ Հիմնականում ուսումնասիրել է քրեական իրավունքի ոլորտը, որը զբաղվում է արդարադատության հետահայաց իրականացմամբ՝ աբորտի հարցով քրեական դատավարության ընթացքում տուժողների իրավունքներին, ՄԻԱՎ վարակակիրների արժանապատվությանն ու իրավունքներին, երեխաների չարաշահմանը և սեռական շահագործմանը, մարմնավաճառությանը, խտրականությանը և ընտանեկան բռնությանը վերաբերող խնդիրներին։ Ընտանեկան բռնության մասին Terror a családban («Ահաբեկչություն ընտանիքում») գրքի հեղինակն է։

1990-ական թվականներին Մորվաին աշխատել է Մարդու իրավունքների եվրոպական հանձնաժողովում[5], 2003-2006 թվականներին եղել է ՄԱԿ-ի Կանանց խտրականության դեմ կոմիտեի անդամ[6]։

Մորվաին մի քանի անգամ հայտնվել է միջազգային ուշադրության կենտրոնում՝ կապված մարդու իրավունքների տարբեր խնդիրների հետ։ Եղել է ՄԱԿ-ի Կանանց իրավունքների կոմիտեի հունգարացի անդամ։

Մորվաին երեք դուստրերի, այդ թվում՝ երկվորյակների մայր է։ Նախկինում ամուսնացած է եղել հունգարացի հեռուստալրագրող Գյորգի Բալոյի հետ, սակայն զույգը բաժանվել է 2011 թվականին[7] Եվրոպական ընտրություններում իր թեկնածությունը հայտարարելուց հետո Մորվաին հայտնվել է լրատվամիջոցների ուշադրության կենտրոնում, երբ խուսափել է Միացյալ Թագավորության մամուլին տված հարցազրույցներից՝ հաշվի առնելով այն, ինչ նա համարում էր կողմնակալ հարձակումներ[8]։ Նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ Մորվաին ասել է, որ եթե «Յոբիկ»-ը մտնի խորհրդարան, ապա կմիանա «եվրասկեպտիկ խմբակցություններից մեկին, որը կձևավորվի միայն ընտրությունների արդյունքների լույսի ներքո»։ 2009 թվականի հունիսի 7-ին Մորվաին «Յոբիկ»-ի տոմսով իր երկու գործընկերների հետ ընտրվել է Եվրախորհրդարանի պատգամավոր (Եվրախորհրդարանի անդամ)։ Ընտրություններից հետո Մորվաին հայտարարել է, որ չնայած մեծաթիվ զրպարտությանը, «Յոբիկ»-ը կոչ է արել իր քաղաքական հակառակորդներին համախմբվել և համագործակցել երկրի նպատակներին հասնելու համար[9][10]։ Գյորգի Բալոյին չի տրվել ընտրությունների լուսաբանումը ղեկավարելու իր սովորական դերը՝ կանխակալության մեղադրանքներից խուսափելու համար[11]։

Haaretz-ը Մորվաին անվանել է հակասեմիտ[12], հատկապես այն հայտարարությունից հետո, երբ «այսպես կոչված հպարտ հունգարացի հրեաները պետք է վերադառնային իրենց փոքրիկ թլպատված պոչերի հետ խաղալուն», գրված է հրապարակային ֆորումում՝ Նյու Յորքում ապրող ամերիկաբնակ հունգարացի հրեա Գաբոր Բարատին[13]։

ՄԱԿ-ի Կանանց իրավունքների կոմիտեում Մորվաին հետազոտություն է անցկացրել պաղեստինցի կանանց «անմարդկային կենսապայմանների» վերաբերյալ[14], որի արդյունքում Իսրայելի կառավարությունը բողոք է ներկայացրել նրա դեմ[15]։ 2006 թվականին՝ ՄԱԿ-ի իր պաշտոնից հեռացնելուց հետո, նա բողոքել է, որ դա պայմանավորված է Իսրայելի քաղաքական ճնշումներով, որոնք հանգեցրել են նրան, որ նա կորցրել է իր աթոռը, և նրան փոխարինել է հունգարացի հրեա Անդրեա Պետյոն, որին նա նկարագրել է որպես «հայտնի սիոնիստ ակտիվիստ»[16]։ Պետոն իրականում ֆեմինիստական, հրեական ավանդապաշտ մշակութային հիմնադրամի ակտիվիստ Էստերտասկա է, չի ստացել անհրաժեշտ ձայները՝ հանձնաժողովում հաստատվելու համար[16]։ 2009 թվականի մարտին հրեական հեռագրական գործակալությունը[17] մեջբերել է Jungle World կոչվող գերմանական շաբաթաթերթի 2008 թվականի մի զեկույց, ըստ որի Մորվաիին «խորհուրդ է տվել» «լիբերալ-բոլշևիկ սիոնիստներին» «սկսել մտածել, թե որտեղ փախչել և որտեղ թաքնվել»։ Մորվաիին հետագայում քննադատել են ենթադրյալ հակասեմականության համար հունգարական հեղինակավոր գրական Élet és Irodalom շաբաթաթերթի խմբագիրներին ուղղված նամակի համար, որտեղ նա նշել է այն համայնքը, որին պատկանում է հոդվածի հեղինակը, որին նա պատասխանել է որպես «իր տեսակը» կամ «իրենց տեսակը», մինչդեռ իրականում երբեք չօգտագործելով «հրեա» կամ «հրեաներ» բառերը[18]։ 2009 թվականի փետրվարին Մորվաին դեմ է արտահայտվել Գազայի հատվածում Իսրայելի հարձակմանը և այն անվանել «զանգվածային սպանություն» և «ցեղասպանություն» Պաղեստինի ժողովրդի նկատմամբ և Հունգարիայում Իսրայելի դեսպանին ուղղված բաց նամակում գրել է, որ Իսրայելն իրեն վեր է դասում օրենքից և նրա առաջնորդները կբանտարկվեն Գազայում իրենց գործողությունների համար՝ նշելով. «Ձեր նման մարդկանց հետ խոսելու միակ միջոցը Համասի ոճն ընդունելն է։ Մաղթում եմ, որ ոջիլներով վարակված, կեղտոտ մարդասպանները ստանան Համասի «համբույրները»[19]։ 2009 թվականի նոյեմբերին Պաղեստինի վերադարձի կենտրոնը, որը պաղեստինամետ քարոզչական կազմակերպություն է, հետ է կանչել Մորվաիի հրավերը Լոնդոնի կոնֆերանսին՝ ի աջակցություն Պաղեստինի[20]։

Բաց նամակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մորվաին բաց նամակ է գրել[21] Հունգարիայում Միացյալ Նահանգների դեսպան Էլենի Ցակոպուլոս Կունալակիսին այն կապակցությամբ, որ 2010 թվականի համընդհանուր ընտրությունների գիշերը դեսպանն այցելել է երեք կուսակցությունների, բայց ոչ «Յոբիկ»-ի շտաբ։ Դրան պատասխանել է[22] Հունգարիայում բնակվող ամերիկացի գործարար, «Քաղաքականությունը կարող է տարբեր լինել» կուսակցության գլխավոր ֆինանսական աջակից Ռիչարդ Ֆիլդը։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մորվաին ամուսնացած է եղել հունգարացի հեռուստահաղորդավար, լրագրող Գյորգի Բալոյի հետ։ Նրանք ունեն երկու դուստր՝ Վերան և Սարան։ Մորվաին իր վաղ հարաբերություններից ևս մեկ դուստր ունի՝ Լիլին[23]։

Գրքեր և հոդվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Gender Discrimination – Related Cases Before the European Commission and Court of Human Rights. = Promoting Human Rights and Civil Society in Central and Eastern Europe. 1995.
  • What is Missing the Rhetoric of Choice? UCLA Women’s Law Journal. 1995.
  • Magánügy-e a feleségbántalmazás? Belügyi Szemle.vague 1998/3. 55-71.
  • Terror a családban. A feleségbántalmazás és a jog.vague Budapest, Kossuth Kiadó, 1998.
  • KITTI Rettegés és erőszak – otthon Rejtjel Kiadó.vague – 963-7255-09-5

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Kispál, Gergely (2009 թ․ մայիսի 27). «EP Elections - Interview with Jobbik candidate Krisztina Morvai». The Budapest Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 10-ին.
  2. «Morvai Krisztina tolja a Fidesz kampányát». Index.hu. 2018 թ․ մարտի 30.
  3. «Dr. Morvai Krisztina önéletrajza, (Curriculum Vitae of Krisztina Morvai)» (հունգարերեն). [1]. 2009 թ․ հունիսի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 8-ին. «Dr. Morvai Krisztina önéletrajza...ELTE Állam és Jogtudományi Karán szereztem jogász diplomát. Bírói szakvizsgám, valamint LL. M (Master of Law) és Ph.D (régi fogalmak szerint kandidátus) tudományos fokozatom van» {{cite web}}: External link in |publisher= (օգնություն)
  4. Jewish Telegraphic Agency Արխիվացված 2009-06-14 Wayback Machine
  5. «European Parliament Official Member Page». Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 25-ին.
  6. «Jobbik's new EU-candidate: Dr Krisztina Morvai». Jobbik. 2008 թ․ սեպտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 7-ին.
  7. [2], Politics.hu, 6 July 2011
  8. Freeman, Colin (2009 թ․ մայիսի 24). «Feminine face of Hungary's far-Right Jobbik movement seeks MEP's seat». The Daily Telegraph. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 7-ին.
  9. MTI(չաշխատող հղում)
  10. Morvai Krisztina: "Nem leszünk második Palesztina"
  11. «Amikor hiányzik Baló György». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
  12. «'Hungarian Jews should stick to playing with their circumcised tails' Israel News | Haaretz». haaretz.com. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  13. Traynor, Ian (2009 թ․ հունիսի 7). «Rightwingers set to wipe out leaders of Hungarian revolution». The Guardian. London.
  14. Women’s Anti-Discrimination Committee Voices Concern about Inequalities among Ethnic Groups, as It Takes up Israel’s Report "it was obvious that Palestinian women had a second-class status compared with Jewish women in Israel. The Government justified such treatment of Palestinian women without Israeli citizenship with security reasons..."
  15. Morvai Krisztina portréja: Gyurcsány miatt lett hazaszerető
  16. 16,0 16,1 «Morvai v Pető». Heti Világgazdaság. 2006 թ․ օգոստոսի 7. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 7-ին.
  17. Hungarian Jews reeling from far-right party’s gains Արխիվացված 2009-06-14 Wayback Machine
  18. Morvai's letter to Élet és Irodalom, 14 November 2008.
  19. Hungary far-rightist: I rejoiced at news of IDF deaths in Gaza, Haaretz, 6 February 2009
  20. BNP's European ally Krisztina Morvai axed from London conference after protests, The Observer, Sunday, 15 November 2009.
  21. Krisztina Morvai's letter to the American ambassador to Hungary
  22. «An open letter to Krisztina Morvai from Richard Field». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
  23. Morvai Krisztina - Biography

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քրիստինա Մորվաի» հոդվածին։