Քրիստիան Վիլհելմ Բրաուն
| Քրիստիան Վիլհելմ Բրաուն | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 17, 1831[1][2] |
| Ծննդավայր | Լայպցիգ, Սաքսոնիայի թագավորություն, Գերմանական միություն[1] |
| Մահացել է | ապրիլի 29, 1892[1][2] (60 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Լայպցիգ, Սաքսոնիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[1] |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Սաքսոնիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Լայպցիգի համալսարան[3] |
| Մասնագիտություն | պրոֆեսոր և անատոմ |
| Աշխատավայր | Լայպցիգի համալսարան |
| Անդամություն | Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա և Լեոպոլդինա |
Քրիստիան Վիլհելմ Բրաուն (հուլիսի 17, 1831[1][2], Լայպցիգ, Սաքսոնիայի թագավորություն, Գերմանական միություն[1] - ապրիլի 29, 1892[1][2], Լայպցիգ, Սաքսոնիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[1]), գերմանացի անատոմիստ։ Նա հայտնի է մարդու մարմնի հարթ հատումների գերազանց վիմագրություններով և կենսամեխանիկայի ոլորտում իր առաջամարտիկ աշխատանքով։ Նա նաև առաջ է բերել սառեցված դիակները անատոմիական հետազոտությունների համար[4]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քրիստիան Բրաունը սովորել է Գոթինգենի և Վյուրցբուրգի համալսարաններում։ 1872 թվականին նա դարձել է տեղագրական անատոմիայի պրոֆեսոր Լայպցիգի համալսարանում[4]։ Բրաունը ոգեշնչվել է ֆրանսիացի գիտնական Էտյեն-Ժյուլ Մարեի (1830–1904) լուսանկարչական աշխատանքով, որը ներառում էր անատոմիական շարժում։ Մարեյը կարծում էր, որ շարժումը մարդկային բոլոր գործառույթներից ամենակարևորն է, որն էլ նա նկարագրել է գրաֆիկորեն կենսաբանական հետազոտությունների համար Du mouvement dans les fonctions de la vie (1892) և Le Mouvement (1894) աշխատություններում։ Այս աշխատանքները օգնել են ճանապարհ բացել դեպի Բրաունի՝ մարդու քայլվածքի փորձնական, անատոմիական ուսումնասիրություններ, որոնք հրապարակվել են Der Gang des Menschen գրքում (համահեղինակ ֆիզիոլոգ Օտտո Ֆիշերի հետ 1861–1917)[5]։ Բրաունի քայլվածքի կենսամեխանիկայի ուսումնասիրությունը ներառում էր ազատ քայլելու երկու և բեռով քայլելու մեկ անցում։ Բրաունի օգտագործած քայլվածքի վերլուծության մեթոդաբանությունը, ըստ էության, նույնն է, ինչ կիրառվում է այսօր։
Օտտո Ֆիշերի հետ նա անցկացրել է հետազոտություններ, որոնք ներառում էին ծանրության կենտրոնի դիրքը մարդու մարմնում և դրա տարբեր հատվածներում։ Սկզբում որոշելով սառեցված մարդու դիակի երկայնական, սագիտալ և ճակատային առանցքների «գրավիտացիոն կենտրոնների» հարթությունները տվյալ դիրքում, այնուհետև դիակը սղոցելով՝ նրանք կարողացել են հաստատել մարմնի ծանրության կենտրոնը և դրա բաղկացուցիչ մասերը։ Բրաունը և Ֆիշերը նաև ծավալուն աշխատանք են կատարել դիմադրողական ուժերի հիմունքների վրա, որոնք մարմնի մկանները պետք է հաղթահարեն շարժման ընթացքում։
Գործին չառնչվող հետազոտական աշխատանքում Բրաունը որոշիչ դեր է ունեցել Պրուսիայի Ֆրեդերիկ Մեծի հեղինակած երաժշտական ստեղծագործությունների հրապարակման մեջ։ Բրաունը գերմանացի բժիշկ Էռնստ Հայնրիխ Վեբերի (1795–1878) փեսան էր։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Das Venensystem des menschlichen Körper («Մարդու մարմնի երակային համակարգը»), 1871։
- Topographisch-anatomischer Atlas nach Durchschnitten an gefrornen Cadavern, 1872; հետագայում անգլերեն թարգմանվեց որպես «Տեղագրական անատոմիայի ատլաս. սառած մարմինների հարթ հատումից հետո»։
- Die Lage des Uterus und Fötus am Ende der Schwangerschaft nach Durchschnitten an gefrorenen Kadavern («Արգանդի և պտղի իրավիճակը և հղիության ավարտը ըստ սառեցված դիակների լայնակի հատումների»), 1873։
- Über den Schwerpunkt des menschlichen Körpers mit Rücksicht auf die Ausrüstung des deutschen Infanteristen, 1889; հետագայում անգլերեն թարգմանվեց որպես «Մարդու ծանրության կենտրոնի մասին, կապված գերմանացի հետեւակային զինվորի սարքավորումների հետ»։
- Bestimmung der Tragheitsmomente des menschlichen Körpers und seiner Glieder, 1892; հետագայում անգլերեն թարգմանվեց որպես «Մարդու մարմնի և նրա վերջույթների իներցիայի պահերի որոշում»։
- Der gang des menschen (с Отто Фишером 1895–1904); հետագայում անգլերեն թարգմանվեց որպես «Մարդու քայլվածքը»[6]։
Վիլհելմ Հիսի հետ համագործակցությամբ՝ նա 1876 -ից հետո խմբագրել է՝ Archiv für Anatomie und Entwickelungsgeschichte («Արխիվ անատոմիայի և զարգացման»)[4]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Deutsche Nationalbibliothek Record #104105119 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 SNAC — 2010.
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 https://www.nlm.nih.gov/exhibition/historicalanatomies/braune_home.html
- ↑ WorldCat Titles 'Der Gang des Menschen
- ↑ WorldCat Identities (publications)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Braune, W. Atlas of Topographical Anatomy after Plane Sections of Frozen Bodies(չաշխատող հղում). Թարգմ. Էդվարդ Բելամիի կողմից։ (Ֆիլադելֆիա. Լինդսի և Բլեքիստոն, 1877)
- Morton's Medical Bibliography (Garrison and Morton). Էդ. byերեմի Նորմանի կողմից։ Հինգերորդ խմբ. (Aldershot, Hants, Անգլիա. Scolar Press; Brookfield, Vt., ԱՄՆ։ Gower Pub. Co., 1991): Թիվ 424։
- An atlas of topographical anatomy : after plane sections of frozen bodies (1877)
- Anatomical Lithographs by Braune