Քրիստա Վոլֆ
Քրիստա Վոլֆ (գերմ.՝ Christa Wolf,ի ծնե՝ Իլենֆելդ, գերմ.՝ Ihlenfeld, մարտի 18, 1929[1][2][3][…], Գորժուվ-Վելկապոլսկացի, Բրանդենբուրգ, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն, Գերմանական ռայխ, Գերմանիա - դեկտեմբերի 1, 2011[4][2][3][…], Բեռլին, Գերմանիա[9]), գերմանացի գրական քննադատ, վիպասան և ակնարկագիր[10][11]։ Նա նախկին Արևելյան Գերմանիայի ամենահայտնի գրողներից մեկն է[12][13]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քրիստա Վոլֆը ծնվել է վաճառական Օտտո Իլենֆելդի ընտանիքում՝ Լանդսբերգ-նա-Վարտեում, որտեղ մինչև Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի սկսվելը հաճախել է դպրոց։ Վերաբնակեցումից հետո Իլենֆելդ ընտանիքը 1945 թվականին հայտնվել է Մեկլենբուրգում։ Քրիստան որպես մեքենագրուհի աշխատել է Շվերինի հարևանությամբ գտնվող Գամմելին գյուղի բուրգոմիստրի մոտ։ 1949 թվականին նա ավարտել է Բադ-Ֆրանկենհաուզենի դպրոցը և նույն թվականին միացել Գերմանիայի սոցիալիստական միավորված կուսակցությանը։ Քրիստա Վոլֆը ԳՍՄԿ-ի անդամ է եղել մինչև 1989 թվականի հունիսը։ 1949-1953 թվականներին գերմանագիտություն է սովորել Ենայի և Լայպցիգի համալսարաններում։ 1951 թվականին ամուսնացել է գրող Գերհարդ Վոլֆի հետ։ Մեկ տարի անց ծնվել է նրանց առաջնեկը՝ Աննետան։
Քրիստա Վոլֆն աշխատել է որպես Գերմանիայի գրողների միության գիտաշխատող և որպես խմբագիր տարբեր հրատարակություններում ու ամսագրերում։ 1955-1977 թվականներին Վոլֆը եղել է ԳԴՀ Գրողների միության վարչության անդամ։ Առաջնեկի ծնվելուց չորս տարի անց ծնվել է երկրորդ դուստրը՝ Կատրինը։ 1974 թվականին Քրիստա Վոլֆն ընտրվել է ԳԴՀ գեղարվեստի ակադեմիայի անդամ։ Դեռևս 1972 թվականին նա եղել էր Փարիզում և 1984 թվականին ընտրվել է Գիտությունների, արվեստի և գրականության եվրոպական ակադեմիայի անդամ Փարիզում։ Երկու տարի անց նա ընդունվել է Համբուրգի Ազատ արվեստի ակադեմիա։ 1976 թվականին Քրիստա Վոլֆը, որ ստորագրել էր Վոլֆ Բիրմանին քաղաքացիությունից զրկելու մասին բաց նամակը, վտարվել է ԳԴՀ Գրողների միությունից։ Քրիստա Վոլֆը շատ ճանապարհորդել է, եղել է Շվեդիայում, Ֆինլանդիայում, Ֆրանսիայում և ԱՄՆ-ում, որտեղ ստացել է Օհայո նահանգի համալսարանի պատվավոր դոկտորի աստիճան։ Վոլֆը Գերմանիայի ամենահայտնի ժամանակակից գրողներից մեկն է։ Քրիստա Վոլֆի ստեղծագործությունները թարգմանվել են աշխարհի բազմաթիվ լեզուներով։
1990-ական թվականների սկզբին հայտնի է դարձել 1959-1962 թվականներին Քրիստա Վոլֆի համագործակցության մասին ԳԴՀ պետական անվտանգության նախարարության հետ որպես արտահաստիքային աշխատակից։ Այդ պահին նա կազմած ունեցել է իր հանդիպումների մասին երեք հաշվետվություն, որոնց, այնուամենայնիվ, տրված էին ծայրահեղ դրական բնութագրումներ։ Հասարակության բուռն ուշադրությունն այս փաստի վրա, ինչպես նաև քննադատությունն իր անկեղծության համար Քրիստա Վոլֆը գնահատել է որպես անարդար հատուցում ԳԴՀ-ում իր անցյալի համար։ Հետապնդումներից խուսափելու նպատակով գրողն ստիպված է եղել մի քանի տարի լքել Գերմանիան՝ տեղափոխվելով Կալիֆոռնիա։
Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Մոսկովյան նովելներ, 1961
- Կոտրված երկինք, 1963
- Размышления о Кристе Т., 1968 (ISBN 3-630-62032-9)
- Lesen und Schreiben. Aufsätze und Betrachtungen, 1972
- Տիլ Ուլենշպիգել, 1972
- Unter den Linden. Drei unwahrscheinliche Geschichten, 1974
- Kindheitsmuster, 1976
- Нет места. Нигде, 1979
- Fortgesetzter Versuch. Aufsätze, Gespräche, Essays; 1979
- Geschlechtertausch. Drei Erzählungen, zus. m. Sarah Kirsch und Irmtraud Morgner, 1980
- Lesen und Schreiben. Neue Sammlung, 1980
- Կասանդրա, 1983 (ISBN 3-423-11870-9)
- Voraussetzungen einer Erzählung: Kassandra. Frankfurter Poetik-Vorlesungen, 1983
- Ins Ungebundene gehet eine Sehnsucht. Gesprächsraum Romantik. Prosa. Essays, zus. m. Gerhard Wolf´, 1985
- Die Dimension des Autors. Essays und Aufsätze, Reden und Gespräche. 1959—1985, 1986
- Ավտովթար։ Մեկ օրվա խրոնիկա (Störfall. Nachrichten eines Tages), 1987
- Ansprachen, 1988
- Sommerstück, 1989
- Was bleibt. Erzählung, 1990 (entstanden 1979)
- Reden im Herbst, 1990
- Sei gegrüßt und lebe. Eine Freundschaft in Briefen, 1964—1973. Christa Wolf und Brigitte Reimann, hg. v. A. Drescher, 1993
- Auf dem Weg nach Tabou. Texte 1990—1994, 1994
- Christa Wolf und Franz Fühmann. Monsieur — wir finden uns wieder. Briefe 1968—1984, hg. v. A. Drescher, 1995
- Medea: Stimmen, 1996 (ISBN 3-423-25157-3)
- Hierzulande Andernorts. Erzählungen und andere Texte 1994—1998, 1999 (ISBN 3-423-12854-2)
- Leibhaftig. Erzählung, 2002 (ISBN 3-630-62064-7)
- Ein Tag im Jahr. 1960—2000, 2003 (ISBN 3-630-87149-6) Leseprobe (Vorwort und Eintrag für 1960)
- Mit anderem Blick. Erzählungen Suhrkamp, Frankfurt am Main 2005 (ISBN 3-518-41720-7)
- Stadt der Engel oder The Overcoat of Dr. Freud. Suhrkamp, Berlin 2010 (ISBN 978-3-518-42050-8)
- Moskauer Tagebücher - Wer wir sind und wer wir waren. Reisetagebücher, Texte, Briefe, Dokumente 1957—1989. Suhrkamp, Berlin 2014. (ISBN 978-3-518-42423-0)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Вольф Криста // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.nytimes.com/2011/12/02/arts/christa-wolf-dies-at-82-wrote-of-the-germanys.html
- ↑ 5,0 5,1 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 1178.
- ↑ http://www.adk.de/de/akademie/preise-stiftungen/H_Mann_Preis.htm
- ↑ https://www.kunstkultur.bka.gv.at/staatspreis-fur-europaische-literatur (գերմ.)
- ↑ https://cavavub.be/nl/eredoctoraten
- ↑ Lenta.ru: Германия: Умерла немецкая писательница Криста Вольф
- ↑ A writer who spanned Germany's East-West divide dies in Berlin (obituary), Barbara Garde, Deutsche Welle, 1 December 2011
- ↑ Acclaimed Author Christa Wolf Dies at 82 (obituary), Der Spiegel, 1 December 2011.
- ↑ Christa Wolf obituary, Kate Webb, The Guardian, 1 December 2011
- ↑ Christa Wolf obituary, The Telegraph, 2 December 2011.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Peter Böthig (Hg.): Christa Wolf — Eine Biographie in Bildern und Texten, Luchterhand, München, 2004
- Sonja Hilzinger: Christa Wolf. Leben, Werk, Wirkung, Suhrkamp, Frankfurt/M. 2007, ISBN 3-518-18224-2
- Jörg Magenau: Christa Wolf — Eine Biographie, Kindler, Berlin, 2002
- Gisela Stockmann: Christa Wolf. Amselweg, In: Gisela Stockmann: Schritte aus dem Schatten. Frauen in Sachsen-Anhalt, Dingsda-Verlag, Querfurt 1993
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Քրիստա Վոլֆ (անգլ.) Internet Movie Database կայքում
- Christa Wolf: Biography at FemBio – Notable Women International
- The quest for Christa Wolf
| ||||||||||||||||
- Մարտի 18 ծնունդներ
- 1929 ծնունդներ
- Գերմանիայում ծնվածներ
- Դեկտեմբերի 1 մահեր
- 2011 մահեր
- Բեռլին քաղաքում մահացածներ
- Ենայի համալսարանի շրջանավարտներ
- Լայպցիգի համալսարանի շրջանավարտներ
- ԳԴՀ ազգային մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- Լեզվի և պոեզիայի գերմանական ակադեմիայի անդամներ
- Գերմանացի կին գրողներ
- 20-րդ դարի կին գրողներ
- Կոմունիստ կին գրողներ
- Գերմանացի վիպասաններ
- Գերմանացի սցենարիստներ
- Գերմանիայի քաղաքական գործիչներ
- Գերմանացի լրագրողներ