Քրիստափոր Բաղդասարյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բաղդասարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Քրիստափոր Բաղդասարյան | |
---|---|
Ծնվել է | նոյեմբերի 18, 1908[1] Փարիզ, Ֆրանսիա[2] կամ Փարիզ[2] |
Մահացել է | մարտի 10, 2000[1] (91 տարեկան) Մոսկվա, Ռուսաստան |
Գերեզման | Վագանկովյան գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Մասնագիտություն | ֆիզիկաքիմիկոս |
Հաստատություն(ներ) | Մոսկվայի Լ. Յա. Կարպովի անվան ֆիզքիմիական ինստիտուտ |
Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկական քիմիա |
Անդամակցություն | Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Մոսկվայի Ն. Բաումանի անվան պետական տեխնիկական համալսարան և Մոսկվայի Ն. Բաումանի անվան պետական տեխնիկական համալսարան (1931) |
Գիտական աստիճան | քիմիական գիտությունների դոկտոր (1951), պրոֆեսոր (1953) և ակադեմիկոս (1981) |
Տիրապետում է լեզուներին | ռուսերեն |
Գիտական ղեկավար | A. I. Rabinovich? |
Պարգևներ |
Քրիստափոր Ստեփանի Բաղդասարյան (նոյեմբերի 18, 1908[1], Փարիզ, Ֆրանսիա[2] և Փարիզ[2] - մարտի 10, 2000[1], Մոսկվա, Ռուսաստան), հայ ֆիզքիմիկոս։ Քիմիական գիտությունների դոկտոր (1951), պրոֆեսոր (1952), ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս (1981[3], թղթակից անդամ՝ 1968 թվականից)։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քրիստափոր Բաղդասարյանը ծնվել է 1908 թվականին Փարիզ քաղաքում։ 1931 թվականին ավարտել է Մոսկվայի բարձրագույն տեխնիկական ուսումնարանի քիմիայի ֆակուլտետը։ 1936 թվականից աշխատել է Մոսկվայի Լ. Յա. Կարպովի անվան ֆիզքիմիական ինստիտուտում, 1958 թվականից եղել է լուսաքիմիայի լաբորատորիայի վարիչ։ Բարձր Էներգիաների քիմիայի գիտական խորհրդի լուսաքիմիայի բաժանմունքի նախագահ (1963 թվականից)[4]։
Աշխատանքները վերաբերում են ազատ ռադիկալային մեխանիզմով ընթացող պոլիմերման ռեակցիաների կինետիկայի, լուսաքիմիայի, ճառագայթային քիմիայի, վերախմբավորման լյումինեսցենտման հարցերին, տոպոքիմիական ռեակցիաների տեսությանը[5]։
Առաջարկել է ազատ ռադիկալային ռեակցիաների արագությունների վրա մոլեկուլների կառուցվածքների ազդեցության ընդհանուր տեսություն։ Ապացուցել է երկքվանտային լուսաքիմիական ռեակցիաների գոյությունը, որի քիմիական գործողությունն իրականացվում է լույսի երկու քվանտների հաջորդական կլանմամբ, ընդ որում՝ երկրորդ քվանտը կլանվում է տրիպլետ վիճակում գտնվող գրգռված մոլեկուլի կողմից[6]։
Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
- «Պատվո նշան» շքանշան
- «Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր քիմիկոս»
Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Теория радикальной полимеризации, 2 изд., перераб. и доп., М., 1966.
- Двухквантовые фотохимические процессы образования радикалов и катион-радикалов // Журнал Всесоюзного химического общества имени Д.И. Менделеева. 1966. Т. 11. № 2
- Кинетика двухквантовых фотохимических реакций. Система карбазол-этиловый спирт // Кинетика и катализ. 1967. Т. 8. Выпуск 2
- Двухквантовая фотохимия. М., 1976
- Фотоионизация ароматических молекул в жидкой фазе, в кн.: Возбужденные молекулы. Л., 1982
- Кинетика рекомбинаций в жидкой среде. М., 1989
- Возбужденные состояния и радикальные реакции в жидкой среде. М., 1992
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Христофор Степанович Багдасарян (Биобиблиография), М., 1988.
- Большая русская биографическая энциклопедия. (3 CD)
- Большая советская энциклопедия. 3-е издание. М., 1970-77
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://am.hayazg.info/index.php?curid=126
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Багдасарьян Христофор Степанович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ «Багдасарьян Х.С. - Общая информация». www.ras.ru. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 4-ին.
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
- ↑ «Главная в начало списка». people.bmstu.ru. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 4-ին.
- ↑ ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի հիմնարար գիտական գրադարան
|
- Նոյեմբերի 18 ծնունդներ
- 1908 ծնունդներ
- Փարիզ քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 10 մահեր
- 2000 մահեր
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Վագանկովյան գերեզմանատանը թաղվածներ
- Մոսկվայի պետական տեխնիկական համալսարանի շրջանավարտներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- Պատվո շքանշանի ասպետներ (ԽՍՀՄ)
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Հայ ֆիզքիմիկոսներ
- Քիմիական գիտությունների դոկտորներ
- Հայ պրոֆեսորներ
- Հայ ակադեմիկոսներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ իսկական անդամներ
- Մոսկվայի պետական համալսարանի շրջանավարտներ
- Մոսկվայի հայկական գերեզմանատանը թաղվածներ
- Խորհրդային քիմիկոսներ
- Ռուսաստանի ԳԱ իսկական անդամներ
- ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոսներ