Jump to content

Քորի Բուքերի մարաթոնյան ելույթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քորի Բուքերի մարաթոնյան ելույթ
մարաթոնյան ելույթ, բողոքի ցույց Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ Խմբագրել Wikidata
ՎայրՄիացյալ Նահանգների Սենատի պալատ Խմբագրել Wikidata
Լեզուանգլերեն Խմբագրել Wikidata
Սկսած31 մարտի 2025 Խմբագրել Wikidata
Ավարտված1 ապրիլի 2025 Խմբագրել Wikidata
SpeakerՔորի Բուքեր Խմբագրել Wikidata
ՄասնակիցՔորի Բուքեր Խմբագրել Wikidata
In oppo­si­tion tosecond presidency of Donald Trump Խմբագրել Wikidata

2025 թվականի մարտի 31-ից մինչև ապրիլի 1-ը Նյու Ջերսիից ավագ դեմոկրատ սենատոր Քորի Բուքերը հանդես է եկել ելույթով՝ բողոքելով Դոնալդ Թրամփի երկրորդ նախագահության և Իլոն Մասկի կառավարության արդյունավետության դեպարտամենտի գործունեության դեմ, որը Միացյալ Նահանգների Սենատի պատմության մեջ գրանցված ամենաերկար ելույթն է եղել։

Բուքերը սկսել է ելույթ ունենալ մարտի 31-ին երեկոյան ժամը 19-ին և ավարտեց 2025 թվականի ապրիլի 1-ին երեկոյան ժամը 20:05-ին: Ելույթը տևել է քսանհինգ ժամ և հինգ րոպե՝ գերազանցելով Սենատի պատմության մեջ նախորդ ամենաերկար ձայնագրված ելույթը։

Նախապատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Նահանգների Սենատը չի սահմանափակում բանավեճը, քանի դեռ սահմանափակումներ չեն սահմանվել. Շատ դեպքերում, սենատորը, ում թույլտվություն է տվել ելույթ ունենալ Սենատի նախագահող պաշտոնյան, կարող է խոսել անորոշ ժամանակով, քանի դեռ նրանք «կանգնում են» և «քիչ թե շատ անընդհատ խոսում են»[1]:

Նախապատրաստման ընթացքում Բուքերը ջուր չէր խմել նախորդ օրվանից, որպեսզի չդադարեցնի ելույթը զուգարանից օգտվելու համար։ Նա նաև ելույթին նախորդող օրեր շարունակ ծոմ է պահել։ Այնուհետև Բուկերն ասաց, որ լոգարանից օգտվելու կարիք չունենալու փոխարեն, նա ջրազրկված է զգացել[2]։

Ելույթը սկսվել է 2025 թվականի մարտի 31-ին, երեկոյան ժամը 19-ին[3], նախքան Մեթյու Ուիթաքերի ՝ ՆԱՏՕ-ում դեսպանի պաշտոնում առաջադրվելու անկապ քննարկումները[4][5]: Բուքերն իր ելույթի սկիզբը նվիրել է Ջոն Լյուիսին ՝ քաղաքացիական իրավունքների ակտիվիստ և ներկայացուցիչ, որ մահացել է 2020 թվականին, և երդվել է մնալ այս հարկում՝ նպատակ ունենալով «խաթարել Միացյալ Նահանգների Սենատի բնականոն բիզնեսը այնքան ժամանակ, քանի դեռ [նա] ֆիզիկապես կարող է»[6][7]։ Նա հայտարարել է, որ կարծում է, որ երկիրը գտնվում է ճգնաժամի մեջ՝ ասելով. «Ընդամենը 71 օրվա ընթացքում Միացյալ Նահանգների նախագահը այնքան մեծ վնաս է հասցրել ամերիկացիների անվտանգությանը, ֆինանսական կայունությանը, մեր ժողովրդավարության հիմնական հիմքերին և նույնիսկ որպես ժողովրդի մեր ձգտումներին»[8]։ Բուկերն ընդգծել է իր համոզմունքը վիճարկելու այն գործողությունները, որոնք նա կարծում է, որ քայքայում են ժողովրդավարական ինստիտուտները և օրենքի գերակայությունը[2]։

Կեսգիշերին Բուքերը կենտրոնացել է վարչակազմի առաջարկի վրա՝ կրճատել Սոցիալական ապահովությունը և Medicare-ը։ Նա քննադատել է այս ծրագրերի ֆինանսավորումը նվազեցնելու ջանքերը՝ ընդգծելով պոտենցիալ բացասական ազդեցությունը միլիոնավոր ամերիկացիների վրա, որոնք ապավինում են առավելություններին[9]։ Այնուհետև Բուքերն անդրադարձել է Կրթության դեպարտամենտը վերացնելու փորձերին՝ կիսվելով քաղաքականությունից տուժած ուսուցիչների և ուսանողների վկայություններով։ Իր ուշադրությունը դարձնելով ներգաղթի կիրառման պրակտիկայի վրա՝ նա պնդել է, որ վարչակազմը խաթարում է հանրային անվտանգությունը և խախտում սահմանադրական իրավունքները՝ կրկին կիսելով մարդկանց վկայությունները, որոնց վրա բացասաբար են ազդել[2]։

Առավոտյան ժամը 9-ին Բուքերը հայտարարել է, որ Թրամփը լքել է Ամերիկայի դաշնակիցներին՝ քաջալերելով նրա թշնամիներին և երկիրը դարձրել ավելի քիչ անվտանգ։ Բուքերն անդրադարձել է բնակարանների մատչելիության ճգնաժամին։ Նա քննադատել է վարչակազմի կողմից վարձավճարների և բնակարանների գներին չանդրադառնալը և ներկայացրել է վկայություններ այն ընտանիքների մասին, որոնք վտարման և անօթևանության են բախվել անհասանելի բնակարանների պատճառով։ Բուքերը քննադատել է բնապահպանական քաղաքականության հետաձգումը և վարչակազմի կողմից գոյություն ունեցող USDA պայմանագրերը հարգելու մերժումը` ընդգծելով գյուղական համայնքների վրա ապակայունացնող ազդեցությունները[2]։

Ելույթի ժամանակ Բուքերը Սենատի էջին ուղղորդել է հեռացնել իր աթոռը։ Նա կարդացել է մի քանի կապոցներից գրություններ, ներառյալ հոդվածներ երկկուսակցական աղբյուրներից և նամակներ իր ընտրողների կողմից, որոնք նա անվանում էր «սարսափած մարդկանց»՝ «սրտաճմլիկ» պատմություններով[10][11][4]։

Բուքերը վկայակոչել է Արիզոնայի սենատոր Ջոն Մաքքեյնին և նրա քվեարկությունը՝ հանելու ամերիկյան Առողջապահության մասին օրենքը, մի օրինագիծ, որը մասամբ կչեղարկեր Մատչելի խնամքի մասին օրենքը[12]: Նա իր ելույթի երեսուն րոպեի ընթացքում կարդացել է կանադացի Ժասմին Մունիի պատմությունը, որը կալանավորվել էր ԱՄՆ ներգաղթի և մաքսային ծառայության կողմից[2]։

Ներողություն խնդրելով դեմոկրատներից ներկայիս քաղաքական մթնոլորտի համար՝ Բուքերը հայտարարել է. «Ես խոստովանում եմ, որ ես ոչ ադեկվատ եմ եղել։ Դեմոկրատները պատասխանատու են այս դեմագոգի վերելքը թույլ տալու համար»։ Նա ընդգծել է Կոնգրեսի դերը գործադիր իշխանությունը պատասխանատվության ենթարկելու հարցում և դատապարտել է իր գործընկեր կոնգրեսականներին՝ նախագահի կաբինետի թեկնածուների դեմ քվեարկելու և այլ քաղաքականության դեմ չքվեարկելու համար[13]։

Բուքերի ելույթը բողոք էր Դոնալդ Թրամփի երկրորդ նախագահության դեմ, ներառյալ Կրթության դեպարտամենտը վերացնելու, դատական մանդատներն անտեսելու և 2024 թվականին համալսարանական համալսարաններում պաղեստինամետ ցույցերի մասնակիցներին արտաքսելու ջանքերը[14]: Նա քննադատել է Թրամփին և նրա խորհրդական Իլոն Մասկին՝ «իրավունքի գերակայության, Սահմանադրության և ամերիկացի ժողովրդի կարիքների նկատմամբ լիակատար անտեսման» համար[15]։ Բուքերը նաև քննադատել է Մասկի գլխավորած Կառավարության արդյունավետության վարչությունը[16]։ Բուքերն իր ելույթի ժամանակ ներառել է Թրամփի երկրորդ նախագահության գործադիր հրամանների ցանկը[17]։

Բուքերն իր ելույթում մի քանի անգամ անդրադարձել է Ջոն Լյուիսին ` նշելով. «Ես չգիտեմ, թե ինչ կասի Ջոն Լյուիսը, բայց Ջոն Լյուիսը ինչ-որ բան կանի։ Նա ինչ-որ բան կասի։ Ինչի համար մենք ստիպված կլինենք ապաշխարել վատ մարդկանց խոսքերն ու բռնի գործողությունները չեն, այլ լավ մարդկանց սարսափելի լռությունն ու անգործությունը։ Սա մեր բարոյական պահն է»[4]։

Երբ Բուքերը մոտեցավ 24 ժամվա սահմանագծին, Սենատի դեմոկրատների մեծ մասը զբաղեցրել են իրենց տեղերը, մինչդեռ Ներկայացուցիչների պալատի դեմոկրատները նստած կամ կանգնած են եղել պալատում, իսկ հանրային և մամուլի սրահները լցված են եղել։ Սենատի փոքրամասնության առաջնորդ Չաք Շումերը հայտարարել է Բուքերին, որ ինքը գերազանցել է ռեկորդը ելույթից 24 ժամ 18 րոպե անց՝ երկարարատև և բուռն ծափահարություններ առաջացնելով ամբողջ դահլիճում[6]:

Հաջորդ օրը ժամը 20:05-ին, Բուքերը զիջել է խոսքը և անմիջապես արժանացավ հոտնկայս ծափահարությունների[18][3][6]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Treisman, 2025
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ahmad, Manahil. «Breaking down what Cory Booker spoke about during his record-setting speech, and when». North Jersey Media Group (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 4-ին.
  3. 3,0 3,1 Ives, Bigg
  4. 4,0 4,1 4,2 Smith, David (2025 թ․ ապրիլի 2). «Booker makes a stand against Trump – and doesn't stop for 25 hours». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 2-ին.
  5. Robledo, 2025
  6. 6,0 6,1 6,2 Catalini, Groves
  7. Thorp V, Lebowitz
  8. Booker, Cory (2025 թ․ ապրիլի 3). «'Did you stand up?': read part of Cory Booker's blockbuster 25-hour speech». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 4-ին.
  9. Ahmad, Manahil. «Breaking down what Cory Booker spoke about during his record-setting speech, and when». North Jersey Media Group (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 4-ին.
  10. Beggin, 2025
  11. Hubbard, 2025
  12. Rimmer, Foran
  13. Smith, David (2025 թ․ ապրիլի 2). «Booker makes a stand against Trump – and doesn't stop for 25 hours». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 2-ին.
  14. Milman, 2025
  15. Falconer, Saric
  16. Paz, 2025
  17. Ho, Meyer
  18. Murray, Isabella (2025 թ․ ապրիլի 1). «Sen. Cory Booker breaks Senate record with marathon 24-hour speech protesting Trump and Musk». ABC News (անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 2-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]