Քանդակների այգի (Վիբորգ)
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | այգի, պուրակ և պուրակ |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Վարչատարածք | Վիբորգ |
| Հիմնվել է | 1988 |
  | |
Քանդակների զբոսայգի, Վիբորգի կենտրոնում գտնվող պուրակ է, որը տեղակայված է Ակուլովա, Վոկզալնայա, Կույբիշև փողոցների և Լենինգրադյան խճուղու միջև։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երկար ժամանակ ներկայիս այգու տեղում գտնվել է Պետերբուրգի արվարձանի բնակելի թաղամասի և Վիբորգի կամրջագլխային ամրությունների մի մասը, որը կազմավորվել էր 18-րդ դարի առաջին կեսին։ Թաղամասի ուրվագծերը ձևավորվել են 19-րդ դարի վերջին, երբ, համաձայն 1861 թվականի գլխավոր հատակագծի, արվարձանի տարածքը ներառվել է քաղաքի մեջ։ Մինչև 1930-ականների վերջը այս տարածքը կառուցապատված է եղել մեկ և երկհարկանի բնակելի և առևտրային շենքերով։ 1929 թվականին Վիբորգի գլխավոր հատակագծով նախատեսվում է եղել տարածքի վերակառուցում, այդտեղով պետք է անցներ Մյուլլյումյաենկատու փողոցը` դեպի Վոկզալնայա հրապարակ գնացող նախագծված լայն մայրուղու մի մասը, այդ պատճառով էլ թաղամասը չի կառուցապատվել բազմահարկ շենքերով։ Բայց կառուցվել է Մելնիչնայա Գորա հրապարակից դուրս եկող փողոցի միայն մի փոքր մասը, նախագիծն ընդհատվել է խորհրդա-ֆիննական պատերազմի արդյունքում (1939-1944), որի ընթացքում թաղամասի փայտե շենքերը ամբողջությամբ ավերվել են։ Այսպիսով, ձևավորվել է պուրակ, որի բարեկարգման համար քաղաքային իշխանությունները ներգրավել են ՌՍՖՍՀ նկարիչների միության Լենինգրադի մասնաճյուղի անդամներին[1]։
1976 թվականից ի վեր այգի-պուրակային քանդակագործության նկատմամբ հետաքրքրության վերածննդի շրջանում ԽՍՀՄ-ում կազմակերպվել են քանդակագործական սիմպոզիումներ, որոնց անցկացման վայրը այն քաղաքներն են եղել, որոնք ապահովված են եղել քանդակներ ստեղծելու համար համապատասխան նյութերով։ Առաջին փորձը Կլայպեդայի սիմպոզիումն էր, որի արդյունքում ստեղծվել է Քանդակների պուրակ։ Բիշքեկի Կաղնու պուրակի քանդակները հիշեցնում են 1984 թվականին անցկացված նմանատիպ սիմպոզիումը։ Վիբորգի քաղխորհրդի գործադիր կոմիտեն որոշում է կայացրել կիրառել հաջողված փորձը և 1988 թվականի հուլիս-օգոստոս ամիսներին կազմակերպել ՌՍՖՍՀ նկարիչների միության քանդակագործական սիմպոզիումը։ Տասնմեկ հոգանոց քանդակագործների խմբի աշխատանքի համար որպես նյութ օգտագործվել է Վոզրոժդենիեի քարհանքի տեղական մոխրագույն ռապակիվի գրանիտը։ Սիմպոզիումի աշխատանքների արդյունքում ստեղծվել են տասնմեկ քանդակագործական կոմպոզիցիաներ, որոնցից ինը տեղադրվել են «Քանդակների այգի» կոչվող պուրակում`
- Վիկտոր Դիմովի «Գայլը»,
- Ս. Պ. Ասլամովի «Երգող քարը»,
- Ա. Մ. Բոգաչովի «Ուլիտանա» և «Հանգիստ ծովեզրին»,
- Թ. Գուլիևի «Երգը»,
- Յու. Վ. Եվգրաֆովի «Օրփեոս»,
- Ս. Կ. Զադորոժնու «Դարբին»,
- Ե. Ֆ. Մարիշևի «Ծնրադրություն»,
- Վ. Ա. Պոլոզովի «Հանգիստ»,
- Լև Սմորգոնի «Շինարար»։
Լ. Ա. Բեյբությանի «Տղան կատվի հետ» տասներորդ քանդակը տեղադրված է Մեծ Շերեփի ծովափին գտնվող պուրակում, իսկ տասնմեկերորդը՝ Ն. Ն. Խրոմովի «Ալիք»-ը (լողացող կնոջ կերպարը) Վիբորգսկի շրջանի Զիմինո ավանի առողջարանի շենքի մոտ։
Հետազոտողների կարծիքով, քանդակագործական սիմպոզիումները դարձել էին կարևոր իրադարձություն Վիբորգի գեղարվեստական կյանքում։ Պուրակում տեղադրվել էին պայմանական և ընդհանրացված ձևերով քանդակներ, որոնք ներկայացնում էին աշխատանքի, ստեղծագործության, հանգստի, ինչպես նաև գրական կերպարների պատկերներ։ Միևնույն ժամանակ, պարտեզի հատակագծման մեջ նկատվեցին թերություններ, որոնց պատճառով գրանիտե քանդակները, գործնականում զուրկ էին պատվանդաններից և ընկալվում էին պասիվ և միօրինակ։ Դա հաշվի էր առնվել պուրակի հետագա բարեկարգման, ընթացքում` լրացուցիչ կանաչապատման,մանկական խաղահրապարակի ձևավորման և ամենահաջողված քանդակերից մեկի` «Գայլի» կոմպոզիցիայի կենտրոն տեղափոխման ընթացքում։
Պուրակում տնկված էկզոտիկ ծառատեսակներից հատկանշական էին Մակկա թխկենին և շագանակենին։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Изображения квартала до войны на «Виртуальном Выборге»». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 3-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Неувонен П., Пёюхья Т., Мустонен Т. Выборг. Архитектурный путеводитель / Пер. Л. Кудрявцевой. — 2-е изд. — Выборг: «СН», 2008. — 160 с. — ISBN 5-900096-06-8
- Кепп Е.Е. Выборг. Художественные достопримечательности / Ред. О.В. Казаков. — Выборг: «Фантакт», 1992. — 200 с.