Jump to content

Փոլ Գրինգարդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Փոլ Գրինգարդ
անգլ.՝ Paul Greengard
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 11, 1925(1925-12-11)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՆյու Յորք, Նյու Յորք[4][5]
Մահացել էապրիլի 13, 2019(2019-04-13)[6][7] (93 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՋոնս Հոփքինսի համալսարան և Համիլթոն քոլեջ
Մասնագիտությունկենսաքիմիկոս, նյարդակենսաբան, դեղաբան և համալսարանի դասախոս
ԱշխատատուՌոքֆելլերի համալսարան, Քեմբրիջի համալսարան և Եշիվա համալսարան
ԱմուսինUrsula von Rydingsvard?
Ծնողներմայր՝ Pearl Meister Greengard?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունՇվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[14], Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Paul Greengard Վիքիպահեստում

Փոլ Գրինգարդ (դեկտեմբերի 11, 1925(1925-12-11)[1][2][3][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք[4][5] - ապրիլի 13, 2019(2019-04-13)[6][7], Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք) ամերիկացի նյարդաբան էր, որն առավել հայտնի է նեյրոնների մոլեկուլային և բջջային ֆունկցիայի վերաբերյալ իր աշխատանքով։ 2000 թվականին Գրինգարդը, Արվիդ Կառլսոնը և Էրիկ Կանդելը արժանացան Նոբելյան մրցանակի ֆիզիոլոգիայի և բժշկության բնագավառում նյարդային համակարգում ազդանշանի փոխանցման վերաբերյալ իրենց հայտնագործությունների համար։ Նա Վինսենթ Աստորի պրոֆեսոր էր Ռոքֆելլերի համալսարանում,[15] և «Cure Alzheimer's Fund»-ի գիտական ​​խորհրդատվական խորհրդի, ինչպես նաև «Ուղեղի և վարքագծի հետազոտական ​​հիմնադրամի» գիտական ​​խորհրդի անդամ էր: Նա ամուսնացած էր նկարչուհի Ուրսուլա ֆոն Ռայդինգսվարդի հետ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրինգարդը ծնվել է Նյու Յորքում, Փերլի և վոդևիլային կատակերգու Բենջամին Գրինգարդի որդին։ Նրա ավագ քույրը դերասանուհի Իռեն Քեյնն էր, ով հետագայում դարձավ Քրիս Չեյզ անունով գրող։ Նրանց մայրը ծննդաբերության ժամանակ մահացել է,[16] 1927 թվականին հայրը նորից ամուսնացել է։[17] Գրինգարդի և քրոջ ծնողները հրեա էին, բայց նրանց խորթ մայրը եպիսկոպոսուհի էր, ով նրանց «դաստիարակել է քրիստոնեական ավանդույթներով»։[18]

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նա, լինելով էլեկտրատեխնիկ Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում՝ աշխատելով ճապոնական կամիկաձե ինքնաթիռների դեմ վաղ նախազգուշացման համակարգի վրա, ծառայել է Միացյալ Նահանգների նավատորմում: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո նա հաճախել է Համիլթոն քոլեջը, որն ավարտել է 1948 թվականին մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի բակալավրի աստիճանով: Նա որոշեց հրաժարվել ֆիզիկայի ասպիրանտուրայից, քանի որ հետպատերազմյան ֆիզիկայի հետազոտությունների մեծ մասը կենտրոնացած էր միջուկային զենքի վրա, և փոխարենը սկսեց հետաքրքրվել կենսաֆիզիկայով:

Գրինգարդը սկսեց իր ասպիրանտուրան Ջոնս Հոփքինսի համալսարանում Հալդան Քեֆեր Հարթլայնի լաբորատորիայում: Ոգեշնչված Ալան Հոջկինի դասախոսությունից՝ Գրինգարդը սկսեց աշխատել նեյրոնների մոլեկուլային և բջջային ֆունկցիայի վրա։ 1953 թվականին նա պաշտպանեց թեկնածուական թեզը և սկսեց հետդոկտորական աշխատանք Լոնդոնի համալսարանում, Քեմբրիջի համալսարանում և Ամստերդամի համալսարանում։[16][19] Գրինգարդն այնուհետև դարձավ Գեյգի հետազոտական ​​լաբորատորիաների կենսաքիմիայի ամբիոնի տնօրեն:

1967 թվականին Գեյգիին հեռանալուց հետո նախքան Յեյլի համալսարանի դեղագիտության ամբիոնի պրոֆեսորի պաշտոնը ստանձնելը, նա կարճ ժամանակով աշխատեց Յեշիվայի համալսարանի Ալբերտ Էյնշտեյնի բժշկական քոլեջում և Վանդերբիլտի համալսարանում: 1983 թվականին նա միացել է Ռոքֆելլերի համալսարանի աշխատակազմին։ Ին։[19] Գրինգարդը եղել է The Scripps Research Institute-ի Գիտական ​​Կառավարիչների խորհրդի անդամ: Նա եղել է Ալցհեյմերի հետազոտական ​​հիմնադրամի Ֆիշեր կենտրոնի նախագահի ժամանակավոր պաշտոնակատարը և ծառայել է Մայքլ Սթերն Պարկինսոնի հետազոտական ​​հիմնադրամի խորհրդում, որը հետագայում միավորվեց The Michael J. Fox Foundation-ի հետ։[20]

Նա մահացել է 2019 թվականի ապրիլի 13-ին։[21][22]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #139313494 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Find A Grave — 1996.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 https://pantheon.world/profile/person/Paul_Greengard
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Munzinger Personen (գերմ.)
  8. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2000 — Nobel Foundation.
  9. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
  10. ↑ https://www.nasonline.org/programs/awards/neurosciences.html
  11. ↑ https://www.amphilsoc.org/prizes/karl-spencer-lashley-award
  12. ↑ GRANTS AND AWARDS PROGRAM FACT SHEET
  13. ↑ https://www.sfn.org/careers/awards/outstanding-career-and-research-achievements-awards/ralph-w-gerard-prize
  14. ↑ Notable Names Database — 2002.
  15. ↑ «Paul Greengard profile». Rockefeller University. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-22-ին. Վերցված է 2008-09-28-ին.
  16. ↑ 16,0 16,1 «The Academy Remembers President's Council Member, Dr. Paul Greengard». The New York Academy of Sciences. 16 April 2019. Վերցված է 9 May 2019-ին.
  17. ↑ Dreifus, Claudia (September 26, 2006). «He Turned His Nobel Into a Prize for Women». The New York Times.
  18. ↑ Profile of Paul Greengard, nobelprize.org; accessed December 28, 2013.
  19. ↑ 19,0 19,1 «Paul Greengard, PhD». The Michael J. Fox Foundation. Վերցված է 9 May 2019-ին.
  20. ↑ «The Michael J. Fox Foundation and The Michael Stern Parkinson's Research Foundation Join Forces to Accelerate Novel Ideas in Parkinson's Research». The Michael J. Fox Foundation. 30 June 2015. Վերցված է 9 May 2019-ին.
  21. ↑ Gellene D (14 April 2019). «Paul Greengard, 93, Nobel Prize-Winning Neuroscientist, Is Dead». The New York Times. Վերցված է 9 May 2019-ին.
  22. ↑ «Pioneering neuroscientist and Nobel laureate Paul Greengard dies at 93» (անգլերեն). Վերցված է 14 April 2019-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Փոլ_Գրինգարդ&oldid=10203717» էջից