Փառք Ուկրաինային

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Слава Україні» գրառումը Խարոկվում անկախության հուշարձանի վրա
Շուխովյան աշտարակը Նիկոլաեվում «Փառք Ուկրաինային» գրառումով, 2014 թվականի ապրիլ

«Փառք Ուկրաինային» (ուկրաիներեն՝ Слава Україні! Героям слава!, թարգմանվում է որպես․ Փա՛ռք Ուկրաինային։ Հերոսներին փա՛ռք), ուկրաինական ողջույն և նշանաբան։

Պնդվում է, որ «Փառք Ուկրաինային» ողջույնի առաջին մասն ակտիվորեն օգտագործվել է Ուկրաինայի Ժողովրդական Հանրապետության ժամանակ[1]։ «Փա՛ռք Ուկրաինային» տարբերակը «Հերոսներին փա՛ռք» պատասխանով օգտագործվել է որպես կազմակերպչական նշանաբառ-ողջույն ՈՒՆԿ[2] և ՈՒԱԲ[3] անդամների մեջ Երկորդ Համաշխարհային պատերազմի սկզբում[4]։

Այժմեականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Փառք Ուկրաինային» լոզունգը սկսել են օգտագործել որոշ նացիոնալիստական քաղաքական գործիչներ 1980-ականների վերջում և 1990-ականների սկզբում՝ միտինգների և ժողովների ժամանակ։

2004 թվականին լոզունգը գրեթե չի օգտագործվել։ 2004 թվականի Նարնջագույն հեղափոխության ժամանակ Վիկտոր Յուշչենկոն օգտագործում էր իր ելույթներում «Փառք Ուկրաինային» լոզունգի մի մասը[5]։ 2008 թվականի մայիսի 9-ին ամբողջ Ուկրաինայով մեկ հայտնվել են բիլբորդներ Վիկտոր Յուշչենկոյի անունից «Հերոսներին փառք» ողջույնով։ Բայց լոզունգի համատեղ օգտագործում չի եղել։

Pomnik UPA w Bazaltowe d.Janowa Dolina.jpg

Գերմանացի քաղաքագետ Անդրեաս Ումլանդը նշում է, որ «Փա՛ռք Ուկրաինային։ Հերոսներին փա՛ռք» լոզունգը ակտիվորեն սկսել է օգտագործել «Ազատություն» կուսակցությունն այն բանից հետո, երբ դրա նախագահ է դարձել Օլեգ Տյագնիբոկը[6]։

Լայն տարածումը տեղի է ունեցել 2013 թվականի վերջում Եվրոմայդանի ժամանակ, երբ արտահայտությունը դարձել է դրա գլխավոր լոզունգ և նշանաբան[6]։ Ումլանդի կարծիքով, «Ազատություն» կուսակցությունը ներառել է այն իր այլ «սեփական հատուկ նացիոնալիստական թեմաների, խորհրդանիշների և լոզունգների» մեջ ընդհանուր բողոքային շարժման ժանանակ օգտագործելու համար, իսկ Եվգենի Նիշյուկը դարձրել է այս լոզունգը Եվրոմայդանի գլխավոր նշանաբան[6]։ Ինչպես կարծում է գիտնականը, Ուկրաինայի արևելքի և հարավի շատ բնակիչների համար կարևոր էր լոզունգի ծագումը․ նրանց համար «հերոսներ» բառը նշանակում էր ՈՒԱԲ-ում պայքարողներին, որոնք սպանում էին Կարմիր բանակի զինվորներին, ովքեր կռվում էին գերմանական ֆաշիզմի դեմ[6]։ Պատմաբան Ջոն-Փոլ Խիմկիի կարծիքով, Եվրոմայդանում «Փա՛ռք Ուկրաինային։ Հերոսներին փա՛ռք» լոզունգի օգտագործման պատճառը կայանում էր դրա մեջ, որ ուկրաինական ինքնության տեսունակության արտասանության հիման մեջ է ընկած հալիցական քաղաքական մշակույթը[7]։

Շվեդացի պատմաբան Փեր Անդերս Ռուդլինգը նշել է, որ Ուկրաինայում այդ լոզունգը չէր օգտագործվում հաճախ, սակայն հիմա այն հռչակ է ձեռք բերել։ Ուկրաինայի ժամանակակից պրակտիկայում լոզունգը շատ լայնորեն օգտագործվում է կուսակցությունների և խմբերի կողմից[8]։

2018 թվականին նախկին նախագահ Պետրո Պորոշենկոն առաջարկել է Ուկրաինայի զինված ուժերի պաշտոնական ողջույնը նորին դարձնել «Փա՛ռք Ուկրաինային» բառերը «Հերոսներին փա՛ռք» պատասխանով[9][10][11]։ 2018 թվականի սեպտեմբերի 6-ին ընդունվել է համապատասխան օրինագիծ[12], 2018 թվականի հոկտեմբերի 4-ին օրինագիծը պաշտոնապես ընդունվել է և ընթերցվել ոստիկանության և զինված ուժերի համար[13]։

«Փա՛ռք Ուկրաինային» լոզունգը նույնպես հայտնվել է Ուկրաինայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի համազգեստի վրա[14]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Юрий Горлис-Горский, «Холодный Яр» — Львов — 1934(ուկր.)
  2. Distorted Nationalist History in Ukraine // Defending History, 15 March 2012, Grzegorz Rossolinski-Liebe interview(անգլ.)
  3. Grzegorz Rossolinski-Liebe, Celebrating Fascism and War Criminality in Edmonton. The Political Myth and Cult of Stepan Bandera in Multicultural Canada, 2010(անգլ.)
  4. Per Anders Rudling. «Scientific Nationalists» Archived 2017-09-30 at the Wayback Machine. // www.german-foreign-policy.com, 2014-05-01(անգլ.)
  5. Ющенко поздравил Майдан с победой и танцевал рэп // Украинская правда, 03.12.2004
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Андреас Умланд Патриот ли Тягнибок? // LB.ua, 31.12.2013
  7. John-Paul Himka. The History behind the Regional Conflict in Ukraine // Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History. — Volume 16 (New Series). — Number 1 (Winter 2015). — P. 130.
  8. Կաղապար:Нп3 The Crimean Tatars: From Soviet Genocide to Putin's Conquest. — Oxford: Oxford University Press, 2015. — P. 157—160. — 320 p.
  9. «Порошенко поручил ввести в армии обращение «Слава Украине!»»։ Аргументы и факты։ 2018-08-07։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-09-20-ին։ Վերցված է 2020-02-04 
  10. «На параде в Киеве впервые прозвучало новое воинское приветствие и "Марш новой армии"»։ Сегодня։ 2018-08-24 
  11. «Президент Слова «Слава Украине! Героям слава!» будут официальным приветствием Вооруженных Сил нашего государства»։ Официальное интернет-представительство Президента Украины (ռուսերեն)։ Վերցված է 2018-09-20 
  12. «Рада одобрила в первом чтении введение в украинской армии приветствия "Слава Украине"»։ Интерфакс-Украина (ռուսերեն)։ Վերցված է 2018-09-20 
  13. «Рада утвердила приветствие "Слава Украине!" в армии и в полиции»։ Украинская правда (ռուսերեն)։ Վերցված է 2018-10-04 
  14. «Лозунг «Слава Украине» появился на форме украинской сборной по футболу»։ РБК։ 2018-09-04