Jump to content

Ցոդիլո շրջանի ժայռապատկերներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ցոդիլո
Tsodilo*
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգություն


Երկիր Բոտսվանի Հյուսիս-արևմուտք
Տիպ
Չափանիշներ
Ցանկ ՅՈՒՆԵՍԿՕ֊ի ցանկ
Աշխարհամաս**
Ընդգրկման պատմություն
Ընդգրկում Այն ՅՈւՆեՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում է ընդգրկվել 2001թ-ին  (անհայտ նստաշրջան)
* Անվանումը պաշտոնական անգլերեն ցանկում
** Երկրամասը ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի դասակարգման
Համաշխարհային ժառանգություն

Ցոդիլո շրջանի ժայռապատկերներ, գտնվում է Բոտսվանայի հյուսիսարևմտյան հատվածում։ Աշխարհի կարևորագույն նախապատմական ժայռապատկերների հավաքածուներից է։ 2001 թվականին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգության օբյեկտ, որպես տեղացիների համար բացառիկ կրոնական և հոգևոր նշանակության կենտրոն, ինչպես նաև վկայություն այստեղ՝ մի քանի հազարամյակ առաջ, բնակավայրի գոյության մասին։ Պարունակում է ավելի քան 4500 ժայռապատկեր Կալահարի անապատում։ Զբաղեցնում է մոտ 10 կմ² տարածք։ Տարածքի հնագիտական գտածոներն արտացոլում են մարդու կյանքի առնվազն 100 հազար տարվա ժամանակագրությունը[1]

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցոդիլո բլուրները տեղակայված են Շակավ քաղաքից մոտ 40 կմ հեռավորության վրա։

Գոյություն ունեն չորս հիմնական բլուրներ, որոնցից ամենամեծը 1400 մ բարձրություն ունի, և հաճախ այդ չորս բլուրներից երեքը կոչվում են «տղամարդ» (ամենաբարձր), «կին» և «երեխա»։ Երկու խոշոր բլուրների միջև կա ճամբար, որը գտնվում է Բուշմենի նկարների ամենահայտնի մասի մոտ` Լորան վան դեր Պոստի վահանակը։

Մշակութային նշանակություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցոդիլո բլուրները և հոգևոր դեր են կատարում Քալահարի անապատի բուշմենների համար։ Հավատք կա, որ «կին» բլուրը մի տեղ է, որտեղ հանգստանում են հանգուցյալների և աշխարհը ղեկավարող աստվածների հոգիները։ Ամենասուրբ տեղը համարվում է տեղակայված գրեթե «արական» բլրի գագաթին, որտեղ, ըստ լեգենդի, Առաջին Հոգին աշխարհի ստեղծումից հետո ծնկաչոք աղոթում էր։ Բուշմենները հավատում են, որ Առաջին Հոգու ծնկների տեղերը դեռ կարելի է տեսնել ժայռի վրա[2]։

Ժայռապատկերների մեծ մասը գտնվում են «կին» բլրի վրա, չնայած որ ամենահայտնի նկարները` «կետ», «երկու ռնգեղջյուր», «առյուծ» - գտնվում են «արական» բլրի արևելյան կողմում։ Այլ բլուրների վրա քիչ քանակությամբ նկարներ ևս կան։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. UNESCO. «Tsodilo» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 3 ноября 2008-ին.
  2. Botswana-tourism.gov.bw. «Botswana Tourism» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 3 ноября 2008-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ցոդիլո շրջանի ժայռապատկերներ» հոդվածին։