Տելիպտեր ճահճային
| Տելիպտեր ճահճային | |
 Տելիպտեր ճահճային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Դաս | Polypodiopsida |
| Կարգ | Բազմոտիկներ (Polypodiales) |
| Ենթակարգ | Aspleniineae |
| Ընտանիք | Տելիպտերազգիներ (Thelypteridaceae) |
| Ենթաընտանիք | Thelypteridoideae |
| Ցեղ | Thelypteris |
| Տեսակ | Տելիպտեր ճահճային (T. palustris) |
| Միջազգային անվանում | |
| Thelypteris palustris | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Քիչ մտահոգող տեսակ | |
Տելիպտեր ճահճային (լատին․՝ Thelypteris palustris), տելիպտերազգիների ընտանիքին պատկանող պտերանման բույս։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բազմամյա բույս է, որն ունի սողացող կոճղարմատ։ Առաջին կարգի սեգմենտները ավելի նեղ են, գծային-նշտարաձև մասերով[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է միայն Դարեղեգիսի ֆլորիստիկական շրջանում (Մարտիրոս գյուղի շրջակայք)։ Տարածված է նաև Կովկասում, Եվրոպայում, միջերկրածովյան ավազանի երկրներում, Հյուսիսային, Արևմտյան (Թուրքիա, Իրան) և Միջին Ասիայում, Հյուսիսային Ամերիկայում (ԱՄՆ-ի Արևելյան և Կենտրոնական մասեր), Ռուսաստանում (Կամչատկա, Բուրյաթիա, Սախալին, Հյուսիսային և Արևմտյան Սիբիր)[2]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է վերին լեռնային գոտում՝ ծովի մակերևույթից 1800 մ բարձրության վրա, ճահճացած տեղերում, լճերի ափերին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հայտնի է այս տեսակի մեկ պոպուլյացիա։ Տարածման բնակության շրջանների մակերեսը 10 քառ. կմ–ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ CITES−ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ։
Պահպանություն չի իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Չմոյի լճի տարածքում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
- ↑ «Thelypteris palustris Schott» (անգլերեն). Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Электронный каталог сосудистых растений Азиатской России. Thelypteris palustris Schott». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
- «Thelypteris palustris Schott». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
- «Thelypteris palustris» (անգլերեն). Connecticut Botanical Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տելիպտեր ճահճային» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տելիպտեր ճահճային» հոդվածին։ |
| ||||||
|