Տարաս Շևչենկոյի նկարների ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տարաս Շևչենկո: Ինքնադիմանկար (1840-1841)

Պահպանվել են Տարաս Շևչենկոյի 835 նկարներ[1], որոնք մեր ժամանակներն են հասել բնօրինակներով և մասնավորապես մետաղի ու փայտի վրա արված փորագրանկարներով՝ արված ռուս և արտասահմանյան փորագրիչների կողմից, ինչպես նաև կրկնօրինակներով, որոնք նկարիչների կողմից արվել են դեռևս Շևչենկոյի կենդանության օրոք։ Բացի այդ, տեղեկություններ կան Շևչենկոյի 278 կորած նկարների մասին[1], որոնք մինչ օրս չեն գտնվել։

Գեղանկարներն ու գրաֆիկական աշխատանքները վերագրվում են 1830-1861 թվականներին և տարածապես կապված են Ռուսաստանի, Ուկրաինայի, Ղազախստանի հետ։ Ըստ ժանրի՝ դրանք դիմանկարներ են, դիցաբանական, պատմական և կենցաղային թեմաներով ստեղծագործություններ, ճարտարապետական ու լանդշաֆտային բնանկարներ։ Դրանք կտավի վրա արվել են յուղաներկով, ինչպես նաև ջրաներկով, սեպիայով, ստվերաներկով, կապարե մատիտով և օֆորտ տեխնիկայով տարբեր չափերի սպիտակ, գունավոր ու գունամշակված առանձին թղթերի վրա, նաև 5 ալբոմներում։

Գեղանկարչություն, գրաֆիկա։ 1830-1847[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1830-1847 թվականների աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկար Անվանում Տեխնիկա Չափեր
(սմ)
Ամսաթիվ Ծ.
Կնոջ կիսանդրի Թուղթ, իտալական մատիտ 47,5×38 1830 [2]
Պավել Վասիլևիչ Էնգելգարդտի դիմանկարը[Ն. 1] Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 10,3×8,4 1833 [3]
Կնոջ գլուխ Թուղթ, ջրաներկ 11,6×9,1 1834 [4]
Լուկրեցիայի մահը Թուղթ, տուշ, փետուր 34,3×50,3 1835 [5]
Դրևլյանի իշխան Օլեգի մահը Թուղթ, տուշ, փետուր, վրձին 27,5×38,9 1836 [6]
Ալեքսանդր Մակեդոնացին պարզում է իր բժիշկ Ֆիլիպի վստահությունը Թուղթ, ջրաներկ, տուշ, փետուր 26×35,7 1836 [7]
Վիրջինիայի մահը Թուղթ, ջրաներկ, տուշ, փետուր 25,1×35,7 1836 [8]
Բոգդան Խմելնիցկու մահը Թուղթ, տուշ, վրձին, փետուր 30,8×45,1 1836-1837 [9]
Սոկրատեսի մահը Թուղթ, տուշ, վրձին, փետուր 24,5×32,3 1837 [10]
Կատերինա Աբազայի դիմանկարը (?) Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 22,5×18,1 1837 [11]
Անծանոթի դիմանկար Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 21,3×18,8 1837 [12]
Անծանոթի դիմանկար Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 23,7×17,6 1837-1838 [13]
Շան հետի աղջկա դիմանկար Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 24,6×19,4 1838 [14]
Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչի դիմանկարը Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 24,6×19,5 1838 [15]
Կազակների ճաշկերույթ Թուղթ, մատիտ 23,3×34 25 դեկտեմբերի, 1838 [16]
Մոր գլուխը Յուղաներկ 68×58 1838-1840 [17]
Անտոն Իվանովիչ Լագոդայի դիմանկարը[Ն. 2] Թուղթ, ջրաներկ 25,2×19,5 1839 [18]
Իվան Անդրեևիչ Կռիլովի դիմանկարը[Ն. 3] Թուղթ, ջրաներկ 24,6×19,5 1839 − 1841, ապրիլ [19][Ն. 4]
Վասիլի Անդրեևիչ Ժուկովսկու դիմանկարը[Ն. 5] Թուղթ, ջրաներկ 27,3×21 1839-1844 [20]
Ընդհատված հանդիպում Թուղթ, ջրաներկ 23×18,5 1839-1840 [21]
Տատիկի և թոռնուհու երազը Թուղթ, ջրաներկ 21,9×27,6 1839-1840 [22]
Կինն անկողնում Թուղթ, ջրաներկ 23,1×19,1 1839-1840 [23]
Յուկերի դիմանկարը Բրիստոլի ստվարաթուղթ, ջրաներկ 16,9×14 1840 [24]
Բնորդուհի Թուղթ, ջրաներկ, բրոնզ 16,3×20,5 1840 [25]
Մարիա
Նկարվել է Ա. Ս. Պուշկինի «Պոլտավա» պոեմի հիամն վրա
Թուղթ, ջրաներկ, բրոնզ 24,7×20,1 1840 [26]
Մանյակով անծանոթուհու դիմանկարը Թուղթ, ջրաներկ 21,5×17,7 1840 [27]
Տղան շան հետ անտառում Թուղթ, սեպիա 23,1×18,3 1840 [28]
Պետերբուրգում Սմոլենսկի գերեզմանատան անկյունը մատիտ, сепия 17,8×26,5 ամառ, 1840 [29]
Բնորդը Ստվարաթուղթ, յուղաներկ 57×70,5 ապրիլ, 1840 – հունվար, 1842 [30]
Բնորդները Գունամշակված թուղթ, ածխամատիտ, կավիճ 76×57 հունիս, 1840 – հունվար, 1841 [31]
Ինքնադիմանկար Կտավ (ձվաձև), յուղաներկ 43×35 ձմեռ, 1840-1841 [32]
Բնորդը սուրբ Սեբաստիանի կեցվածքով Կտավ, յուղաներկ 72×54,2 ձմեռ, 1840-1841 [33][Ն. 6]
Անծանոթների դիմանկարներ Թուղթ, մատիտ 27,8×37,7 1840-1843 [34][Ն. 7]
Կաթոլիկ վանականը
Նիկոլայ Նադեժդինի «Կամքի ուժը։ Ճանապարհորդի հուշերը» ստեղծագործության նկարազարդումը
Փորագրանկար պողպատի վրա ապրիլի 30, 1841 [35]
Գնչուհի գուշակուհին Թուղթ, ջրաներկ 26,5×20,7 սեպտեմբեր, 1841 [36]
Հեքիմը
Գ. Ֆ. Կվիտկա-Օսնովյանենկոյի համանուն ստեղծագործության նկարազարդումը
Թուղթ, մատիտ, տուշ, փետուր, վրձին 21,4×15,9 10 հոկտեմբերի 1841 [37]
Հեքիմը
Գ. Ֆ. Կվիտկա-Օսնովյանենկոյի համանուն ստեղծագործության նկարազարդումը
Փորագրանկար փայտի վրա 10 հոկտեմբերի, 1841 [38]
Տարաս Բուլբայի հանդիպումը որդիների հետ
Նիկոլայ Գոգոլի վիպակի նկարազարդումը
«Տարաս Բուլբա»
Թուղթ, սեպիա 23,1×30,2 1842 [39][Ն. 8]
Նիկոլայ Պավլովիչ Սոկոլովսկու դիմանկարը[Ն. 9] Բրիստոլի թուղթ, ջրաներկ 25×21,9 1842 [40]
Դաշնամուրի մոտ նստած անծանոթուհու դիմանկարը ջրաներկ 1842 [41]
Կատերինա Կտավ, յուղաներկ 93×72,3 ամառ, 1842 [42]
Կույրն աղջկա հետ
«Կույրը» պոեմի նկարազարդում
Թուղթ, մատիտ, сепия 21,5×17,8 1842 [43]
Լիր արքան
Վիլյամ Շեքսպիրի համանուն ողբերգության թեմայով նկարազարդում
Թուղթ, գալվանոկաուստիկա 12,4×9,2;
15,8×11,7;
20,7×14,6
փետրվարի 10, 1843 [44]
Մարտանկարիչ Ալեքսանդր Եվստաֆիևիչ Կոցեբուի դիմանկարը[Ն. 10] Թուղթ, ջրաներկ 27,9×22,5 1843 [45]
Հարեմում Բրիստոլի թուղթ, ջրաներկ 24,7×20 1843 [46]
Գյուղական ընտանիք Կտավ, յուղաներկ 60×72,5 մայիս, 1843 [47]
Մեղվանոցում Կտավ, յուղաներկ 53×41 մայիս, 1843 [48]

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Պավել Վասիլևիչ (1798-1849) − ռուս ազնվական, Տարաս Շևչենկոյի կալվածատեր։
  2. Անտոն Լագոդա (1816-1876) − գրականագետ։
  3. Իվան Կռիլով (1769-1844) − բանաստեղծ, առակագիր։
  4. Պահվում է Պուշկինի համառուսաստանյան թանգարանում։
  5. Վասիլի Ժուկովսկի (1783-1853) – բանաստեղծ։
  6. Պահպանվում է Ռուսական պետական թանգարանում։
  7. Պահպանվում է Պուշկինի տանը։
  8. Պահպանվում է Էրմիտաժում։
  9. Նիկալայ Պավլովիչ Սոկոլովսկի – ուլանյան գնդի լեյբգվարդիայի պորուչիկ։ 1857 թվականի հուլիսի 2-ին Շևչենկոն օրագրում հիշատակել է, որ ռոտմիստր Ապրելևի հետ ծանոթացել է 1841 թվականին «իր հայրենակիցներից մեկի՝ ինչ-որ Սոկոլովսկու մոտ»։
  10. Ալեքսանդր Կոցեբու (1815-1889) – մարտանկարիչ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Передмова // Тарас Шевченко. Повне зібрання творів в десяти томах / Корнійчук О. Є. — К.: Вид-во АН УРСР, 1961. — Т. 1.
  2. Погруддя жінки (ուկր.)
  3. Портрет Павла Васильовича Енгельгардта (ուկր.)
  4. Голова жінки (ուկր.)
  5. Смерть Лукреції (ուկր.)
  6. Смерть Олега, князя древлянського (ուկր.)
  7. Александр Македонський виявляє довір’я своєму лікареві Філіппу (ուկր.)
  8. Смерть Віргінії (ուկր.)
  9. Смерть Богдана Хмельницького (ուկր.)
  10. Смерть Сократа (ուկր.)
  11. Портрет Катерини Абази (ուկր.)
  12. Т.Г.Шевченко. Портрет невідомого. 1837. С.-Петербург (ուկր.)
  13. Портрет невідомого (ուկր.)
  14. Портрет дівчини з собакою (ուկր.)
  15. Портрет Миколи Олександровича Луніна (ուկր.)
  16. Козацький банкет (ուկր.)
  17. Голова матері (ուկր.)
  18. Портрет Антона Івановича Лагоди (ուկր.)
  19. Портрет Івана Андрійовича Крилова (ուկր.)
  20. Портрет Василя Андрійовича Жуковського (ուկր.)
  21. Перерване побачення (ուկր.)
  22. Сон бабусі і внучки (ուկր.)
  23. Жінка в ліжку (ուկր.)
  24. Портрет юнкера (ուկր.)
  25. Натурщиця (ուկր.)
  26. Марія (ուկր.)
  27. Портрет невідомої в намисті (ուկր.)
  28. Хлопчик з собакою в лісі (ուկր.)
  29. Куток Смоленського кладовища в Петербурзі (ուկր.)
  30. Натурщик (ուկր.)
  31. Натурщики (ուկր.)
  32. Автопортрет (ուկր.)
  33. Натурщик в позі св. Себастіяна (ուկր.)
  34. Портрети невідомих (ուկր.)
  35. Католицький чернець (ուկր.)
  36. Циганка-ворожка (ուկր.)
  37. Знахар (ուկր.)
  38. Знахар (ուկր.)
  39. Зустріч Тараса Бульби з синами (ուկր.)
  40. Портрет Миколи Павловича Соколовського (ուկր.)
  41. Портрет невідомої біля фортепіано (ուկր.)
  42. Катерина (ուկր.)
  43. Сліпа з дочкою (ուկր.)
  44. Король Лір (ուկր.)
  45. Портрет художника-баталіста Олександра Євстахійовича Коцебу (ուկր.)
  46. В гаремі (ուկր.)
  47. Селянська родина (ուկր.)
  48. На пасіці (ուկր.)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]