Տաղանդավոր միստր Ռիփլին (վեպ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տաղանդավոր միստր Ռիփլին
անգլ.՝ The Talented Mr. Ripley
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրհոգեբանական թրիլեր, թրիլեր և քրեական
Ձևվեպ
ՀեղինակՊատրիսիա Հայսմիթ
Երկիր ԱՄՆ
Բնագիր լեզուանգլերեն
ՏեսարանՆյու Յորք, Հռոմ, Վենետիկ և Սան Ռեմո
ԿերպարներԹոմ Ռիփլի
ՀրատարակչությունG. P. Putnam's Sons
Հրատարակվել է1955
ՇարքԹոմ Ռիփլի
ՀաջորդՄիսթր Ռիփլին հողի տակ

«Տաղանդավոր պարոն Ռիփլին»(անգլ.՝ The Talented Mr. Ripley), ամերիկացի գրող Պատրիսիա Հայսմիթի նուար վեպը, որն առաջին անգամ լույս է տեսել 1955 թվականին և բազմիցս էկրանավորվել է։ Թոմ Ռիփլիի արկածների առաջին շարքն է։ Վեպը ստացել է Էդգար Ալան Պոյի անվան մրցանակը` ԱՄՆ-ի Դետեկտիվ Գրողների Ասոցիացիայից։ Ներառված է «բոլոր ժամանակների 100 լավագույն դետեկտիվ վեպեր»-ի ցանկում։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1950-ականների վերջ։ Թոմ Ռիփլի` երիտասարդ է, ով փորձում է հաջողության հասնել կյանքում։ Նա աղքատ է, չունի պատշաճ աշխատանք և, հետևաբար, չի արհամարհում մասնակցությունը տարբեր փոքր խաբեությունների։ Շուտով հայտնի ֆինանսիստ Հերբերտ Գրինլեֆը Թոմին հրավիրում է ընթրիքի և պարզվում է նա առաջադրանք ունի Թոմի համար։ Բանը նրանում է, որ պարոն Գրինլեֆը Թոմին սխալմամբ իր որդու` Դիկի ընկերն է համարել, ում հետ Ռիփլին հազիվ ծանոթ էր։

Պարոն Գրինլիֆը և նրա մահացող կինը անհանգստացած են Դիքիի ընտանեկան բիզնեսով զբաղվելու ցանկության պակասից։ Փոխարենը, նա իր ընկերուհի Մարջի հետ ապրում է Եվրոպայում և ծախսում է ծնողների փողերը։ Պարոն Գրինլեֆը Թոմին խնդրում է մեկնել Եվրոպա, գտնել Դիկին և համոզել, որ նա վերադառնա տուն։

Անմիջապես երիտասարդի գլխում պլան է հասունանում. Նա սկսում է գումար շորթել պարոն Գրինլեֆից՝ ապրելով Դիկիի տանը և զվարճանալով նրա և Մարջի հետ։ Այնուհետև նա որոշում է, որ ինքը չի ցանկանում հրաժարվել այդպիսի շքեղ կյանքից։ Թոմը Դիքին սպանելու հիանալի ծրագիր է մշակում։ Երիտասարդի մահից հետո Թոմը կզբաղեցնի նրա տեղը, քանի որ նրանք բավականին նման են, և Եվրոպայում քչերը գիտեն, թե ինչպիսի տեսք ունի իրական Ռիչարդ Գրինլեֆը։

Եվ այսպես, երբ Թոմը իրականացնում է իր պլանը, խնդիր է առաջանում. Որքան ժամանակ կկարողանա նորաստեղծ Դիկը թաքնվել իր ընկերներից և հարազատներից, այդ թվում ՝ Մարջից, որը անհանգստացած է իր սիրեկանի հանկարծակի անհետացման կապակցությամբ։

Հարմարեցումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1960 թվականին նկարահանվել է «Պայծառ արևի տակ» ֆիլմը։ Ռեժիսոր `Ռենե Կլեման, դերերում` Ալեն Դելոն(Ռիփլի) և Մորիս Ռոնե (Գրինլեֆ)։ Իր սցենարով ֆիլմը գործնականում ոչնչով չի տարբերվում բնօրինակ վեպից։
  • 1999 թվականին Էնթոնի Մինգելան նկարահանել է «Տաղանդավոր միսթր Ռիփլի» ֆիլմը, Թոմի դերում` Մեթ Դեյմոն։
  • 2009 թվականին BBC Radio 4 ընկերությունը ստեղծել է ռադիոբեմադրություն։ Յեն Հարթը մարմնավորել է Թոմին, Սթիվեն Հոգանը խաղում էր Դիկիի դերը, իսկ Բարբարա Բարնսը` Մարջի դերը[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]