Տաբարե Վասկես

	Տաբարե Վասկես; իսպ.՝ Tabaré Vázquez
Կուսակցություն՝	Socialist Party of Uruguay? և Լայն ճակատ
Կրթություն՝	Հանրապետական համալսարան
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ, բժիշկ, պրոֆեսոր և ուռուցքաբան
Ծննդյան օր	հունվարի 17, 1940[…]
Ծննդավայր	Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ
Վախճանի օր	դեկտեմբերի 6, 2020 (80 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ
Թաղված	Cementerio buceo
Քաղաքացիություն	Ուրուգվայ
Ի ծնե անուն	իսպ.՝ Tabaré Ramón Vázquez Rosas
Ամուսին	María Auxiliadora Delgado?
Ինքնագիր
Պարգևներ	և Սալամանկայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր
Tabaré Vázquez

Տաբարե Վասկես (իսպ.՝ Tabaré Ramón Vázquez Rosas, հունվարի 17, 1940(1940-01-17)^[1]^[2]^[3]^[…], Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ - դեկտեմբերի 6, 2020(2020-12-06)^[4]^[5]^[6], Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ), ուրուգվայցի պետական գործիչ, Ուրուգվայի նախագահը 2015 թվականի մարտի 1-ից։

2005 թվականի մարտի 1-ից մինչև 2010 թվականի մարտի 1-ը զբաղեցրել է պետության ղեկավարի պաշտոնը, այդ պաշտոնում ընտրվել է 2004 թվականի հոկտեմբերի 31-ին։ Երկրորդ անգամ երկրի նախագահ է ընտրվել 2014 թվականի նոյեմբերին^[10], պաշտոնը ստանձնել է 2015 թվականի մարտի 1-ին^[11]։ Մասնագիտությամբ ուռուցքաբան Վասկեսը ձախ կենտրոնամետ Լայն ճակատի անդամ է։

Կենսագրություն

Գալիսիական ծագում ունի, ձախ հայացքների կրող արհմիութենական ակտիվիստի որդի է։ 1972 թվականին Վասկեսն ավարտել է Ուրուգվայի բժշկական համալսարանը՝ ուռուցքաբանի մասնագիտությամբ։ 1976 թվականին արժանացել է Ֆրանսիայի կառավարության դրամաշնորհին, ինչը նրան թույլ է տվել լրացուցիչ կրթություն ստանալ Փարիզի Գյուստավ Ռուսսիի ինստիտուտում, որը համարվում է աշխարհի լավագույն ուռուցքաբանական կենտրոններից մեկը։ 1986 թվականին հիմնադրել է ուռուցքաբանության և ռադիոթերապիայի կենտրոնը (Centro de Oncología y Radioterapia, COR)՝ երկրում քաղցկեղի դեմ պայքարի առաջատար հաստատություններից մեկը։

1983 թվականին անդամակցել է Ուրուգվայի ընդհատակյա Սոցիալիստական կուսակցությանը, 1987 թվականին ընդգրկվել է դրա կենտրոնական կոմիտեի կազմում։ 1990-1995 թվականներին Վասկեսը Մոնտեվիդեոյի առաջին քաղաքապետն էր ձախ և ձախակենտրոնամետ կուսակցությունների Լայն ճակատ կոալիցիայից։ Քաղաքապետի պաշտոնում բարելավել է կոմունալ ծառայությունների աշխատանքը և ավելացրել սոցիալական ոլորտի աշխատողների աշխատավարձը՝ մասամբ մայրաքաղաքի գանձարանի պարտքի ավելացման հաշվին։

1994 թվականի ընտրություններում եղել է Ուրուգվայի նախագահի թեկնածու, բայց հավաքել է ընդամենը 30,6 % ձայն և պարտվել։ 1996 թվականին ընտրվել է Լայն ճակատի առաջնորդ՝ փոխարինելով Լիբեր Սերենյիին։ 1999 թվականին կրկին մասնակցել է ընտրություններին, սակայն երկրորդ փուլում հավաքելով 45,9 %, պարտվել է Խորխե Բատլե Իբանյեսին։ 2004 թվականին, ստանալով 51,7 %, դարձել է Ուրուգվայի առաջին նախագահը, որը չի պատկանում ո՛չ Կոլորադոյի լիբերալ կուսակցությանը, ո՛չ էլ աջ Բլանկոյին։

Որպես նախագահ Վասկեսը կյանքի է կոչել Լայն ճակատի ծրագիրը՝ հանդես գալով հարկման համակարգի բարեփոխման, բնակչության սոցիալական պաշտպանության ավելացման, այդ թվում՝ պարենի օգնության և առողջապահության աջակցության ավելացման օգտին։ Իրականացրել է հարկային (2007) և կենսաթոշակային (2009) բարեփոխումներ։ Ժամկետից շուտ (2006 թվականին) մարել է ԱՄՀ-ի վարկը։ Վասկեսի օրոք նկատվել է երկրի ՀՆԱ-ի կայուն աճ և աղքատության մակարդակի կրճատում։ Իրականացվել է 1970-ականների ռազմական խունտայի հանցագործությունների ակտիվ հետաքննություն։

Վասկեսն ակտիվորեն կարգավորում է արտաքին քաղաքական կապերը, այդ թվում՝ Հարավարևելյան Ասիայում. արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավար Ռեյնալդո Գարգանոյի գործողությունների շնորհիվ վերականգնվել են դիվանագիտական հարաբերությունները Կուբայի հետ^[12]։ Խորհրդարանը փորձել է աբորտների օրինականացման մասին օրենք ընդունել, որն Ուրուգվայում արգելված է 1938 թվականից։ Վասկեսն, այնուամենայնիվ, բազմիցս հայտարարել է, որ կարող է օգտագործել վետոյի իրավունքը խորհրդարանի հետ անհամաձայնության դեպքում։

2008 թվականին դուրս է եկել Ուրուգվայի Սոցիալիստական կուսակցությունից։ 2009 թվականի վերջին երկրի նոր նախագահ է ընտրվել նրա կուսակից Խոսե Մուխիկան, և 2010 թվականի մարտի 1-ին Տաբարե Վասկեսն ավարտել է նախագահական գործունեությունը (Սահմանադրությունն արգելում է նախագահի պաշտոնում առաջադրվել երկու անընդմեջ ժամկետով)։

2014 թվականի նոյեմբերի 30-ին նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլում Տաբարե Վասկեսը հաղթել է իր պահպանողական մրցակից Լուիս Ալբերտո Լակալե Պոուին և հռչակվել նորընտիր նախագահ։ Երկրորդ անգամ պաշտոնը ստանձնել է 2015 թվականի մարտի 1-ին։

2015 թվականի հոկտեմբերին պաշտոնական այցով դեպի Ֆրանսիա թռիչքի ժամանակ օգնություն է ցուցաբերել և մասնակցել է ավիաչվերթի ուղևորուհու կյանքը փրկելուն^[13]։

Ընտանիք

Ամուսնացած է Մարիա Դելգադոյի հետ։ Ամուսինները չորս երեխա ունեն, որոնցից մեկին որդեգրել են (Իգնասիո, Ալվարո, Խավիեր և որդեգրված Ֆաբիան)։

Պարգևներ

Արժանիքների շքանշանի ասպետ (Կատար, 03.05.2007)^[14]
Սան Լորենսո ազգային շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ (Բոլիվիա, 07.09.2010)^[15]
Օմար Տորրիխոս Էրրերի շքանշանի հատուկ դասի Մեծ խաչի ասպետ (Պանամա, 2008)^[16]

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Weinstein M. Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Murió el expresidente Tabaré Vázquez
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Falleció el expresidente Tabaré Vázquez
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Authority file of the National Library of Uruguay (իսպ.)
↑ Ex Presidentes recibieron medalla al mérito militar en la categoría Oficial General — 2011.
↑ OTORGAMIENTO DE MEDALLA AL MERITO MILITAR. JULIO MARIA SANGUINETTI. LUIS ALBERTO LACALLE. JORGE BATLLE. TABARE VAZQUEZ — National Directorate of Official Printings and Publications.
↑ https://saladeprensa.usal.es/node/42561
↑ Лидер Уругвая Хосе Мухика поздравил Васкеса с победой на выборах.
↑ Избранный президент Уругвая Табаре Васкес вступит в должность.
↑ Chronicle on Cuba — November 2004 Foreign Affairs Արխիվացված 2007-03-12 Wayback Machine // Cubasource
↑ Президент Уругвая спас молодую француженку на борту самолёта
↑ Vázquez, condecorado por príncipe heredero de Qatar Lr21.com.uy, 3 May 2007 (Իսպաներեն)
↑ «ECUADOR CONDECORA AL EX PRESIDENTE TABARÉ VÁSQUEZ». Ministerio de Relaciones Exteriores, Comercio e Integración - Ecuador. 2010 թ․ սեպտեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 22-ին. (Իսպաներեն)
↑ «Actividades del Presidente Vázquez y Comitiva Oficial en su visita de Estado a Panamá». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տաբարե Վասկես» հոդվածին։

[_97d458c5eed1c781-1] 1,0 ^1,1 Weinstein M. Encyclopædia Britannica

[_f68be1a5a6faba81-2] 2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_0301cc1ccf01596b-3] 3,0 ^3,1 Munzinger Personen (գերմ.)

[_9992bfa576ee1ce7-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Murió el expresidente Tabaré Vázquez

[_864c5776cd30c89f-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Falleció el expresidente Tabaré Vázquez

[_f0b31fc22503454e-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Authority file of the National Library of Uruguay (իսպ.)

[_f13768ea258cab54-7] Ex Presidentes recibieron medalla al mérito militar en la categoría Oficial General — 2011.

[_dde3045cc5f6536c-8] OTORGAMIENTO DE MEDALLA AL MERITO MILITAR. JULIO MARIA SANGUINETTI. LUIS ALBERTO LACALLE. JORGE BATLLE. TABARE VAZQUEZ — National Directorate of Official Printings and Publications.

[_3c9a0ed5fd592523-9] ttps://saladeprensa.usal.es/node/42561

[10] Лидер Уругвая Хосе Мухика поздравил Васкеса с победой на выборах.

[11] Избранный президент Уругвая Табаре Васкес вступит в должность.

[CUBA-12] Chronicle on Cuba — November 2004 Foreign Affairs Արխիվացված 2007-03-12 Wayback Machine // Cubasource

[13] Президент Уругвая спас молодую француженку на борту самолёта

[14] Vázquez, condecorado por príncipe heredero de Qatar Lr21.com.uy, 3 May 2007 (Իսպաներեն)

[15] «ECUADOR CONDECORA AL EX PRESIDENTE TABARÉ VÁSQUEZ». Ministerio de Relaciones Exteriores, Comercio e Integración - Ecuador. 2010 թ․ սեպտեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 22-ին. (Իսպաներեն)

[16] «Actividades del Presidente Vázquez y Comitiva Oficial en su visita de Estado a Panamá». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 1-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]