Վրաստանի արվեստների պետական թանգարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վրաստանի արվեստների պետական թանգարան
Տեսակպատկերասրահ
Երկիր Վրաստան
ՏեղագրությունԹբիլիսի
ՀասցեVia Lado Gudiashvili 1
Հիմնադրվել է1920
Կայքmuseum.ge/?lang_id=ENGGEO&sec_id=45
Քարտեզ
Քարտեզ

Վրաստանի արվեստների պետական թանգարան (վրաց.՝ საქართველოს ხელოვნების მუზეუმი, սաքրթվելոս խելովնեբիս մուզեումի), պաշտոնական անվանումը՝ Շալվա Ամիրանաշվիլու անվան գեղարվեստի թանգարան (შალვა ამირანაშვილის სახელობის ხელოვნების მუზეუმი, շալվա ամիրանաշվիլիս սախելոբիս խելովնեբիս մուզեումի), Վրաստանի ամենակարևոր թանգարաններից մեկը։ Տեղակայված է Թբիլիսիի ազատության հրապարակում։ Թանգարանն ունի վրացական, արևելյան, ռուսական և եվրոպական արվեստի շուրջ 140 000 նմուշ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իլյա Ռեպինի «Վլադիմիր Ռոմանովը»

Ներկայիս թանգարանը համարվում է 1920 թվականի փետրվարի 1-ին եվրոպական կրթությամբ թիֆլիսցի երիտասարդ արվեստագետների կողմից ստեղծված ազգային պատկերասրահի իրավահաջորդը։ 1923 թվականի օգոստոսին Թիֆլիսում բացվել է Գեղարվեստի կենտրոնական թանգարանը։ 1932 թվականին թանգարանը տեղափոխվում է հին քաղաքի կենտրոն, 13-րդ դարի Մետեխի եկեղեցու տեղը։

1945 թվականին Խորհրդային միության և Ֆրանսիական կառավարության միջև հատուկ պայմանագիր է կնքվում՝ ըստ որի Վրաստանի ազգային գանձարանի մաս կազմող բազմաթիվ արվեստի գործեր՝ ձեռագրեր, ոսկեղեն, արծնապակի, կտավներ, մետաղական իրեր, որոնք Կարմիր Բանակի ներխուժման ժամանակ տարհանվել էին վրացական դեմոկրատական կառավարության կողմից, հետ են վերադարձվում Թբիլիսի և համալրում թանգարանի հավաքածուն։ Վրացի արվեստի պատմաբան Շալվա Ամիրաշվիլին (ում անունով կոչվում է թանգարանը), ով ավելի քան 30 տարի գլխավորել է թանգարանը, մեծ դեր է խաղացել հավաքածուների ձևավորման գործում։

1950 թվականին թանգարանը պաշտոնապես կոչվեց Վրաստանի արվեստի թանգարան, և նույն տարում էլ տեղափոխվեց թանգարանի ներկայիս շենք, որը կառուցվել է 1838 թվականին նեոդասական ոճով։ Ռուսական կայսրության ժամանակաշրջանում շենքը եղել է հոգևոր ճեմարան։

2004 թվականից թանգարանը համարվում է Վրաստանի ազգային թանգարանի անդամ և գտնվում է նրա կառավարման ներքո։

Հավաքածու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թանգարանի ընդարձակ սենյակներում են գտնվում մշտական հավաքածունները, որոնք բաղկացած են վրացական, արևելյան, ռուսական և եվրոպական արվեստի գործերից։

Թանգարանային առավել կարևոր հավաքածուների շարքում են Վրաստանի արվեստի հավաքածուները, որոնք ներկայացնում են ազգային մշակույթի զարգացումը հին ժամանակներից մինչև մեր օրեր։

Հաջորդը իր կարևորության և չափերով արևելյան նմուշներն են, որոնք ամենամեծն են հավարվում նախկին Խորհրդային միության մեջ։ Իրանական գեղարվեստի նմուշներից արժեքավոր է Ղաջարիների դինաստիայի արվեստը։

Թանգարանում հաճախ կազմակերպվում են վրացական և արտասահմանյան հավաքածուների ժամանակավոր ցուցադրություններ։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Art Museum of Georgia Tbilisi, compiled and introduced by Tamaz Sanikidze (1985), Aurora Art Publishers, Leningrad.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]