Վոյնիչի ձեռագիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վոյնիչի ձեռագիր
Հեղինականհայտ
Անվանվել էՄիխայիլ Ուիլֆրեդ Վոյնիչ
Տեսակձեռագրերի նկարազարդում
Բնօրինակ լեզուVoynichese?
Ստեղծման տարեթիվ15-րդ դար[1][2]
Էջեր272
Հրատարակման տարեթիվանհայտ
OCLC1088207234
Թվային տարբերակbrbl-dl.library.yale.edu/vufind/Record/3519597
 Voynich manuscript Վիքիպահեստում

Վոյնիչի ձեռագիր (անգլ.՝ Voynich Manuscript), անծանոթ հեղինակի, անծանոթ լեզվով, մոտ 600 տարի առաջ գրված խորհրդավոր գիրքը։

Ըստ ռադիոածխածնային վերլուծության հաստատվել է, որ ձեռագիրը ստեղծվել է 1404–ից 1438 թվականների արանքում։ Ձեռագրում քաղաքի միայն մեկ ռեալիստական պատկեր կա, որտեղ պատկերված է ծիծեռնակի պոչ հիշեցնող ատամներով ամրոցի պատ։ 15-րդ դարի սկզբին նմանատիպ կառույցներ կային միայն Իտալիայում[3]։

Վոյնիչի ձեռագիրը փորձել են վերծանել բազմաթիվ անգամ, բայց մինչ այժմ ապարդյուն[4]։ Միակ կարևոր եզրակացությունը, որին հանգել են մասնագետները այն է, որ գիրքը գրված է արհեստական լեզվով, որը հստակ տրամաբանական կառուցվածք ունի[5]։

Անվան ծագումնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիրքն անվանված է Միխայիլ Ուիլֆրեդ Վոյնիչի՝ հայտնի գրող Էթել Լիլիան Վոյնիչի ամուսնու անվամբ, որը այս գիրքը ձեռք է բերել 1912 թվականին։ Այժմ գիրքը գտնվում է Յել համալսարանի Բեյմեկի հազվագյուտ գրքերի և ձեռագրերի գրադարանում։

Նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիրքը ունի 240 բարակ մագաղաթյա թերթ։ Շապիկին ոչ մի գրվածք կամ նկար չկա։ Թերթերի չափսը 15×23սմ է, գրքի հաստությունը մոտ 3սմ է։ Էջերի համարակալումը (որը հավանաբար կատարվել է գիրքը գրվելուց շատ հետո) ցույց է տալիս, որ մոտ երեսուն էջ բացակայում է։ Գիրքը գրված է ձախից աջ, առկա են մոտ 170.000 նշաններ։ Համարակալած էջերի քանակը 272 է։ Գիրքը գրված է փետուրով և նրանով էլ կատարված են նկարները։ Նկարները կոպտորեն ներկված են։ Հավանաբար ներկել են գիրքը գրելուց բավականին ուշ։

Բաժինը, որը պատկերում է բույսեր

Ձևավորումը և բաժինները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բացառությամբ գրքի վերջին բաժնի, բոլոր էջերը նկարազարդված են։ Դատելով նկարներից գիրքը մի քանի բաժիններ ունի, որոնք իրարից տարբերվում են ոճով և բովանդակությամբ։

  • Բուսաբանական
  • Աստղագիտական
  • Կենսաբանական
  • Տիեզերագիտական
  • Դեղագործական
  • Դեղատոմսեր

Վերծանման փորձեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկար տարիներ գաղտնագրություն ուսումնասիրողները փորձել են վերծանել տեքստը, սակայն ապարդյուն։ Գրքի ապակոդավորմամբ զգաղվել է նաև հայտնի գաղտնագրող Նյուբոլդը, ով հայտնի է Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գաղտնագրերի վերծանումով։ Նա շուրջ յոթ տարի փորձել է վերծանել «Վոյնիչի ձեռագիրը»։ Ըստ նրա վերծանման բանալին վերջին նախադասությունն է, որը, ըստ Նյուբոլդի վարկածի, հետևյալն է «Դու տվեցիր ինձ բազմաթիվ դռներ»։ Այս նախադասությունը գրված է մյուս նշաններից տարբեր նշաններով, ինչն էլ թույլ է տալիս կարծել, որ նրա հիմքում է ընկած մյուս նշանների բացահայտումը։ Գիրքը հասանելի է բոլորին. այն ամբողջությամբ տեղադրված է համացանցում, որն էլ հնարավորություն է տալիս բոլորին իրենց ուժերը փորձել աշխարհի ամենաառեղծվածային գրքի ընթերցանության համար[6]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]