Վհուկների մուրճ

Վհուկների մուրճ; Malleus maleficarum
Հեղինակ	Հայնրիխ Կրամեր և Յակոբ Շպրենգեր
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Բնօրինակ լեզու	լատիներեն
Հրատարակման տարեթիվ	1487
	Malleus Maleficarum Վիքիպահեստում

Վհուկների մուրճ (լատին․՝ Malleus maleficarum, գերմ.՝ Hexenhammer), Դոմինիկյան միաբանության անդամներ, գերմանացի կաթոլիկ աստվածաբաններ Հայնրիխ Կրամերի և Յակոբ Շպրենգերի դիվաբանությանը նվիրված աշխատությունը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Վհուկների մուրճ» աշխատությունը գրվել է 1486 թվականին Դոմինիկյան միաբանության անդամ, կաթոլիկ աստվածաբան և ինկվիզիտոր Հայնրիխ Կրամերի կողմից լատիներեն լեզվով և հրատարակվել 1487 թվականին Շպեյեր քաղաքում։ Գրքի համահեղինակ է նշված Քյոլնի համալսարանի դեկան Յակոբ Շպրենգերը, սակայն մի շարք ուսումնասիրողներ գտնում են, որ Շպրենգերի համահեղինակ նշմամբ Կրամերը ձգտել է իր երկի հեղինակությունն ավելի բարձրացնել։

Բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Վհուկների մուրճ» աշխատությունը գրված է սխոլաստիկական լավագույն ավանդույթների համաձայն և բաղկացած է երեք մասից։

Առաջին մասում մանրամասն տրվում է վհուկ հասկացության բնորոշումը։ Հատուկ ուշադրության է արժանանում հատկապես տղամարդկանց և կանանց կախարդության առանձնահատկությունները։ Ըստ հեղինակների կանայք ավելի են հակված կախարդանքի քան տղամարդիկ։ Այս փաստարկն ապացուցելու համար հեղինակներն անդրադարձ են կատարում առաջին մեղսագործության պատմությանը և հանգամանքներին։

Երկրորդ մասում անդրադարձ է կատարվում կախարդության կիրառման առանձնահատկություններին։ Այստեղ ուշադրություն է դարձվում կանանց և տղամարդկանց վրա կախարդության ազդեցության տարբերություններին և դրանցից պաշտպանվելու եղանակներին։

Երրորդ մասում հեղինակները մանրամասն շարադրում են այն կանոները, թե ինչ նշաններով պետք է ճանաչել վհուկին և ինչպես պետք է հարցաքննել նրան։ Աշխատության այս հատվածում ներկայացվում են վհուկների հարցաքննության այնպիսի եղանակներ, որոնցում կարևոր տեղ են գրավում մարմնական տանջանքները^[1]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Hans-Peter Broedel: The Malleus Maleficarum and the Construction of Witchcraft: Theology and Popular Belief. Manchester University Press, Manchester 2003, ISBN 9780719064401 (online)
Peter Segl: Der Hexenhammer. Entstehung und Umfeld des Malleus maleficarum von 1487. Böhlau, Köln 1988, ISBN 3-412-03587-4 (Bayreuther historische Kolloquien 2).
Arnold Angenendt: Toleranz und Gewalt. Das Christentum zwischen Bibel und Schwert. Aschendorff, Münster 2009, 5. Auflage, ISBN 978-3-402-00215-5, S. 305–306.
Rainer Decker: Die Päpste und die Hexen. Aus den geheimen Akten der Inquisition. Primus, Darmstadt 2013, 2. Auflage, S. 47–54, ISBN 978-3-86312-052-8