Վիքիպեդիա:Ուսուցողական ձեռնարկներ/ԳԼԱՄ

Վիքիպեդիան գիտության ծարավ անձանց համար աներևակայելի վայր է, ուր նրանք կարող են միանալ հետազոտողների համայնքին, որը խորապես հոգում է, որ գիտելիքը հասանելի լինի բոլորին։ - Նինա Սիմոն, Սանտա Քրուզի Արվեստի և պատմության թանգարանի գործադիր տնօրեն

Թանգարանները համագործակցում են Վիքիպեդիայի հետ` կիսելով գիտելիքը աշխարհի հետ

ԳԼԱՄ-Վիքի նախաձեռնությունը (անգլերեն՝ GLAM-Wiki, պատկերասրահներ, գրադարաններ, արխիվներ, թանգարաններ և Վիքիպեդիա) օգնում է մշակութային հաստատություններին՝Վիքիպեդիայի փորձառու խմբագիրների օգնությամբ իրենց նյութերը կիսել աշխարհի հետ։ Մեր մշակութային ժառանգության պահապանների համար սա անգնահատելի հնարավորություն է՝ իրենց հավաքածուները նոր լսարանների ներկայացնելու համար։

Բրիտանական թանգարանի հոլանդական և ֆլամանդական փորագրությունների և գծանկարների պահապանի օգնականը վիքիպեդիացիներին ներկայացնում է Դյուրերի վիմագրական թիթեղը։

Վիքիպեդիան ամեն օր ունենում է միլիոնավոր էջադիտումներ, այն գրված է ավելի քան 250 լեզվով, և ներառում է ավելի քան 20 մլն հոդված։ Նրա բովանդակությունը ամբողջ աշխարհում ստեղծում և խմբագրում են հազարավոր նվիրյալ կամավոր վիքիպեդիացիներ։ Յուրաքանչյուր ոք, սկսած ակադեմիական հետազոտողներից մինչև սիրողական մակարդակի ուսումնասիրողներ և երիտասարդ ուսանողներ, օգտագործում են Վիքիպեդիան։ Ըստ կանխատեսումների, 2015 թվականին Վիքիպեդիան կունենա ավելի քան 50 մլն հոդված և 1 մլրդ խմբագրող։

Վիքիպեդիայի համայնքը ցանկանում է օգնել հաստատություններին բարելավել իրենց հավաքածուներին վերաբերող առցանց հոդվածները։ Համագործակցող վիքիպեդիացին կարող է կցվել հատուկ մշակութային հաստատության, որպեսզի պլանավորի և համակարգի այն միջոցները, որոնցով նրանք կարող են ընդլայնել իրենց ներկայությունը Վիքիպեդիայում։

Համագործակցող վիքիպեդիացու կազմակերպած միջոցառումները լայն ու բազմակողմանի են, և կարող է ներառել անմիջականորեն համադրողների հետ միասին հոդվածի բովանդակության բարելավում, պատկերի համաձայնեցում և մուլտիմեդիա նվիրատվություններ։ Կարող են կազմակերպվել այցեր/միջոցառումներ (օրինակ՝ միջկուլիսային շրջագայություններ վիքիպեդիացիների համար) նաև՝ մրցույթներ, որոնք կնպաստեն հոդվածի բարելավմանը։

ԳԼԱՄ–ի և Վիքիպեդիայի միջև նյութերի փոխանակումը փոխշահավետ հարաբերությունների և երկարաժամկետ շարունակական համագործակցության մի մասն են։ Վիքիպեդիան մի հարթակ է, որը հնարավորություն է տալիս թանգարանային գիտելիքներին գնալ այնտեղ, որտեղ մարդիկ են։

Թանգարանները ունեն գիտելիք և փաստաթղթեր, իսկ Վիքիպեդիան համընդանուր հասանելիություն և շրջանառություն, որոնց ինքնուրույն չի հասնի և ոչ մի թանգարան։ - Ժոզեֆ Սեռա, Պիկասոյի բրիտանական թանգարանի տնօրեն

Լուսաբանումը մամուլում

• How Wikipedians-in-Residence Are Opening Up Cultural Institutions, The Atlantic (June 16, 2011)
• Venerable British Museum Enlists in the Wikipedia Revolution, The New York Times (June 4, 2010)
• Smithsonian and Wikipedians Team up for Edit-a-thon, The Chronicle of Philanthropy (August 11, 2011)

[Մեր համագործակցող վիքիպեդիացին] արել է անհավանական ներքին աշխատանք`կրթելով բոլորիս ներուժի մասին, նաև ցույց է տվել Վիքիպեդիայի ուժը։ - Դեվիդ Ֆերիերո, ԱՄՆ Ազգային արխիվի և գրանցումների վարչության արխիվարիուս

Հաջողության պատմություններ

Բրիտանական թանգարան, Լոնդոն

2010 թվականին Լիամ Վիաթը Բրիտանական թանգարանի առաջին վիքիպեդիացին էր։ Նրա մեկամսյա համագործակցությունը հիմք դրեց միջազգային Գլամ Վիքի նախաձեռնությանը։ Սրդյունքում, համադրողներն ու տեղական վիքիպեդիացիները միահամուռ նյութեր ավելացրին և խմբագրեցին Բրևիտանական թանգարանի սիմվոլիկ նմուշների մասին, ինչպիսիք են Ռոզեթյան քարը և Հոքսնի գանձը։

Ամերիկյան արվեստի Սմիթսոնյան արխիվներ

Սառա Սթիրչը, թանգարանային գործի մագիստրանտ է և վիքիպեդիացի,ով Ամերիկյան արվեստի Սմիթսոնյան արխիվներում գտնվելու ժամանակ արխիվացման գործընթացի և հետազոտական նյութերի մասին է սովորեցրել տեղում և առցանց։ Նա մշակել է էլեկտրոնային կամավորական ծրագիր Վիքիպեդիայոի հետ՝ ներգրավելով 39 մասնակիցների ամբողջ աշխարհից։ Թանգարան այցի ժամանակ աշխատակիցներից տեղեկանալով արխիվացման գործընթացի մասին տարածաշրջանային վիքիպեդիացիները մասնակցեցին «խմբագրական մարաթոնին» և օգտագործելով Սմիթսոնյան նյութերը՝ ստեղծեցին նոր հոդվածներ։

Ինդիանապոլիսի մանկական թանգարան

Աշխարհի խոշորագույն մանկական թանգարանը ունի ամենաերկարակյաց վիքպեդիացի համագործակիցը՝ Լորի Ֆիլիպսը, որի հետ համագործակցությունը սկսվել է 2010 թվականից։ Նրա նորարարական խաչաձև սերնդային Վիքիպեդիայի ծրագրերը հիմնված են լավագույն փորձի և փորձնական ծրագրերի (pilot project) վրա։ Նա իրականացրել է QR կոդը ծրագիր, որը ներկայացնում է թանգարանի ակնառու ցուցանմուշները, ինչպիսիք են Բրոադ Ռիփլ այգու կարուսելը և Բաքի տիրանոզավրը։ Այցելուն հելախոսի միջոցով QR կոդը տեսածրելով կարող է կարդալ օբյեկտի մասին Վիքիպեդիայի էջում՝ ընտրելով բազմաթիվ լեզուներից մեկը։

Ազգային արխիվ և գրանցումների վարչություն

NARA–ն Դոմինիկ Մաքդեվիթ–Փարքի համագործակցող վիքիպեդիացին էր։ Նա նպաստել է ԱՄՆ կառավարության մեծաքանակ նյութերը ավելի մատչելի դարձնելուն։ Նա համակարգել է ավելի քան 13423 պատկերների բեռնումը, այդ թվում Անսել Ադամսի աշխատանքները։ Այդ պատկերները օգտագործվել են հարյուրավոր լեզուներով Վիքիմեդիա տարբեր ծրագրերում։ NARA–ն անց է կացրել նաև մի շարք «տեսածրման հաքաթոն» (scan-a-thon) միջոցառումներ, որտեղ Կոլումբիայի դաշնային շրջանի վիքիպեդիացիները թվայնացրել են արխիվացված հավաքածուները։

Պիկասոյի թանգարան, Բարսելոնա

Ալեքս Ինոխոն Պիկասոյի թանգարանում 2011 թվականին վիքիպեդիացի համագործակցող է եղել։ Ի թիվս այլ՝ անձնակազմի և կամավորների համար քարոզչական ծրագրերի, նա մեկ ամիս համագործակցել է թանգարանի գրադարանավարի և համադրողների հետ՝ բարելավելու համար Վիքիպեդիայում Պաբլո Պիկասոյի «Մենիններ» 58 նկարներից բաղկացած շարքի մասին կատալոներեն հոդվածը։ Վիքիպեդիայի այս ընտրյալ հոդվածը բարձր է գնահատվում որպես ստեղծագործության մասին առցանց աղբյուր։

ԳԼԱՄ վիճակագրություն (2010–2011)

• Բեռնված պատկերներ – ավելի քան 194000
• Միջոցառումները աշխարհում – 76
• Հոդվածներ բարելավում – Ավելի քան 2000, ավելի քան 50 լեզուներով