Վիտի դաստակերտ
Վիտի դաստակերտ (էստ․՝ Viti mõis, գերմ.՝ Wittenpöwel), ազնվականական նախկին կալվածք Էստոնիայի հյուսիսում՝ Հարյումաա նահանգի Հառկու շրջանում։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1630 թվականին Շվեդիայի թագավոր Գուստավ 2-րդ Ադոլֆը Էստլյանդյան ասպետության ղեկավար Հերման Վիտին (Hermann Watt) է նվիրել հող Այբա (էստ․՝ Aiba, գերմ.՝ Aipa) և Պյաելա (էստ․՝ Pääla, գերմ.՝ Refel) գյուղերում, որի վրա հետագայում ձևավորվել է Վիտենցևել դաստակերտը[1][2]։
Վիտի դաստակերտը հիմնադրվել է 1630 թվականին։ Նրա առաջին սեփականատերն էր Գերման Վիտտը (գերմ.՝ Hermann Witt), ում անունով էլ կոչվել է դաստակերտը[3]։
Հյուսիսային պատերազմից հետո Վիտի դաստակերտը պատկանել է Գերման ֆոն Ռենտելնին (գերմ.՝ Hermann von Renteln), 1740 թ-ից հետո՝ Քրիստիան Բուհաուին (գերմ.՝ Christian Buchau)[3]։
1785 թվականին դաստակերտն անցնում է Յոհան ֆոն Վիստենհաուզենին (գերմ.՝ Johann Christian von Wistinghausen) և վերջինիս ընտանիքի ձեռքում է մնում հետագա մի քանի տասնամյակի ընթացքում։
1858-1919 թվականներին Վիտի դաստակերտը պատկանում էր Վյայանա դաստակերտի սեփականատերերին՝ ֆոն Շտակելբերգների ընտանիքին։
Ռուսական կայսրության ռազմա-տեղագրական քարտեզներում (1846-1863 թվականներ), որի կազմի մեջ էր մտնում Էստլյանդյան նահանգը, դաստակերտը նշվել է որպես Վիտենցևել դաստակերտ[4]։
Դաստակերտի գլխավոր շինությունը հավանաբար կառուցվել է XVIII դարի վերջին։ XX դարում այն վերակառուցվել է. շենքը դարձվել է երկհարկ, շենքի կենտրոնական մասը՝ եռահարկ։ Այդպիսին էլ այն հասել է մեզ։ Պահպանվել են նաև մի շարք տնտեսական շինություններ, որոնցից հիշատակության արժանի է հատկապես ալրաղացը, որ գտնվում է գլխավոր մասնաշենքից հարավ-արևելք։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Viti». Словарь эстонских топонимов. Eesti Keele Instituut.
- ↑ «Ajalugu». Vääna-Jõesuu Külaselts.
- ↑ 3,0 3,1 «Viti mõis». Portaal "Eesti mõisad".
- ↑ «Военно-топографическая карта Российской Империи 1846-1863 гг. Лист 3-4 Ревель 1862 г.». ЭтоМесто.