Վիջայավադա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Վիջայավադա
ԵրկիրՀնդկաստան Հնդկաստան
Մակերես181,04 կմ²
ԲԾՄ23±1 մետր
Բնակչություն1 048 240 մարդ (2011)[1]
Ժամային գոտիUTC+5:30[2]
Հեռախոսային կոդ866
Փոստային դասիչ520001[3] և 520007[3]
Վիջայավադա (Հնդկաստան)##
Վիջայավադա (Հնդկաստան)

Վիջայավադա կամ Բեզվադա[4](տելուգու՝ విజయవాడ հինդի՝ विजयवाडा), քաղաք Հնդկաստանի Անդհրա Պրադեշ նահանգում՝ Կրիշնա շրջանում, Կրիշնա գետի ափերին։ Անդհրա Պրադեշ նահանգի մեծությամբ երկրորդ բնակավայրն է՝ Վիշակհապատնամից հետո։ Զբաղեցնում է 261,88 կմ2 տարածք։ 2011 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 1 048 240[5], вместе с пригородами — 1 491 202[6]: Քաղաքը հայտնի է նաև Բեզավադա անվանումով։ Հնդկաստանի քաղաքների զարգացման նախարարության իրականացրած ուսումնասիրությունների արդյունքներով Վիջայավադան ճանաչվել է Անդհրա Պրադեշ նահանգի ամենամաքուր քաղաք[7]։

Վիջայավադան տրանսպորտային կարևոր հանգույց է. ավտոմայրուղիներով ու երկաթուղով կապված է բազմաթիվ բնակավայրերի հետ։ Մերձակայքում կա միջազգային խոշոր օդանավակայան։ Քաղաքում գործում են տեքստիլ, սննդի արդյունաբերության, ցեմենտի արտադրության մեծ ձեռնարկություններ[8]։

Վիջայավադան հինդուիստների ուխտագնացությունների սրբավայր է նաև. այստեղ պահպանվել են VI—XIII դարերում կառուցված մի շարք նշանակալի տաճարներ[9]։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիջայավադային բնորոշ է արևադարձային կլիման (Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ՝ Aw)[10]: Տարվա ընթացքում օդի ջերմաստիճանը հիմնականում տատանվում է 23.4–34 °C (74–93 °F) միջակայքում, առավելագույն բարձր ջերմաստիճանը հաճախ անցնում է 40 °C (104 °F)-ը (մայիս ամսին)։ Նվազագույն ջերմաստիճանները գրանցվել են դեկտեմբեր-հունվար ամիսներին[11]։ Երբևէ գրանցված ամենաբարձր ջերմաստիճանը եղել է 48.8 °C (119.8 °F)-ը (2002 թվականի մայիսին)։ Տարվա ամենաշոգ ամիսը մայիսն է, ամենազովը՝ հունվարը[11][12]։ Տեղումները անձրևների տեսքով բերում են հարավարևմտյան և հյուսիսարևելյան մուսսոնները։ Տեղումների տարեկան միջին քանակը՝ 977.9 mm (38.50 in)[11]:

Վիջայավադա (Գաննավարամում գտնվող օդանավակայան) 1981–2010, extremes 1950–2010ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 35.9
(96.6)
37.8
(100)
43.3
(109.9)
44.5
(112.1)
48.8
(119.8)
47.6
(117.7)
41.0
(105.8)
41.1
(106)
38.6
(101.5)
38.2
(100.8)
35.8
(96.4)
36.7
(98.1)
48.8
(119.8)
Միջին բարձր °C (°F) 30.2
(86.4)
32.9
(91.2)
35.7
(96.3)
37.9
(100.2)
40.0
(104)
37.6
(99.7)
33.9
(93)
32.8
(91)
33.1
(91.6)
32.1
(89.8)
31.2
(88.2)
30.2
(86.4)
34.0
(93.2)
Միջին ցածր °C (°F) 18.6
(65.5)
20.3
(68.5)
22.7
(72.9)
25.4
(77.7)
27.2
(81)
27.0
(80.6)
25.4
(77.7)
25.1
(77.2)
24.9
(76.8)
23.7
(74.7)
21.2
(70.2)
18.9
(66)
23.4
(74.1)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) 11.1
(52)
14.4
(57.9)
17.0
(62.6)
19.4
(66.9)
19.4
(66.9)
20.2
(68.4)
21.4
(70.5)
21.4
(70.5)
18.2
(64.8)
17.6
(63.7)
14.0
(57.2)
13.0
(55.4)
11.1
(52)
Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ) 7.2
(0.283)
7.6
(0.299)
16.9
(0.665)
16.3
(0.642)
59.9
(2.358)
117.2
(4.614)
194.9
(7.673)
179.4
(7.063)
173.5
(6.831)
144.8
(5.701)
48.1
(1.894)
12.1
(0.476)
977.9
(38.5)
Միջ. անձրևոտ օրեր 0.5 0.5 0.9 0.8 2.5 6.8 12.1 10.5 8.8 7.7 2.5 0.8 54.5
% խոնավություն 57 54 48 47 45 50 64 69 74 77 67 58 59
աղբյուր: India Meteorological Department[13][14]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://vijayawada.cdma.ap.gov.in/about-us-35
  2. https://www.timeanddate.com/time/zone/india/vijayawada
  3. 3,0 3,1 https://www.google.co.in/search?q=postal+code+of+vijayawada&rlz=1C1EJFA_enIN801IN801&oq=postal+code+of+vijayawada&aqs=chrome..69i57.6770j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8
  4. «Топокарты Генштаба». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 11-ին.
  5. «Cities having population 1 lakh and above, Census 2011» (PDF). censusindia.gov.in. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 8-ին.
  6. Isher Judge Ahluwalia. «Vijayawada's inclusive expansion». The Indian Express. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
  7. «Архивированная копия» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 8-ին.
  8. Виджаявада հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում 
  9. Виджаявада // Словарь современных географических названий
  10. «Vijayawada City Disaster Management Plan – 2015» (PDF). Disaster Management. էջ 6. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 9-ին.
  11. 11,0 11,1 11,2 «Vijayawada Climatological Table Period: 1981–2010». India Meteorological Department. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 27-ին.
  12. «Vijayawada weather». Deccan Chronicle. 2014 թ․ հունիսի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 25-ին.
  13. «Station: Gannavaram (A) Climatological Table 1981–2010» (PDF). Climatological Normals 1981–2010. India Meteorological Department. 2015 թ․ հունվար. էջեր 281–282. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 17-ին.
  14. «Extremes of Temperature & Rainfall for Indian Stations (Up to 2012)» (PDF). India Meteorological Department. 2016 թ․ դեկտեմբեր. էջ M8. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ փետրվարի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 17-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիջայավադա» հոդվածին։