Jump to content

Վիկտոր Ամբրոս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիկտոր Ամբրոս
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 1, 1953(1953-12-01) (71 տարեկան)
ԾննդավայրՀանովեր, Գրաֆտոն շրջան, Նյու Հեմփշիր, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՄասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ[1] և Woodstock Union High School?
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Մասնագիտությունգենետիկ և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրՀարվարդի համալսարան[2], University of Massachusetts Medical School?[1], Դարտմուտի քոլեջ[3], Worcester Foundation for Biomedical Research?[4], Geisel School of Medicine?[5] և Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ[6]
ԱմուսինRosalind Lee?[7]
Պարգևներ և
մրցանակներ

Ալբերտ Լասկերի մրցանակ բժշկական հիմնավոր հետազոտությունների համար

[8]

Breakthrough Prize in Life Sciences?

[9][10]
Բենջամին Ֆրանկլինի մեդալ

Վոլֆ մրցանակաբաշխության դափնեկիր

[11]

Գայդների միջազգային պարգև

Լուիզա Գրոս Հորվիցի մրցանակ

[12]

Մասրի մրցանակ

Դիքսոնի անվան բժշկագիտության մրցանակ

Gruber Prize in Genetics?

March of Dimes Prize in Developmental Biology?

Ռոզենստիլի մրցանակ

Keio Medical Science Prize?

[13]

Genetics Society of America Medal?

Dr. Paul Janssen Award for Biomedical Research?

[14]

Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ

[15]

Newcomb Cleveland Prize?

[16]

Clarivate Citation Laureate

[17]
և Բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի Նոբելյան մրցանակ[18][19]
ԱնդամությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Victor Ambros Վիքիպահեստում

Վիկտոր Ամբրոս (դեկտեմբերի 1, 1953(1953-12-01), Հանովեր, Գրաֆտոն շրջան, Նյու Հեմփշիր, ԱՄՆ) ամերիկացի զարգացման կենսաբան և Նոբելյան մրցանակակիր, ով հայտնաբերել է առաջին հայտնի միկրոՌՆԹ-ն (miRNA): Նա Մասաչուսեթսի համալսարանի բժշկական դպրոցի պրոֆեսոր է։ Նա ավարտել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի թե՛ բակալավրիատը, թե՛ դոկտորականը: Ամբրոսը ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության Նոբելյան մրցանակ է ստացել 2024 թվականին միկրոՌՆԹ-ի վերաբերյալ իր հետազոտության համար:[20]

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ տարիք և կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամբրոսը ծնվել է Նյու Հեմփշիրում։ Նրա հայրը՝ Լոնգինը, պատերազմի լեհ փախստական ​​էր։[21] Վիկտորը մեծացել է Հարթլենդում (Վերմոնտ), փոքրիկ կաթնամթերքի ֆերմայում, ութ երեխաների ընտանիքում և հաճախել է Վուդսթոքի միության ավագ դպրոցը։[22]

1975 թվականին Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտից Ամբրոսը ստացել է գիտության բակալավրի կոչում կենսաբանության մասնագիտությամբ, իսկ 1979 թվականին՝ կենսաբանության մեջ փիլիսոփայության դոկտորի կոչում։[23][24][25] Նրա դոկտորականի ղեկավարը 1975 թվականի ֆիզիոլոգիայի կամ բժշկության Նոբելյան մրցանակակիր Դեյվիդ Բալթիմորն էր։[26] Ամբրոսը MIT-ում իր հետազոտությունը շարունակեց ապագա Նոբելյան մրցանակակիր Ռոբերտ Հորվիցի լաբորատորիայում։[27]

1984 թվականին Ամբրոսը դարձավ Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսորադասախոսական կազմի անդամ: Սակայն, կարճ ժամանակ անց, երբ նա հայտնաբերեց, ինչ այժմ հայտնի է որպես միկրոՌՆԹ-ը, Հարվարդը մերժեց Ամբրոսի մշտական հաստիքի անցնելը։[28] Սրա մասին Բալթիմորը 2008 թվականին ասաց. «Նրանք կորցրեցին պոտենցիալ Նոբելյան դափնեկրին, քանի որ նրանք պարզապես չտեսան նրա մեջ այն ներուժը, որը նա ուներ… Դա հիմնարար հայտնագործության բնույթն է, որ այն կարևոր և հիմնարար է հետադարձ հայացքով: Դուք նախօրոք չեք կարող իմանալ»։[28]

1992 թվականին Ամբրոսը միացել է Դարթմութ քոլեջին։[27] 2008 թվականին նա միացել է Մասաչուսեթսի համալսարանի բժշկական դպրոցի պրոֆեսորադասախոսական կազմին։ [20][27][29]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 https://www.umassmed.edu/ambroslab/LabMembersOnly/principal-investigator/
  2. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  3. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  4. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  5. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  6. Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  7. https://gruber.yale.edu/recipient/victor-ambros
  8. http://www.laskerfoundation.org/awards/2008basic.htm
  9. https://breakthroughprize.org/Laureates/2
  10. Recipients Of The 2015 Breakthrough Prizes In Fundamental Physics And Life Sciences AnnouncedBreakthrough Prize in Life Sciences, 2014.
  11. https://wolffund.org.il/2018/12/12/victor-ambros/
  12. https://www.cuimc.columbia.edu/research/louisa-gross-horwitz-prize/horwitz-prize-awardees/2010-2001-awardees
  13. https://www.ms-fund.keio.ac.jp/en/prize/list.html
  14. https://www.pauljanssenaward.com/winners
  15. https://www.aaas.org/news/aaas-honors-accomplished-scientists-2018-elected-fellows
  16. https://dartmed.dartmouth.edu/spring03/html/vs_geneticists.shtml
  17. https://clarivate.com/citation-laureates
  18. https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2024/press-release/
  19. https://api.nobelprize.org/2.1/laureate/1035
  20. 20,0 20,1 «Press release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2024». NobelPrize.org (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից October 8, 2024-ին. Վերցված է October 7, 2024-ին.
  21. «Obituary for Longin B. Ambros at Windsor». www.knightfuneralhomes.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից October 7, 2024-ին. Վերցված է October 7, 2024-ին.
  22. Gitschier, Jane (March 5, 2010). «In the Tradition of Science: An Interview with Victor Ambros». PLOS Genetics (անգլերեն). 6 (3): e1000853. doi:10.1371/journal.pgen.1000853. ISSN 1553-7404. PMC 2832673. PMID 20221254.
  23. «Victor R. Ambros, Ph.D.» (PDF). UMass Chan Medical School. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից December 2, 2020-ին. Վերցված է 2024-10-09-ին.
  24. «Victor Ambros '75, PhD '79 and Gary Ruvkun share Nobel Prize in Physiology or Medicine». MIT News | Massachusetts Institute of Technology (անգլերեն). 2024-10-07. Արխիվացված օրիգինալից October 8, 2024-ին. Վերցված է 2024-10-09-ին.
  25. Ambros, Victor Robert. The protein covalently linked to the 5' end of poliovirus RNA (PhD thesis). Massachusetts Institute of Technology. hdl:1721.1/45675. ProQuest 303013951.
  26. «Victor R Ambros PhD». UMass Chan Medical School. Արխիվացված օրիգինալից October 8, 2024-ին. Վերցված է 2024-10-09-ին.
  27. 27,0 27,1 27,2 Office of Communications (7 October 2024). «Former Dartmouth Professor Wins Nobel Prize». Dartmouth. Վերցված է 9 October 2024-ին.
  28. 28,0 28,1 Cooney, Elizabeth (September 14, 2008). «UMass scientist Ambros wins Lasker Award». Telegram & Gazette. Արխիվացված օրիգինալից October 7, 2024-ին. Վերցված է October 7, 2024-ին.
  29. Schwan, Henry. «'Long overdue': UMass Chan celebrates as researcher Victor Ambros wins Nobel Prize». The Worcester Telegram & Gazette. Վերցված է 9 October 2024-ին.