Վիկտորիա հուշահամալիր (Լոնդոն)

Վիկտորիա հուշահամալիր
Տեսակ	հուշահամալիր և հուշարձան
Երկիր	Միացյալ Թագավորություն
Տեղագրություն	Վեստմինստեր
Փողոց	Մոլ
Ճարտարապետական ոճ	Բոզար
Շինանյութ	մարմար
Հիմնադրված է	1901
Բացված	1911
Ճարտարապետ	Էսթն Ուեբ
Ժառանգության կարգավիճակ	1-ին աստիճանի ցուցակագրված շենք

Վիկտորիա հուշահամալիր, (անգլ.՝ Victoria Memorial), քանդակ, որը գտնվում է Լոնդոնի Թագավորական զբոսայգու կենտրոնում՝ Բուքինգհեմյան պալատի դիմաց, և նվիրված է Վիկտորիա թագուհուն^[1]:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թագավոր Էդուարդ VII-ն առաջարկել է, որ ստեղծվի խորհրդարանական համատեղ հանձնաժողով, որը կկատարի իր մահից հետո Վիկտորիա թագուհու հուշահամալիրի պլանները: Առաջին հանդիպումը տեղի է ունեցել 1901 թվականի փետրվարի 19-ին, Արտաքին գերատեսչությունում՝ Ուայթհոլում: Կոմիտեի առաջին քարտուղարն էր Արթուր Բիգջ Բարոն Ստամֆորդհեմ 1-ինը: Սկզբում այդ հանդիպումները կանգնած են եղել փակ դռների հետևում: Լոնդոնի քաղաքապետ լորդ (սըր) Ջոզեֆ Դիմսդեյլը հրապարակավ հայտարարել է, որ հանձնաժողովը որոշում է կայացրել, որ հուշահամալիրը պետք է լինի «մոնումենտալ»:

Հուշահամալիրի համար ֆինանսավորումը հավաքվել է ինչպես Բրիտանական կայսրության, այնպես էլ հասարակության կողմից: Նվիրաբերությանը մասնակցել է Ավստրալիայի Ներկայացուցիչների պալատը, Նոր Զելանդիայի կառավարությունը: Աֆրիկայի արևմտյան ափերից մի շարք ցեղեր ապրանքներ են ուղարկել վաճառելու համար, իսկ հասույթը հատկացվել էր հիմնադրամին: Ալֆրեդ Լուիս Ջոնսը կազմակերպել էր, որ այդ ապրանքները Աֆրիկայից Լիվերպուլ տեղափոխման գործընթացն իր նավերով անվճար: Պետական և ազգային նվիրատվություններից ավելի շատ գումար էր հավաքվել, քան անհրաժեշտ էր Վիկտորիա հուշահամալիրի կառուցման համար:

Նախագծվել և իրականացվել է քանդակագործ (սըր) Թոմաս Բրոքի կողմից:

1911 թվականին հուշահամալիրը օծվել է, այդ ժամանակ նախագահում էր Վիկտորիայի ավագ թոռը Գեորգ V-ը, ներկա էր նաև նրա Վիլհելմ II զարմիկը: Նախագծվել և իրականացվել է քանդակագործ (սըր) Թոմաս Բրոքի կողմից: Հուշարձանն ինքնին ավարտվել է 1914 թվականին բրոնզե արձանի տեղադրմամբ: Նախագծված է եղել 1901 թվականին, բացվել է 1911 թվականի մայիսի 16-ին, չնայած այն չի ավարտվել մինչև 1924 թվականը^[2]:

Պատվանդանը, որը սպիտակ մարմարից է և կշռում է 2300 տոննա նախագծել և կառուցել է ճարտարապետ Էսթն Ուեբը։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորիայի արձանի դեմքն ուղղված է դեպի հյուսիս-արևելք՝ Մալ փողոց: Պատվանդանի մյուս երեք կողմերում տեղադրված են Արդարադատության Հրեշտակի (հյուսիս-արևմուտք՝ դեպի Գրին Պարկ), Գթասրտության հրեշտակի (դեպի հարավ-արևելք) և Ողորմության հրեշտակի մարմարե արձանները, որոնք նստած են Բուքինգհեմյան պալատի դիմաց: Հուշահամալիրի գագաթին Ոսկեզօծ թևավոր Հաղթանակն է։

Ամբողջ հուշահամալիրն ունի ծովային թեմատիկա: Այնտեղ Միացյալ Թագավորության ծովային ուժերին մատնանշող էակներ են՝ ջրահարսեր, ջրահարսեր և հիպոգրիվներ: Ալբերտ թագավորական սրահի դիմաց կա նմանօրինակ Արքայազն Ալբերտի հուշահամալիր:

Մոտ 25 մետր բարձրությամբ Վիկտորիա հուշահամալիրը շարունակում է մնալ Անգլիայի թագուհիների ամենաբարձր հուշարձանը: