Վիլյամ Օսլեր

Վիլյամ Օսլեր; անգլ.՝ Sir William Osler
Ծնվել է	հուլիսի 12, 1849[…]
Ծննդավայր	Bond Head, Օնտարիո, Կանադա
Մահացել է	դեկտեմբերի 29, 1919[…] (70 տարեկան)
Մահվան վայր	Օքսֆորդ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Քաղաքացիություն	Կանադա
Կրթություն	McGill University Faculty of Medicine and Health Sciences? և Թրինիտի քոլեջ
Մասնագիտություն	բժիշկ, պրոֆեսոր և գրող
Աշխատավայր	Ջոնս Հոփքինսի համալսարան, ՄաքԳիլի համալսարան, Փենսիլվանիայի համալսարան և Օքսֆորդի համալսարան
Ամուսին	Grace Linzee Revere?
Զբաղեցրած պաշտոններ	ընկերության նախագահ, ընկերության նախագահ և ամբիոնի վարիչ
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ Կանադական բժշկական փառքի սրահ FRCP? Goulstonian Lectures? Harveian Oration? և Սիլիմանյան դասախոսություն
Անդամություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բժիշկների թագավորական քոլեջ, Roxburghe Club? և Մատենագիտական ընկերություն
Երեխաներ	[Edward] Revere Osler?
	Ստորագրություն;
	William Osler Վիքիպահեստում

Սըր Վիլյամ Օսլեր (հուլիսի 12, 1849(1849-07-12)^[1]^[2]^[3]^[…], Bond Head, Օնտարիո, Կանադա - դեկտեմբերի 29, 1919(1919-12-29)^[1]^[2]^[4]^[…], Օքսֆորդ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն^[5]), կանադացի բժիշկ։

Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ է (1898)^[9]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1870 թվականին ավարտել է Տորոնտոյի բժշկական դպրոցը, որից հետո ընդունվել է ՄաքԳիլի համալսարան, որտեղ էլ 1872 թվականին ստացել է բժշկական գիտությունների դոկտորի կոչում։ Վերապատրաստում է անցել Լոնդոնի, Բեռլինի, Լայպցիգի, Վիեննայի լաբարատորիաներում և կլինիկաներում (բուժահետազոտական հիմնարկ՝ ուսանելով Ջոն Բարդոն-Սանդերսոնի, Ռուդոլֆ Վիրխովի, Լյուդվիգ Տրաուբեի, Ֆրեդրիխ Ֆրերիկսի, Բերնգրադ ֆոն Լանգենբեկի, Ֆ. Գեբրիի, Կարլ ֆոն Ռոկիտանսկի և այլոց մոտ։ Վերադառնալով Կանադա՝ 1875 թվականին Օսլերը դառնում է ՄաքԳիլի համալսարանի՝ ներքին հիվանդությունների ամբիոնի պրոֆեսոր։ Ջորջ Հոպկինս հիվանդանոցի հիմնադիրներից մեկն է(1889 թվական)։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսլերին է պատկանում բազմաթիվ հայտնի և կարևոր ուսումնասիրություններ։ 1873 թվականին նա մանրամասն նկարագրել է թրոմբոցիտները, 1876 թվականին ներկայացրել է ֆիլյատրոզի հարուցիչ հանդիսացող նոր տեսակի տրեմատոդները, որի արդյունքում էլ այն կոչվեց «Օսլերի ֆիլյարա»։ 1885 թվականին տվեց սրտի սրտի փականներ բորբոքմամբ ուղեկցվող էնդոկարդիտի նկարագիրը և նշել, որ մատներին կարմիր ցանի առաջացումը, այսուհետ «Օսլերի ախտանիշ», հանդիսանում է միկրոէմբոլայի նշան, 1892 թվականին նկարագրել է բրոնխիալ ասթմայի նոպաները՝ շնչառական ուղիներում ստամոքսահյութի թթվայնության արտածծման առաջացումով։ Նույն թվականին ուսումնասիրել է բորբոքված աղիների ախտանիշը և նկարագրել այն, որպես «լորձոտ կոլիտ՝ հաստ աղիքի բորբոքում»։
1911 թվականին գիտության մեջ ունեցած վաստակի համար Վիլյամ Օսլերին շնորհվեց բարոնետի կոչում։ 1913 թվականին կարդացել է Սելիմանյան դասախոսություն։

Օսլերի մեծ ճանաչում ունեցած աֆորիզմները՝

Սկսնակ բժիշկը նշանակում է քսան դեղորայք յուրաքանչյուր հիվանդության համար, փորձառու բժիշկը՝ մեկ դեղորայք քսան հիվանդության համար։

Բժշկի գլխավոր պարտականությունն է, սովորեցնել մարդկանց դեղորայք չխմել դեղեր։

Մեր հիմնական գործը չպետք է լինի նայել նրան, ինչը ընկած է «մշուշոտ» տարածությունում, այլ անել այն, ինչը կա անմիջապես ձեռքի տակ։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամերիկացի նյարդավիրաբույժ Հարվի Կուշինգի «Սեր Վիլյամ Օսլերի կյանքը» գիրքը (The Life of Sir William Osler^[10]) 1926 թվականին արժանացել է Պուլիցերյան մրցանակի և հանդիսանում է 20-րդ դարի լավագույն բժշկական կենսագրություն։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Pickering G. Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 University of Toronto, Laval University Dictionary of Canadian Biography, Dictionnaire biographique du Canada / G. Brown, D. Hayne, F. Halpenny, R. Cook, J. English, M. Trudel, A. Vachon, J. Hamelin — UTP, Presses de l'Université Laval, 1959. — ISSN 0420-0446; 0070-4717
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.med.upenn.edu/neurology/sir-william-osler.html#:~:text=Sir%20William%20Osler%20died%20at,been%20called%20upon%20to%20do.%E2%80%9D
↑ ^6,0 ^6,1 Kindred Britain
↑ Laureates of The Canadian Medical Hall of Fame — Canadian Medical Hall of Fame.
↑ https://www.roxburgheclub.org.uk/membership/
↑ Osler; Sir; William (1849 - 1919) Արխիվացված 2020-06-15 Wayback Machine(անգլ.)
↑ Harvey Cushing The Life of Sir William Osler. 2 volumes. — Oxford: Clarendon Press, 1925.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուշինգ Հ. The Life of Sir William Osler. — 3rd Impression. — Oxford, UK: Clarendon Press, 1925. — Vol. I.
Հարվի Ուիլյամ Կուշինգ The Life of Sir William Osler. — Vol. II. — ISBN 978-3-942382-4
Bliss, M. =William Osler: A Life in Medicine, ISBN 0-19-512326-8։

[_530de1229438a8c1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_46d7b6313b4072fd-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Pickering G. Encyclopædia Britannica

[_9f7fcdf64eaf9cb4-3] 3,0 ^3,1 University of Toronto, Laval University Dictionary of Canadian Biography, Dictionnaire biographique du Canada / G. Brown, D. Hayne, F. Halpenny, R. Cook, J. English, M. Trudel, A. Vachon, J. Hamelin — UTP, Presses de l'Université Laval, 1959. — ISSN 0420-0446; 0070-4717

[_6bb73f68d34e453b-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_8ab81274449e719f-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 https://www.med.upenn.edu/neurology/sir-william-osler.html#:~:text=Sir%20William%20Osler%20died%20at,been%20called%20upon%20to%20do.%E2%80%9D

[_9378a1a2cc158b79-6] 6,0 ^6,1 Kindred Britain

[_95d1a0fce31c1096-7] Laureates of The Canadian Medical Hall of Fame — Canadian Medical Hall of Fame.

[_277274bdd002593b-8] ttps://www.roxburgheclub.org.uk/membership/

[9] Osler; Sir; William (1849 - 1919) Արխիվացված 2020-06-15 Wayback Machine(անգլ.)

[10] Harvey Cushing The Life of Sir William Osler. 2 volumes. — Oxford: Clarendon Press, 1925.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]