Վիլհելմ I Օրանացի

Վիլհելմ Օրանացի

Հոլանդիայի և Զելանդիայի շտատհալտեր,
Բրաբանտի ռուվարդ

տարեթիվ	1579 —1584
նախորդ	Վիլհելմ Օրանացի
հաջորդ	Մորից Օրանացի

հայր	Վիլհելմ Օրանացի
մայր	Յուլիանա Շտոլբերգ - Վերնիգերոդացի

Վիլհելմ I Օրանացի, կամ Վիլհելմ Լռակյաց (հոլ. Willem van Oranje, Willem de Zwijger, ապրիլի 24, 1533^[4], Դիլենբուրգ, Լան Դիլ, Giessen Government Region, Հեսսեն, Գերմանիա^[5] - հուլիսի 10, 1584^[1]^[2]^[3], Դելֆտ, Հարավային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ, Նիդերլանդներ^[5]), Օրանի թագաժառանգ, նասաուի կոմս, Նիդերլանդական բուրժուական հեղափոխության 16-րդ դարի գործիչ։^[6]

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիլհելմ I Օրանացին ծնվել է 1533 թվականի ապրիլի 24-ին գերմանական Նասաու կոմսության Դիլենբուրգ քաղաքում։ Ընդարձակ տիրույթներ ուներ Նիդերլանդներում և Ֆրանսիայում (Օրանժի իշխանություն)։ 1560-ական թվականներին գլխավորել է նիդերլանդական ազնվականության հակաիսպանական ընդդիմությունը։ Իսպանական բանակի՝ Նիդերլանդներ մտնելուց հետո փախել է Գերմանիա և գերմանական բողոքական իշխանների և ֆրանսիական հուգենոտների օգնությամբ քանիցս ներխուժել (1568, 1572) Նիդերլանդներ։ Երկրի հյուսիսում ժողովրդական ապստամբության հաջողությունները դրդել են Վիլհելմ I Օրանացուն անցնել հեղափոխության կողմը։ ։ Հոլանդական խոշոր առևտրային բուրժուազիայի աջակցությամբ 1572 թվականին Վիլհելմը փաստորեն դառնում է հյուսիսային նահանգների կառավարիչ։ Ձգտելով ամրապնդել իր իշխանությունը նա նպաստել է Իսպանիայի դեմ պայքարող ազգային ուժերի ամրապնդմանը։ Երկրի հարավում ապստամբության հաղթանակից հետո (1576) Հոլանդիայից տեղափոխվել է Բրյուսել և 1577 թվականին դարձել Բրաբանտի ռուվարդ (բարձրագույն վարչական պաշտոն)։ Սպանվել է 1584 թվականի հուլիսի 10-ին իսպանական գործակալ Բալտասար Ժերարի ձեռքով։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Rachfahl F., Wilhelm von Oranien…, Bd 1-3, Halle - Haag, 1906-24;
Blok P. J., Willem de Eerste Prins van Oranje, dl 1-2, Arnst., 1919-20;
Schelven A. A., Willem von Oranje, Haarlem, 1933.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118738062 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Willem I van Oranje-Nassau
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1868372"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 SNAC
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ https://rkd.nl/explore/artists/424324
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Вильгельм I Оранский // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Հայկական Սովետական Հանրագիտարան

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284.22_data-entity-id.3D.22Q36578.22.3E.3Ci_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.5B.5B:.D4.B3.D5.A5.D6.80.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.AB.D5.A1.D5.B5.D5.AB_.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.7CGerman_National_Library.5D.5D.2C_.5B.5B:.D4.B2.D5.A5.D5.BC.D5.AC.D5.AB.D5.B6.D5.AB_.D5.BA.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.7CBerlin_State_Library.5D.5D.2C_.5B.5B:en:Bavarian_State_Library.7CBavarian_State_Library.5D.5D_et_al..3C.2Fi.3E_.5Bhttp:.2F.2Fd-nb.info.2Fgnd.2F118738062.2F_Record_.23118738062.5D_.2F.2F_Gemeinsame_Normdatei.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.E2.80.94_2012.E2.80.942016..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q27302.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q304037.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q256507.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q170109.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q36578.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-1] 1,0 ^1,1 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118738062 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q43229_citetype_Q186165_citetype_Q1787111_citetype_Q7094076_citetype_Q36570165.22_data-entity-id.3D.22Q1868372.22.3E.5Bhttp:.2F.2Fwww.biografischportaal.nl.2Fpersoon.2F50223056_Willem_I_van_Oranje-Nassau.5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q1868372.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-2] 2,0 ^2,1 Willem I van Oranje-Nassau
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1868372"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166.22_data-entity-id.3D.22Q29861311.22.3ESNAC.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q29861311.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-3] 3,0 ^3,1 SNAC
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[.5Bhttps:.2F.2Frkd.nl.2Fexplore.2Fartists.2F424324_https:.2F.2Frkd.nl.2Fexplore.2Fartists.2F424324.5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3C.2Fdiv.3E-4] ttps://rkd.nl/explore/artists/424324

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q3331189.22_data-entity-id.3D.22Q17378135.22.3E.D0.92.D0.B8.D0.BB.D1.8C.D0.B3.D0.B5.D0.BB.D1.8C.D0.BC_I_.D0.9E.D1.80.D0.B0.D0.BD.D1.81.D0.BA.D0.B8.D0.B9_.2F.2F_.5B.5B:d:Q17378135.7C.D0.91.D0.BE.D0.BB.D1.8C.D1.88.D0.B0.D1.8F_.D1.81.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.8F.5D.5D:_.5B.D0.B2_30_.D1.82..5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.2F_.D0.BF.D0.BE.D0.B4_.D1.80.D0.B5.D0.B4._.5B.5B:.D4.B1.D5.AC.D5.A5.D6.84.D5.BD.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D6.80_.D5.8A.D6.80.D5.B8.D5.AD.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.BE.7C.D0.90..26nbsp.3B.D0.9C..26nbsp.3B.D0.9F.D1.80.D0.BE.D1.85.D0.BE.D1.80.D0.BE.D0.B2.5D.5D_.E2.80.94_3-.D0.B5_.D0.B8.D0.B7.D0.B4._.E2.80.94_.3Cspan_title.3D.22.D0.9C.D0.BE.D1.81.D0.BA.D0.B2.D0.B0.22_style.3D.22border-bottom:_1px_dotted.3B_cursor:_help.3B_white-space:_nowrap.22.3E.D0.9C..3C.2Fspan.3E:_.5B.5B:.D5.8D.D5.B8.D5.BE.D5.A5.D5.BF.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D5.B5.D5.A1_.D5.A7.D5.B6.D6.81.D5.AB.D5.AF.D5.AC.D5.B8.D5.BA.D5.A5.D5.A4.D5.AB.D5.A1_.28.D5.B0.D6.80.D5.A1.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.B9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.29.7C.D0.A1.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.8F.5D.5D.2C_1969..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q17378135.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Вильгельм I Оранский // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[6] Հայկական Սովետական Հանրագիտարան

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

Վիլհելմ I Օրանացի

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով