Վիլհելմ Բյերկնես

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիլհելմ Բյերկնես
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 14, 1862(1862-03-14)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՔրիստիանիա, Նորվեգիա[4]
Մահացել էապրիլի 9, 1951(1951-04-09)[4][1][2][…] (89 տարեկան)
Մահվան վայրՕսլո, Նորվեգիա[4]
ԳերեզմանՔրիստոս Փրկչի տաճարի գերեզմանատուն[5]
Քաղաքացիություն Նորվեգիա
ԿրթությունՕսլոյի համալսարան
Ազդվել էՀենրիխ Հերց
ԵրկերԲյեկնես ուժ և Բերգենի օդերևութաբանական դպրոց
Մասնագիտությունֆիզիկոս, օդերևութաբան, համալսարանի դասախոս, մաթեմատիկոս և կլիմայաբան
ԱշխատավայրԼայպցիգի համալսարան[6], Ստոկհոլմի համալսարան[6], Կարնեգիի գիտության ինստիտուտ, Օսլոյի համալսարան[6], Բերգենի համալսարանի երկրաֆիզիկական ինստիտուտ և Օսլոյի համալսարան[7]
Ծնողներհայր՝ Կառլ Բյորկենս[8]
Զբաղեցրած պաշտոններպրոֆեսոր
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա[6], Պապական գիտությունների ակադեմիա[16], Թագավորական Դանիական գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա[14], Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա[7], Գյոթեբորգի գիտությունների և գրականության թագավորական ակադեմիա, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա, Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա[14], Վաշինգտոնի գիտությունների ակադեմիա[14] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[7]
ԵրեխաներJacob Bjerknes?, Wilhelm Bjerknes? և Kristian Bjerknes?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Vilhelm Bjerknes Վիքիպահեստում

Վիլհելմ Ֆրիման Կորեն Բյերկնես (նորվ.՝ Vilhelm Friman Koren Bjerknes,մարտի 14, 1862(1862-03-14)[1][2][3][…], Քրիստիանիա, Նորվեգիա[4] - ապրիլի 9, 1951(1951-04-09)[4][1][2][…], Օսլո, Նորվեգիա[4]), նորվեգացի ֆիզիկոս և օդերևութաբան, օդերևութաբանության Բերգենի (ֆրոնոլոգիական) գիտական դպրոցի հիմնադիր։

1895 թվականին Ստոկհոլմի համալսարանի կիրառական մեխանիկայի և մաթեմատիկական ֆիզիկայի պրոֆեսոր է դարձել, որտեղ դասավանդել է 1893 թվականից։ Նույն համալսարանում պարզաբանել է հեղուկի դինամիկայի և ջերմոդինամիկայի միջև հիմնարար փոխգործակցությունը։ Նրա հիմնական ներդրումը եղել են պարզունակ հավասարումները, որոնք օգտագործվում են կլիմայի մոդելներում[17]։

Վիլհելմը կնոջ և երկու երեխաների հետ, 1989

Նա ապացուցել է հեղուկի արագության շրջանառության թեորեմը, որի օգնությամբ նա բացատրել է ծովային հոսանքների և քամիների առաջացումը։ Ուսումնասիրել է եղանակային կանխատեսման խնդիրը մաթեմատիկայի և մեխանիկայի տեսանկյունից, լուծել հիդրոմեխանիկայի հավասարումները, որոնք նկարագրում են մթնոլորտի վիճակը։ Մշակել է եղանակային կանխատեսման դինամիկ մեթոդներ։ 1917 թվականին նա հիմնադրել է Նորվեգիայի Եղանակային ծառայությունը։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1908 - Ֆրիտյոֆ Նանսենի մրցանակ մաթեմատիկայի և գիտության նշանակալի հետազոտությունների համար
  • 1926 - Ալեքսանդր Ագասիզի մեդալ
  • 1933 - Բոյես-քվեաթերթիկ
  • 1938 - Գյուններուսի մեդալ
  • 1939 - Վեգա մեդալ

Հիշատակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1970 թվականին Լուսնի վրա գիտնականի պատվին խառնարան է անվանակոչվել։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Книга:Храмов Ю. А.:Физики|часть = Бьёркнес (Bjerknes) Вильгельм Фриман Корен|с =50|ссылка часть = 168
  • Бьеркнес (Bjerknes) Вильгельм Фриман Корен // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 Norsk biografisk leksikon(նորվ.)Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Бьеркнес Вильгельм Фриман Корен // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. Gravnr: 01.054.05.009Gravferdsetaten i Oslo kommune.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 English Wikipedia community Wikipedia — 2001.
  7. 7,0 7,1 7,2 Գերմաներեն Վիքիպեդիա (գերմ.) — 2001.
  8. 8,0 8,1 Carl Anton Bjerknes — 1994.
  9. Den matematisk-naturvitenskapelige klasse 1900-1940Norwegian Academy of Science and Letters.
  10. GunnerusmedaljenRoyal Norwegian Society of Sciences and Letters.
  11. Laureates Buys Ballot MedalRoyal Netherlands Academy of Arts and Sciences.
  12. Alexander Agassiz MedalNAS.
  13. Sällskapets medaljörerSwedish Society for Anthropology and Geography.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  15. List of Royal Society Fellows 1660-2007Royal Society. — P. 36.
  16. http://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/bjerknes.html
  17. Before 1955: Numerical Models and the Prehistory of AGCMs Արխիվացված 18 Նոյեմբեր 2007 Wayback Machine

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլհելմ Բյերկնես» հոդվածին։