Jump to content

Վեքսիլոլոգիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վեքսիլոլոգիա
հետազոտություն Խմբագրել Wikidata
Ուսումնասիրման առարկադրոշ, banner, gonfalon Խմբագրել Wikidata
Ով է կիրառումvexillologist Խմբագրել Wikidata

Վեքսիլոլոգիա պատմական օժանդակ գիտություն է, որն ուսումնասիրում է դրոշները, պաստառները, ստանդարտները, գրանշանները և նմանատիպ այլ առարկաներ։

Վեքսիլոլոգիա բառը գալիս է լատիներենից,որը մասնավորապես, նշանակում էր հռոմեական լեգեոնների օգտագործած դրոշը։

Վեքսիլոլոգիայի նկատմամբ լայն հետաքրքրություն առաջացավ Ամերիկայում և Եվրոպայում 1960-ական թվականներին: Շուտով հիմնադրվեցին բազմաթիվ մասնագիտացված պարբերականներ, որոնք գոյություն ունեն մինչ օրս (չեխական «Vexillology», ամերիկյան «Flag-bulletin», անգլիական «Flagmaster», կանադական «Flagscan» և այլն)։

1962 թվականին Նիդեռլանդներում տեղի ունեցավ վեքսիլոլոգիայի առաջին միջազգային կոնգրեսը։ Ամերիկացի դրոշագետի՝ Ուիթնի Սմիթի գրքերը, (դրոշի ուսումնասիրությունը վեքսիլոլոգիայի այլընտրանքային անուն է) ծառայեցին վեքսիլոլոգիայի լայն տարածմանը։ Սմիթի գրքերը թարգմանվել են գրեթե բոլոր եվրոպական լեզուներով։

Ստուգաբանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Vexillology» բառը լատիներեն «vexillum» (մի տեսակ քառակուսի դրոշ, որը կրում էին հռոմեական հեծելազորը)[1] և հունարեն -«logia» («ուսումնասիրություն») վերջածանցի սինթեզն է[2]։

Ամերիկացի գիտնական Ուիթնի Սմիթը ճանաչված է «vexillology» տերմինի գաղափարի համար 1957 թվականին: Նա գրել է, «թեև դրոշների օգտագործումը գալիս է մարդկային քաղաքակրթության վաղ օրերից, այդ օգտագործման լուրջ ուսումնասիրությունն այնքան նոր է, որ տերմինը տպագրվում էր մինչև 1959 թվականը»[3][4]։ Վեքսիլոլոգիան ձևակերպվել է ամերիկացի գիտնական Սմիթի կողմից 1961 թվականին «Դրոշի տեղեկագրի» հրապարակմամբ։ Իր կյանքի ընթացքում Սմիթը կազմակերպել է տարբեր դրոշակային կազմակերպություններ և հանդիպումներ, ներառյալ վեքսիլոլոգիայի առաջին միջազգային կոնգրեսը (ICV), Հյուսիսային Ամերիկայի վեքսիլոլոգիական ասոցիացիան և Վեքսիլոլոգիական ասոցիացիաների միջազգային ֆեդերացիան (FIAV)[5]:

Վեքսիլոլոգիա Ռուսաստանում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսաստանում վեքսիլոլոգիայի հիմնադիրներից էր Պ.Ի.Բելավենեցը։ Որպես Ռուսական ազգային գույների հատուկ կոնֆերանսի անդամ, 1910-1911 թվականներին սկսել է ուսումնասիրել հերալդիկան, զինանշանների, դրոշների պատմությունը։ 1912 թվականի մարտին նա նախաձեռնել է Ռուսաստանի բանակի ռազմական գավաթների, հին ռուսական դրոշների և դրոշակների նկարագրության հանձնաժողովի ստեղծումը։ 1921 թվականին Պետրոգրադի արվեստի և հնությունների պաշտպանության վարչության թանգարանային ենթաբաժնի ռազմական պատմության բաժնի անունից ստեղծել է դրոշագիտության դասընթաց։ Հեղինակ էր դրոշի ուսումնասիրության վերաբերյալ գրքերի և հոդվածների։

ԽՍՀՄ-ում 1960-ականների վերջերին դրոշների նկատմամբ հետաքրքրությունը նույնպես մեծացավ։ Լույս տեսան դրոշների մասին առաջին խորհրդային գրքերը․ Իվանովի «Աշխարհի պետությունների դրոշները» (2-րդ հրատարակություն, 1971) և Կ. Մամաևի «Դրոշները պատմում են» գրքերը (1972):

Կային նաև վեքսիլոլոգիայի էնտուզիաստներ՝ Մ. Ռևնիվցև, Վ. Կուրասով, Ա. Բասով և ուրիշներ։ Նրանց անունները 1980-ականների և 1990-ականների օտարերկրյա դրոշի քվեաթերթիկների վրա են: 2012 թվականին լույս տեսավ Ա. Վիկտորովի «19-21-րդ դարերի ռուսական դրոշը» գիրքը, որը Հայրենական մեծ պատերազմի մարտական ​​դրոշների մանրամասն ուսումնասիրություն էր։

Դրոշի նույնականացման նշաններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դրոշի նույնականացման խորհրդանիշները մշակվել են Ուիթնի Սմիթի կողմից և հաստատվել են Վեքսիլոլոգիական ասոցիացիաների միջազգային ֆեդերացիայի (FIAV) կողմից։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Иванов К. А. Флаги государств мира: Альбом / Сост. К. А. Иванов. — М.: Транспорт, 1964. — 60 с.
  • Иванов К. А. Флаги государств мира. — М.: Транспорт, 1971. — 232 с. — 75 000 экз.
  • Мамаев К. К. Флаги рассказывают. — Л.: Аврора, 1972. — 112 с.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Vexillum». Merriam-Webster Online Dictionary. Արխիվացված օրիգինալից 16 September 2020-ին. Վերցված է 15 September 2020-ին.
  2. «Vexillology». Dictionary.com (անգլերեն). Վերցված է 2024-02-22-ին.
  3. «Vexillology». CRW Flags. Արխիվացված օրիգինալից 2016-10-24-ին. Վերցված է 2017-11-03-ին.
  4. «Vexillology». Merriam-Webster Online Dictionary. Արխիվացված օրիգինալից 17 September 2020-ին. Վերցված է 15 September 2020-ին.
  5. «Consider Vexillology». semioticon.com – SemiotiX. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-04-01-ին. Վերցված է 2018-04-01-ին.