Jump to content

Վերա Վասիլևա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վերա Վասիլևա
ռուս.՝ Ве́ра Кузьми́нична Васи́льева
Ծնվել էսեպտեմբերի 30, 1925(1925-09-30)[1]
ԾննդավայրQ19923634?, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էօգոստոսի 8, 2023(2023-08-08)[2] (97 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվայի մարզ, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մասնագիտությունհիշատակագիր, դերասանուհի, թատրոնի դերասանուհի և կինոդերասանուհի
ԱշխատավայրՍատիրայի թատրոն (Մոսկվա)
Ամուսին(ներ)Վլադիմիր Ուշակով
Պարգևներ և մրցանակներ
ԱնդամությունՌուսաստանի թատերական գործիչների միություն

Վերա Կուզմինիչնա Վասիլևա (սեպտեմբերի 30, 1925(1925-09-30)[1], Q19923634?, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 8, 2023(2023-08-08)[2], Մոսկվայի մարզ, Ռուսաստան), սովետական և ռուս թատրոնի և կինոյի դերասանուհի, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1986)[4][5][6], Ստալինյան I և III կարգի մրցանակների դափնեկիր (1948, 1951 թվականներ)[7][8]։

Նրա աշխատանքների թվում են այնպիսի ֆիլմեր, ինչպիսիք են «Սիբիրյան երկրի լեգենդը» (1947 թվական), «Չուկն և Գեկը» (1953 թվական), «Հարսանիք օժիտով» (1953 թվական) և այլն: Թատերական աշխատանքների թվին են պատկանում «Խենթ օր կամ Ֆիգարոյի Ամուսնությունը», «Ռազմիկը» և այլ ներկայացումները:

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծագում։ Մանկություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերա Վասիլևան ծնվել է 1925 թվականի սեպտեմբերի 30-ին Կալինինսկի շրջանի Կալինինսկի մարզի գյուղ` Սուխոյ ռուչեյ, (այժմ` Տվերի մարզ)։ Նրա հայրը` Կուզմա Վասիլևիչ Վասիլևը, սերում էր գյուղից[9], իսկ մայրը` Ալեքսանդրա Անդրեևնան[10]` քաղաքից[9]։ Ըստ Վերա Վասիլևայի` մայրը հոր համար «դուրս եկավ ոչ թե սիրով, նրան պարզապես հանձնեցին։ Կամ սովից գյուղում փրկվելու համար, կամ ինչ-ինչ պատճառներով, ես մանրամասներ չգիտեմ: Ես գիտեմ, որ իմ ամբողջ կյանքի ընթացքում մայրս ատում էր գյուղացիական կյանքը` այն կյանքը, որի մեջ նա ակամա ստիպված էր սուզվել, տնաշինական ավանդույթները, որոնց օրենքների համաձայն ապրում էին ամուսնու ծնողները»[11]։

Ընտանիքում, Վերայից բացի, կային ևս երկու դուստր` Վալենտինան և Անտոնինան, և որդի` Վասիլին[11]։ Վասիլևները բնակվել են Չիստայա պրուդովի շրջանի կոմունալկայում[11]։ Հայրը աշխատել է գործարանում որպես վարորդ, ավելի ուշ դարձել է մեխանիկ նույն ավտոտնակում, մայրը վարել է Տնային տնտեսություն[10][11]։

Մանկության տարիներին Վերա Վասիլևան շատ ժամանակ է անցկացրել իր հոր հայրենիքում՜ Տվերսկայա (այդ ժամանակ Կալինինսկի) շրջանի Սուխոյ Ռուչեյ գյուղում։

Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ Մոսկվայում Վասիլևների ընտանիքից մնացել են միայն Վերան և հայրը, իսկ մնացածները կամ տարհանվել են, կամ ուղարկվել երկրի այլ շրջաններ։ Այսպիսով, մորը երկու տարեկան որդու հետ տարհանել են բաշկիրական գյուղ, ավագ քրոջը` Վալենտինային, կրթությամբ բժիշկ, ուղարկել են Ղրղզստանի ԽՍՀ հիվանդանոց, միջնեկ քրոջը` Անտոնինային, պաշտպանության նախարարության աշխատակից, տարհանել են Կույբիշև[12][13]։ Միջնեկ քրոջը Վերան հրաժեշտ է տվել 1941 թվականի հոկտեմբերին Մոսկվայում բռնկված խուճապի ժամանակ. «Հոկտեմբերի 16-ին էր, գերմանացիները մոտեցան Մոսկվային։ Խուճապ ու զգացողություն կար, որ գերմանացիները պատրաստվում են քաղաք մտնել։ Հաստատությունները շտապ տարհանվել են. փողոցները լի են եղել ավտոբուսներով, մեքենաներով։ Ես վազեցի աշխատանքի վայր, մենք գրկեցինք իրար, և անմիջապես բղավեց. «Արա՜գ»։ Նրանց մեքենան շարժվեց, և ես անձրևի տակ գնացի տուն` բարձր ձայնով հեկեկալով»[13]։

Հայրը աշխատում էր ռազմական գործարանում։ Վերան աշխատում էր ինչպես ռազմական գործարանում, այնպես էլ գյուղատնտեսական աշխատանքներում։ Ըստ նրա հիշողությունների` գործարանում նա «ես դարձա Ֆրեզերագործի աշակերտ և ստացա աշխատանքային քարտ, իսկ երեկոյան փորձեցի շարունակել ուսուցումը, բայց դա շատ դժվար էր»[12]։ Շատ ավելի ուշ դերասանուհին հիշեց Մոսկվայի ռմբակոծությունները, երբ ստիպված էր փրկվել կամ «Կիրովսկայա» կայարանում, կամ «Կարմիր Դարպասներ» կայարանում: Նա պատմում էր` «ես ինձ հետ ինչ-որ անկողնային պարագաներ էի տանում, որպեսզի սպասեի դրան, իսկ երբեմն նույնիսկ գիշերեի։ Դժվար էր, սարսափելի, սոված, բայց բոլորս հավատում էինք, որ հաղթելու ենք և մյուսի մտքերը թույլ չէինք տալիս»[12]։

1943 թվականին Վերա Վասիլևան ընդունվել Է Մոսկվայի քաղաքային թատերական ուսումնարան[13]։

Ստեղծագործական կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բ.Ա. Լյովիչի հետ, 2000 թվական

1948 թվականին ավարտել է հեղափոխության թատրոնին կից Մոսկվայի քաղաքային թատերական ուսումնարանը[14] (Վ. Վ. Գոթովցևի կուրս)։

Դեռևս ուսանող լինելով` 1945 թվականին իր դեբյուտը կատարել է կինոյում` էպիզոդիկ դերում «Երկվորյակներ» ֆիլմում[[14]։ Առաջին մեծ դերը խաղացել է 1947 թվականին Իվան Պիրևի «Լեգենդ Սիբիրյան հողի մասին» ֆիլմում[14]։ Այս ֆիլմի համար ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհուրդը 1948 թվականին Վերա Վասիլևային շնորհեց Ստալինյան I աստիճանի մրցանակ[7]։

Վասիլևայի կինոգրաֆիան ունի ավելի քան 40 նկար[14]։

1948 թվականի մարտի 27-ից` Մոսկվայի երգիծանքի ակադեմիական թատրոնի դերասանուհի։ Խաղացել է ավելի քան 60 դեր։ «Հարսանիք օժիտով» ներկայացման համար ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհուրդը 1951 թվականին Վերա Վասիլևային շնորհել է Ստալինյան III աստիճանի մրցանակ[8]։ Թատրոնում նրա խաղացած լավագույն դերերից մեկը կոմսուհի Ալմավիվան էր Վ. Պլուչեկի «Խենթ օր կամ Ֆիգարոյի Ամուսնությունը» Բոմարշեի (1968 թվական) ներկայացման մեջ։

Խաղացել է այլ թատրոններում։

Հեղինակ է չորս գիրք-հուշագրությունների` «Հոգու շարունակությունը» (1989 թվական)[15], «Մոխրոտիկը Մաքուր լճակներից» (2017 թվական)[16], «Կյանք, որը նման է հեքիաթի» (2019 թվական)[17] և «Սիրել և երազել» (2023 թվական)։

Հասարակական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

20 տարի եղել է ՌԴ թատերական գործիչների միության (ՍՏԴ) քարտուղար, ՍՏԴ սոցիալ-կենցաղային հանձնաժողովի նախագահ, զբաղվել է կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված գործընկերներին օգնություն ցույց տալով[18][19]։

Ռուսաստանի կինեմատոգրաֆիական արվեստների և գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս[20]։

Հանդես է եկել ի պաշտպանություն անտուն կենդանիների[21][22][23]։ 2013 թվականին ստորագրել է բաց նամակ` քննադատելով «օտարերկրյա գործակալների» մասին օրենքը, որը բարդացնում է ոչ առևտրային կազմակերպությունների աշխատանքը[24][25][26]։

ԽՄԿԿ անդամ (1979-1991 թվականներ)[27]։

Ընտանիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամուսին` Վլադիմիր Ուշակով (1920-2011 թվականներ), դերասան, ՌԴ վաստակավոր արտիստ։ Ամուսնացած են 1956 թվականից[28]։ Երեխաներ չունեն։

Ուշակովի հետ ամուսնությունից առաջ վեց տարի Վերա Վասիլևան երջանիկ սիրավեպ է կապել թատրոնի ռեժիսոր Բորիս Ռավենսկիխի հետ, որի մյուզիքլում «Հարսանիք օժիտով» 1949 թվականին նա առաջին անգամ գլխավոր դեր է խաղացել երգիծանքի թատրոնում։ Այս հարաբերությունների մասին դերասանուհին մեկ անգամ չէ, որ հիացմունքով է խոսել բեմից, ինչպես նաև Առաջին ալիքի «Վերա Վասիլևա։ Կյանքի համար երախտագիտության զգացումով» (2020): "«Սերն ինձ պտտեցրեց խենթ հորձանուտով։ Մեր հարաբերությունները կատարյալ էին։ Իմ կարծիքով։ Միգուցե մեկ այլ կին ուրիշ կերպ մտածեր: Այնուամենայնիվ, ես օրինական կին չէի, չգիտեի` կդառնամ այն, բայց դա նշանակություն չուներ։ Հիմնական բանը` ես սիրված եմ»[29][30][31][32]։

Բնակվել է Մոսկվայում, Բոլշոյ Վլասևսկի նրբանցքում, տուն 9[33]։

Մահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2023 թվականի ապրիլին նա թոքերի բորբոքում է ունեցել, բայց մայիսի 8-ին և 9-ին կարողացել է մասնակցել Անատոլի Պապանովի հիշատակի երեկոներին Սատիրայի թատրոնում։ Մահացել է 2023 թվականի օգոստոսի 8-ին Մոսկվայի մարզի ամառանոցում[14][34]` մինչև իր 98-ամյակը երկու ամսից պակաս չապրելով։ Հրաժեշտի և քաղաքացիական հոգեհանգստի արարողությունը տեղի է ունեցել օգոստոսի 12-ին Սատիրայի թատրոնում, դերասանուհու հոգեհանգստի արարողությունը տեղի է ունեցել Քրիստոս Փրկչի տաճարում[35][36]։ Թաղված է Նովոդևիչի գերեզմանատանը[37][38]։

Կոչումներ և պարգևներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հանձնում է Վասիլևային «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար"» IV աստիճանի շքանշան (21 декабря 2000 թվականի դեկտեմբերի 21-ին)

Պատվավոր կոչումներ`

Պետական մրցանակներ`

  • Ստալինյան առաջին աստիճանի մրցանակ (1948), «Լեգենդ Սիբիրյան երկրի մասին» ֆիլմում Նաստյա Գուսենկովայի դերի կատարման համար[42]
  • Ստալինյան երրորդ աստիճանի մրցանակ (1951), Ն. Մ. Դիակոնովի «Հարսանիք օժիտով» ներկայացման մեջ Օլգա Ստեպանովայի դերը կատարելու համար

Շքանշաններ`

  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» II աստիճանի շքանշան (2020 թվականի հունվարի 30-ին), հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման գործում ակնառու ծառայությունների, երկարամյա բեղմնավոր գործունեության համար[43]
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» III աստիճանի շքանշան (2010 թվականի սեպտեմբերի 25-ին), հայրենական թատերական արվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի և երկարամյա ստեղծագործական գործունեության համար[44]
  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» IV աստիճանի շքանշան (2000 թվականի սեպտեմբերի 26-ին), թատերական արվեստի զարգացման գործում անձնական մեծ ավանդի համար[45]
  • Պատվո շքանշան (1995 թվականի օգոստոսի 11-ին), պետությանը մատուցած ծառայությունների և աշխատանքում ձեռք բերված հաջողությունների համար, ժողովուրդների միջև բարեկամության և համագործակցության ամրապնդման գործում ունեցած մեծ ավանդի համար[46]
  • Բարեկամության շքանշան (1 декабря 2015 թվականի դեկտեմբերի 1-ին), հայրենական մշակույթի և արվեստի զարգացման գործում ունեցած մեծ վաստակի, երկարամյա բեղմնավոր գործունեության համար[47]
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան

Այլ մրցանակներև հանրային ճանաչում`

  • «Բյուրեղյա Տուրանդոտ» մրցանակ (1996), թատրոնին երկարամյա և քաջարի ծառայության համար[48]
  • Ա. Ա. Յաբլոչկինայի անվան մրցանակ (1996)
  • «Կուռք» մրցանակ (2003, «Արվեստին բարձր ծառայության համար» անվանակարգում)
  • «Ոսկե դիմակ» ազգային թատերական մրցանակ «Պատվի և արժանապատվության համար» անվանակարգում (2010)[49]։
  • Անդրեյ Միրոնովի անվան Ռուսաստանի ազգային դերասանական մրցանակ «Ֆիգարո» (2014) , «ռուսական խաղացանկային թատրոնին ծառայելու համար»
  • Դերասանուհին աստղ է տեղադրել Անապայի էկրանային դերասանների Աստղային ծառուղում։

Ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Օրնիֆլ» ներկայացման մեջ
«Օրնիֆլ» ներկայացում։ Ալեքսանդր Շիրվինդտի հետ

Դերակատարումներ երգիծական թատրոնում (1948-2023)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1948 - Ա. Մ. Բոնդիի, Դ. Տ. Լենսկիի «Լև Գուրիչ Սինիչկին», բեմադրությունը` Է. Բ. Կրասնյանսկու - Լիզա Սինիչկինա
  • 1948 - Ա. Ա. Գալիիչի, Կ. Ֆ. Իսայեվայի «Ձեզ կանչում է Թայմիրը», բեմադրությունը` Ա. Ա. Գոնչարովի - Դունյա։
  • 1949 - Գ. Ն. Մունբլինի «Դրույթը պարտավորեցնում է», բեմադրությունը` Ա. Ա. Գոնչարովի - Վերա
  • 1949 - Վ. Պ. Կատաևի «Հանգստյան օր», поսтановка Է. Բ. Կրասնյանսկի - Շուրա (մուտք)
  • 1950 - Ն. Մ. Դյակոնովայի «Հարսանիք օժիտով», բեմադրությունը` Բ. Ի. Ռավենսկիխ - Օլգա Ստեպանովա
  • 1951 - Ա. Տոկարևի, Վ. Վ. Շկվարկինայի «Փեսաներ», բեմադրությունը` Ա. Ա. Գոնչարովի - Սաֆի
  • 1951 - Ա. Ն. Օստրովսկիի, Ն.Յա. Սոլովյովի «Բելուգինի ամուսնությունը», բեմադրությունը` Ա. Ա. Գոնչարովի - Սանյա Սիրոմոտովա (մուտք)
  • 1952 - Վան Շիֆույի «Թափված գունդ» (Ա. Պ. Գլոբիի դրամատիկական կոմպոզիցիա), բեմադրությունը` Ն. Վ. Պետրով,  Վ. Ն. Պլուչեկ - Ին-ին
  • 1952 - Կ. Յա. Ֆիննի «Անձնական կյանք», բեմադրությունը` Յու. Պ. Եգորովա - Եկատերինա Ֆեդորովնա Կրուգլովա
  • 1952 - Ա. Դ. Սիմուկովի «Ընկերուհի», բեմադրությունը` Բ. Ի. Ռավենսկիխ - Մաշա Ռակիտինա
  • 1953 - Վ. Ա. Դիխովիչնովի, Մ. Ռ. Սլոբոդսկու «Ու՞ր է այդ փողոցը, ու՞ր է այդ տունը», բեմադրությունը` Է. Բ. Կրասնյանսկի - Գալոչկա
  • 1954 - Հ. Ֆիլդինգի «Դատավորը թակարդում է», բեմադրությունը` Ս. Ն. Կոլոսովա - Իլարետտա
  • 1955 - Մ. Սեբաստյան «Վերջին սենսացիան», բեմադրությունը` Է. Բ. Կրասնյանսկի - Մագդա
  • 1955 - Վ. Վ. Շկվարիրնի «Օտար երեխա», բեմադրությունը` Օ. Պ. Սոլյուսա - Մաշա
  • 1955 - Զ. Ե. Գերդտի, Մ. Գ. Լյվովսկոգի «Փերիի համբույրը», բեմադրությունը` Է. Բ. Կրասնյանսկի - Զինա
  • 1956 - Ջ. Բ. Շոուի «Տիկին Ուորենի մասնագիտությունը», բեմադրությունը` Ն. Ի. Սլոնովայի - Վիվի
  • 1956 - Վ. Պ. Կատաևայի «Դա Կոնսկում էր», բեմադրությունը` Է. Բ. Կրասնյանսկի - Շուրա
  • 1958 - Ե. Լ. Շվարցի «Ստվեր», բեմադրությունը` Է. Պ. Գարինի, Հ. Ա. Լոկշինի - Աննունցիատա
  • 1959 - Ն. Հիքմեթ «Դամոկլյան սուր», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկա - Բենզինագործի դուստրը
  • 1959 - Տ. Գ. Գաբբե «Ալմանզորի կախարդական օղակները», բեմադրությունը` Օ. Պ. Սոլյուսա - Թագուհի
  • 1960 - Ի. Ա. Իլֆի, Ե. Պ. Պետրովի «Տասներկու աթոռ», բեմադրությունը` Է. Պ. Գարինի - Էլլոչկա Շչուկինա
  • 1960 - Ա. Ի. Կուզնեցովի, Գ. Գ. Շտայնի «Կույր երջանկություն», բեմադրությունը` Օ. Պ. Սոլյուսի - Լիկա
  • 1961 - Մ. Լարնի «Չորրորդ ող», բեմադրությունը` Դ. Վ. Թունքելի - Ջոան
  • 1961 - Մ. Ա. Բիրյուկովի «Կռվախնձոր», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Գաննա Նիկոլաևնա
  • 1962 - Օ. Ն. Ստուկալովի «24 ժամ», բեմադրությունը` Ա. Ս. Կրյուկովի - Վերա Գորովայա
  • 1964 - Ա. Դ. Սալինսկի «Սուտ նեղ շրջանակի համար», բեմադրությունը` Գ. Պ. Մանգլետա - Կլավդիա Բոյարինովա
  • 1964 - Վ. Ա. Դիխովիչնի, Մ. Ռ. Սլոբոդսկի «Կանանց տաճար», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկա - Վերա Էդուարդովնա
  • 1964 - Մ. Գինդինի, Գ. Րյաբկինի «Սպիտակ հեռախոս», բեմադրությունը` Վ. Ի. Ռաուտբարտի - Նադեժդա Կլենովա
  • 1967 - Լ. Ի. Սլավինա «Միջամտություն», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Ժաննա Բարբյո
  • 1967 - Ա. Ն. Օստրովսկիի «Եկամտաբեր տեղ», բեմադրությունը` Մ. Ա. Զախարովի - Աննա Պավլովնա Վիշնևսկայա
  • 1967 - Վ. Վ. Մայակովսկու «Բանյա», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Պոլյա
  • 1968 - Ա. Պ. Շթեյնի «Վերջին շքերթ», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Դաշա
  • 1969 - Բոմարշի «Խենթ օր, կամ Ֆիգարոյի Ամուսնությունը», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Կոմսուհի Ռոզինա Ալմավիվա
  • 1970 - Ա. Պ. Շտեյնի «Ժամանակը գերության մեջ է», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Սոնյա
  • 1970 - Մ. Դյարֆաշա «Արթնացիր և երգիր», բեմադրությունը` Մ. Ա. Զախարովի, Ա. Ա. Շիրվինդտի - Մորաքույր Թոնի
  • 1971 - Ե. Լ. Շվարցի «Սովորական հրաշք», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի, Մ. Ի Միքայելյան - Դատարանի տիկինը
  • 1972 - Ն. Վ. Գոգոլի «Աուդիտոր», բեմադրությունը`Վ. Ն. Պլուչեկի - Աննա Անդրեևնա
  • 1973 - Ա. Ե. Մակայոնկի «Դեղահատ լեզվի տակ», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Լիդիա Սեմյոնովնա
  • 1974 - Ս. Վ. Միխալկովի «Ապտակ», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի, Լ. Էհդլինի - Օլգա Իլյինիչնա Շչեգլովա
  • 1974 - Վ. Վ. Մայակովսկու «Կլոպ», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Հաղորդավար
  • 1976 - Կ. Կ. Սայայի «Կլեմենս», բեմադրությունը` Մ. Ի Միքայելյան - Բաբա-մեկ աչք
  • 1979 - Ս. Ի. Ալյոշինի «Նորին գերազանցություն», բեմադրությունը` Ա. Ա. Շիրվինդտի - Միացյալ Տերության Դեսպան
  • 1980 - Բ. Բրեխտի «Երեք գրոշանոց օպերա», բեմադրությունը` Վ. Ն. Պլուչեկի - Սելիա Պիչեմ
  • 1982 - Գ. Ի. Գորինի «Համերգ թատրոնի և նվագախմբի համար», բեմադրությունը` Ա. Ա. Շիրվինդտի - Ներկայացնող
  • 1983 - Ս. Ի. Ալյոշինի «Տասնութերորդ ուղտը», բեմադրությունը` Ե. Բ. Կամենկովիչի - Ագնեսա Պավլովնա
  • 1985 - Ա. Ա. Շիրվինդտի «Լռիր, տխրություն, լռիր…», բեմադրությունը` Ա. Ա. Շիրվինդտի
  • 1987 - Մ. Ե. Սալտիկով-Շչեդրինի «Ստվերներ», բեմադրությունը` Ա. Ա. Միրինովի - Օլգա Դմիտրիևնա Մելիպոլսկայա
  • 1987 - Մ. Գորկու «Վերջինները», բեմադրությունը` Ա. Դ. Պապանովի - Տիկին Սոկոլովաշ
  • 1988 - Ն. Ս. Լեսկովի «Ռազմիկ», բեմադրությունը` Բ. Ա. Լյով- Անոհինի, Վ. Ե. Ֆյոդորովի - Դոմնա Պլատոնովնա
  • 1992 - Ա. Դյումայի «Լյուդովիկի XIV երիտասարդությունը», բեմադրությունը` Ե. Բ. ԿամենկովիչԻ - Աննա Ավստրիայի
  • 1996 - Ժ. Կոկտո «Սուրբ հրեշներ», բեմադրությունը` Ա. Մ. Վիլկինի - Եսթեր
  • 2001 - Ա. Ա. Շիրվինդտա «Անդրյուշա», բեմադրությունը` Ա. Ա. Շիրվինդտա
  • 2001 - Ժ. Անույի «Օրնիֆլ», բեմադրությունը` Ս. Ն. Արցիբաշեվայի - Կոմսուհի
  • 2002 - Ա. Ն. Օստրովսկու «Տաղանդներ և երկրպագուներ», բեմադրությունը` Բ. Ա. Մորոզովի - Դոմնա Պանտելեևնա
  • 2003 - Ա. Ա. Շիրվինդտի, Ա. Ա. Կոլգանի և Ս. Կոլպակովի «Մենք դեռ ծիծաղում ենք», բեմադրությունը` Ա. Ա. Շիրվինդտի, Ա. Ա. Կոլգանի
  • 2009 - Մ. Ա. Բուլգակովի «Մոլիեր (Կաբալա սվյատոշ)», բեմադրությունը` Յու. Ի. Յորմինա - Մադլենա
  • 2009 - Ա. Ա. Շիրվինդտի, Ս. Պլոտովի, Ս. Կոկովկինի, Ա. Սեմյոնովի «Տրիումֆը Տրիումֆալի վրա», բեմադրությունը` Յու. Վասիլյևայի - Կոստյումեր
  • 2012 - Ա. Նիկոլայի «Ռեքվիեմ Ռադամեսի համար», բեմադրությունը` Ռ. Գ. Վիկտյոկի - Կամելիա
  • 2014 - Ս. Պլոտովի, Վ. Ժուկի, Ա. Ա. Շիրվինդտի «Տխուր, բայց ծիծաղելի» (2014 թվականի հոկտեմբերի 1-ին - պրեմիերա)։ Բեմադրություն` Ա. Ա. Շիրվինդտի, Յու. Բ. Վասիլևի
  • 2015 - Ա. Ա. Ժիտինկինի «Ճակատագրական գրավչություն», բեմադրությունը` Ա. Ա. Ժիտինկինի - Իրմա Գարլենդ[50]
  • 2018 - Ս. Կոկովկինի «Վերա» Վ. Կ. Վասիլյևի հիշողությունների հիման վրա (2018 թվականի հունիսի 22-ին - պրեմիերա)։ Բեմադրություն` Ս. Բ. Կոկովլինի - Վերա[51]
  • 2023 - «Հին տարվա ցուկկինի։ Տոնական շռայլություն երգիծանքի թատրոնի հատուկ շոու-ծրագրում» - ռեժիսոր: Անտոն Բուգլակ. բեմադրության ղեկավարներ` Անտոն Բուգլակ, Սերգեյ Զեմլյանսկի, Իլյա Մալակով, Կարինա Մուսա (2023 թվականի հունվարի 12-ին և 13-ին - ընդամենը երկու ներկայացում) - էպիզոդ
  • 2023 - «Ցուկկինի երգիծանք սիրելիների համար» - ռեժիսոր` Անտոն Բուգլակ. բեմադրության ղեկավարներ` Անտոն Բուգլակ, Սերգեյ Զեմլյանսկի, Իլյա Մալակով, Կարինա Մուսա (2023 թվականի փետրվարի 14-ին, մարտի 7-ին և 8-ին - ընդամենը երեք ներկայացում) - էպիզոդ[52]

Դերեր այլ թատրոններում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դերեր կինոյում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1945 - Երկվորյակներ - մոնտեր
  • 1947 - Լեգենդ Սիբիրյան երկրի մասին - Անաստասիա Պետրովնա Գուսենկովա
  • 1951 - Մեծ համերգ - կոլտնտեսուհի Լիզա
  • 1953 - Հարսանիք օժիտով - Օլգա Ստեպանովնա Ստեպանովա
  • 1953 - Չուկն ու Գեկը (կարճամետրաժ) - Մայր
  • 1957 - Նրանք հանդիպեցին ճանապարհին - Աննա Իվանովնա Լիչկովա, Մակարի հարևանը
  • 1960 - Իմ հովտի մարդիկ - Պարազիա
  • 1965 - Վաղվա փողոցում - Բոլշակովա
  • 1965 - Հետապնդում - Շուրա, Անատոլիի կինը
  • 1965 - Ատամնաբույժի արկածները - Լաստոչկինա
  • 1965 - Եկեք Բայկալ - Կլավդիա Ակիմովնա Գալցովա
  • 1972 - Ամեն ինչի համար պատասխանատու - Լիդիա Ստեպանովնա Բելովա
  • 1972-1975 - Հետաքննությունը վարում են գիտակները։ Դժբախտ պատահար - Մարգարիտա Նիկոլաևնա Զնամենսկայա, Զնամենսկու մայրը
  • 1973 - Հետաքննությունը վարում են գիտակները։ Փախուստ - Մարգարիտա Նիկոլաևնա Զնամենսկայա, Զնամենսկու մայրը
  • 1974 - Վիճակ - Լիդա
  • 1974 - Էկրանի աստղ - Օլգա Սերգեևնա / պարտիզանուհի Տանյա
  • 1975 - Քսանիննի գարունը - Սոֆյա
  • 1975 - Հետաքննությունը վարում են գիտակները։ Պատասխան հարված - Մարգարիտա Նիկոլաևնա Զնամենսկայա, Զնամենսկու մայրը
  • 1975 - Սա մենք չենք անցել - Նատալյա Իվանովնա, ֆիզիկայի ուսուցչուհի և ուսումնական մասի վարիչ
  • 1976 - Թիելի լեգենդը - Каллекен
  • 1976 - Անչափահասները - Պոլինա Բորիսովնա, ուսուցիչ, Ժենյայի մայրը
  • 1976 - Զվարճանք ծերերի համար - Գալինա Սերգեևնա
  • 1977 - Ճակատագրի նվեր - Լյուբով Սերգեևնա
  • 1981 - Կառնավալ - Նիկիտայի մայրը
  • 1982 - Մենք ապրում էինք հարևանությամբ - Աննա Իգորևնա
  • 1982 - Ամուսնացած ամուրին - Մարիա Սեմյոնովնա, Գուրամ Օթարովիչի կինը, Թամարայի մայրը, Կոստյայի տատիկը, բժշկական գիտությունների թեկնածու
  • 1983 - Ինչպես ես հրաշամանուկ էի - տատիկը
  • 1984 - Հրամայված է վերցնել կենդանի - Կուզմինիչնա
  • 1985 - Ամուսնանալ կապիտանի հետ - Վերա Սեմյոնովնա Ժուրավլյովա, ֆոտոլրագրող Ելենայի մայրը
  • 1986 - Չարաղետ կիրակի - Բերտա
  • 1992 - Որոնվում է վտանգավոր հանցագործ - Միխայիլ Չեռնիխի մայրը
  • 1996 - Լիզան և Էլիզան
  • 1997 - Խատուտիկի գինի - Էսթեր
  • 1999 - Հմայիչ չարագործներ
  • 2000 - Գեղեցկության սրահ - Մարիա Պետրովնա
  • 2001 - Ժամանակները չեն ընտրում - Օլգա Լվովնա
  • 2002 - Հետաքննությունը վարում են գիտակները։ Միջնորդ դատավոր - Զնամենսկու մայրը
  • 2002 - Հետաքննությունը վարում են գիտակները։ Ոսկու պուդ - Զնամենսկու մայրը
  • 2002 - Դիմակ և ցնցուղ
  • 2006 - Ամեն ինչ խառնվեց տանը… - Նատալյա Միխայլովնա Լոզինսկայա
  • 2007 - Խնամի - Գալինա Միխայլովնա
  • 2012 - Հավատում եմ - Աննա Ֆյոդորովնա
  • 2012 - Մինչ պտերը ծաղկում է - Նադեժդա Իգորևնա, Իգոր Կնյազևի տատիկը
  • 2014 - Գեղցի - Սոֆյա Ալեքսանդրովնա, Լիդայի տատիկը
  • 2016 - Անհնազանդության տոն - Լարայի տատիկը

Ֆիլմ-ներկայացումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1953 - Հարսանիք օժիտով - Օլգա Ստեպանովնա Ստեպանովա, «Իսկրա» կոլտնտեսության լավագույն վարպետ
  • 1971 - Կանանց վանք (ֆիլմ-ներկայացում) - Թամարա
  • 1971 - Նավատորմի սպա (ֆիլմ-ներկայացում) - Թամարա
  • 1973 - Խենթ օր, կամ Ֆիգարոյի ամուսնությունը - կոմսուհի Ռոզինա Ալմավիվա
  • 1973 - Մեգրեն և մարդը նստարանին - մադամ Մաշեր
  • 1974 - Վերա Վասիլյևնայի բենեֆիսը (ֆիլմ-ներկայացում) - գլխավոր դեր
  • 1974 - Սերգեյ Մարտիսոնի բենեֆիսը (ֆիլմ-ներկայացում) - կատարում է «Երեք սիրտ», «Տիկին, տերևներն արդեն ընկնում են» երգերը
  • 1974 - Ահա այսպիսի պատմություններ (ֆիլմ-ներկայացում) - Անյուտա Տիմոֆեևնա
  • 1975 - Լարիսա Գոլուբկինայի բենեֆիսը (ֆիլմ-ներկայացում) - կամեոս
  • 1976 - Որքան կարևոր է լուրջ լինելը (ֆիլմ-ներկայացում) - միսս Պրիզմա, կառավարուհի
  • 1976 - Ապտակ (ֆիլմ-ներկայացում) - Օլգա Իլյինիչնա Շչեգլովա
  • 1978 - Երկար օրերի ամիս (ֆիլմ-ներկայացում) - Վերա Վասիլևնա
  • 1978 - Դեղահատ լեզվի տակ (ֆիլմ-ներկայացում) - Լիդիա Սեմյոնովնա
  • 1980 - Ժամանակը գերության մեջ է (ֆիլմ-ներկայացում) - Սոնյա
  • 1982 - Ռեվիզոր - Աննա Անդրեևնա
  • 1982 - Զինվորն ու օձը (ֆիլմ-ներկայացում) - թագուհի
  • 2000 - Սուրբ հրեշներ (ֆիլմ-ներկայացում) - Էսթեր
  • 2001 - Անդրյուշա (ֆիլմ-ներկայացում)
  • 2004 - Արքայաձուկ (ֆիլմ-ներկայացում) - լեդի Էվելինա
  • 2004 - Օրնիֆլ (ֆիլմ-ներկայացում) - կոմսուհի
  • 2012 - Ռեքվիեմ Ռադամեսի համար (ֆիլմ-ներկայացում) - Կամելիա
  • 2014 - Պիկովայա դամա (ֆիլմ-ներկայացում) - Աննա Ֆյոդորովնա

Մուլտֆիլմերի հնչյունավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մասնակցություն ֆիլմերում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1977 - Սիրու՞մ եք թատրոն (վավերագրական) - տեսարան «Ֆիգարոյի ամուսնությունը» ներկայացումից՝ ըստ Բոմարշայի
  • 1978 - Իվան Պիրև (վավերագրական)
  • 1989 - Հիշողության ձայնը (վավերագրական)
  • 1998 - Բորիս Նովիկով («Հիշել» «ՕՐՏ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 1999 - Վիտալի Դորոնին («Հիշել» «ՕՐՏ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 2000 - Ինձ համար մահ չկա (վավերագրական)
  • 2001 - Բորիս Անդրեև («Հիշել» «ՕՐՏ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 2005 - Անդրեյ Միրոնով («Հիշել» «ՕՐՏ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 2006 - Իվան Պիրիև («Ինչպես հեռացան կուռքերը» «ԴՏՎ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 2006 - Մարինա Լադինինա («Ինչպես հեռացան կուռքերը» «ԴՏՎ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 2006 - Տատյանա Պելտցեր («Ինչպես հեռացան կուռքերը» «ԴՏՎ» հեռուստաալիքի հեռուստածրագրերի շարքից) (վավերագրական)
  • 2006 - Անատոլի Պապանով։ Անավարտ պատերազմ (վավերագրական)
  • 2006 - Իվան Պիրիևի կյանքի երեք ու կեսը (վավերագրական)
  • 2007 - Անատոլի Պապանով։ Փառքի հակառակ կողմը (վավերագրական)
  • 2007 - Անատոլի Պապանով։ Այնպես ուզում եմ ապրել... (վավերագրական)
  • 2008 - Մարինա Լադինինա։ Գրուբիյան և Գալաթեա («Կղզիներ» վավերագրական շարքից)
  • 2008 - Վալենտինա Տոկարսկայա («Մարդը կադրում» «Ժամանակ» հեռուստաալիք վավերագրական շարքից)
  • 2008 - Տատյանա Պելտցեր («Մարդը կադրում» «Ժամանակ» հեռուստաալիք վավերագրական շարքից)
  • 2009 - Էրաստ Գարին («Մարդը կադրում» «Ժամանակ» հեռուստաալիք վավերագրական շարքից)
  • 2009 - Ալեքսանդր Շիրվինդտ։ Երջանիկ մարդու երջանիկ կյանքը (վավերագրական)
  • 2009 - Տատյանա Պելտցեր։ Զգույշ, տատիկ (վավերագրական)
  • 2011 - Անատոլի Պապանով։ Կատակերգությունից մինչև ողբերգություն (վավերագրական)
  • 2011 - Միխայիլ Դերժավին։ Այդ դեռ «շարժիչն» է (վավերագրական)

Վավերագրական ֆիլմեր և հեռուստահաղորդումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Վերա Վասիլևա։ «Նրա երիտասարդության գաղտնիքը»» («Առաջին ալիք», 2010)[53]
  • «Վերա Վասիլևա։ «Անսպասելի ուրախություն»» («Առաջին ալիք», 2015)[54][55]
  • «Վերա Վասիլևա։ «Նրա երիտասարդության գաղտնիքը»» («Առաջին ալիք», 2017)[56]
  • «Վերա Վասիլևա։ «Պարզամիտ թագուհիներից»» («ՏՎ Ցենտր», 2020)[57]
  • «Վերա Վասիլևա։ «Կյանքի համար երախտագիտության զգացումով»» («Առաջին ալիք», 2020)[58][59]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 ČSFD (չեխերեն) — 2001.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Умерла актриса Вера Васильева — Meduza, 2023.
  3. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 01.12.2015 № 584 "О награждении государственными наградами Российской Федерации"
  4. ↑ Новая Российская энциклопедия: в 12 т. / Редкол.: А. Д. Некипелов, В. И. Данилов-Данильян и др. — Т. 3. Бруней — Винча. — М.: ООО «Издательство „Энциклопедия“», 2007. — 480 с.: ил.
  5. ↑ ВАСИЛЬЕВА Вера Кузьминична / Фолкинштейн М. Б. // Большой Кавказ — Великий канал. — М. : Большая российская энциклопедия, 2006. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 4). — ISBN 5-85270-333-8.(Ստուգված է 8 փետրվարի 2019)
  6. ↑ «Вера Кузьминична Васильева биография». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 9-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 О присуждении Сталинских премий за выдающиеся работы в области литературы и кинематографии за 1947 год(ռուս.) // Газета «Большевик». —Советск, 7 апреля 1948. — № 41 (65). — С. 2.
  8. ↑ 8,0 8,1 О присуждении Сталинских премий за выдающиеся работы в области науки, изобретательства, литературы и искусства за 1950 год(ռուս.) // Газета «Советское искусство». — 17 марта 1951. — № 22. — С. 1—2.
  9. ↑ 9,0 9,1 Брилёв, Сергей (2015 թ․ սեպտեմբերի 26). «Неувядающая Васильева ждёт глубокую роль» (ռուսերեն). vesti.ru.
  10. ↑ 10,0 10,1 Брилёв, Сергей. «Васильева, Вера Кузьминична» (ռուսերեն). tass.ru.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 «Вера Васильева: «Я не пожалела ни о том, что так любила, ни о том, что мы расстались»» (ռուսերեն). tele.ru. 2015 թ․ հուլիսի 21.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 «Актриса Вера Васильева рассказала о 9 мая 1945 года в Москве» (ռուսերեն). РИА Новости. 2020 թ․ փետրվարի 19.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 «Вера Васильева: хочу играть» (ռուսերեն). Минский Курьер. 2018 թ․ նոյեմբերի 27.(չաշխատող հղում)
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 «Умерла народная артистка СССР Вера Васильева». Радио Свобода (ռուսերեն). 2023 թ․ օգոստոսի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  15. ↑ Вера Васильева Продолжение души: Монолог актрисы. — М.: Союз театр. деятелей РСФСР, 1989.
  16. ↑ Вера Васильева Золушка с Чистых прудов. — М.: АСТ, 2017. — 381 с. — ISBN 978-5-17-096535-9
  17. ↑ Вера Васильева в Московском Доме Книги
  18. ↑ «Лауреатом Премии Председателя СТД РФ стала Вера Васильева» (ռուսերեն). Союз театральных деятелей Российской Федерации. 2015 թ․ փետրվարի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 26-ին.
  19. ↑ Борзенко, Виктор (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Актриса Вера Васильева: «В наше время искусство заменяло религию»» (ռուսերեն). Новые Известия. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 28-ին.
  20. ↑ «Список членов Национальной Академии кинематографических искусств и наук России» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 24-ին.
  21. ↑ Копылова, Вера (2012 թ․ հոկտեմբերի 5). «Леонид Ярмольник: «В теме защиты животных я отделяюсь от государства»» (ռուսերեն). Аргументы и факты.
  22. ↑ Аронов, Никита. «Коты в каменном мешке» (ռուսերեն). Мир новостей. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  23. ↑ Борзенко, Виктор (2014 թ․ ապրիլի 9). «Актриса Театра сатиры Вера Васильева: «Раньше сатиру понимали с полуслова»» (ռուսերեն). Новые Известия. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին.
  24. ↑ «Деятели культуры выступили с открытым письмом в поддержку российских НКО» (ռուսերեն). Мемориал. 2013 թ․ մայիսի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  25. ↑ «Деятели культуры выступили с открытым письмом в поддержку российских НКО» (ռուսերեն). Агентство социальной информации. 2013 թ․ մայիսի 17.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  26. ↑ «Деятели культуры выступили с открытым письмом в поддержку российских НКО» (ռուսերեն). Совет по правам человека. 2013 թ․ մայիսի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին.
  27. ↑ ВАСИЛЬЕВА Вера Кузьминична Արխիվացված 2018-04-07 Wayback Machine Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.
  28. ↑ Васильева, 2017, глава «О жизни творческой и личной»
  29. ↑ «Starhit, 4 октября 2020. Вера Васильева о романе с Борисом Равенских: «Ничего не выясняя, я исчезла»» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  30. ↑ «Voicemag, 9 августа 2023. Муж прощал любовь к другому: тайны личной жизни Веры Васильевой» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  31. ↑ Театрал, 9 августа 2023. О Вере — с любовью. Об ушедшей Вере Васильевой рассказывает Александр Ширвиндт
  32. ↑ «КП, 9 августа 2023. Анастасия Плешакова. «Бог улыбнулся ей и подарил долгую жизнь»: Любовь и свет Веры Васильевой. Секретом долголетия Веры Васильевой была её доброта» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  33. ↑ Справочник Союза кинематографистов Российской Федерации. — М.: Арт-Бизнес-Центр, 2008. — С. 61. — 480 с. — 5000 экз.
  34. ↑ «Умерла народная артистка СССР Вера Васильева». TACC (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 9-ին.
  35. ↑ ««Она всегда оставалась стопроцентной женщиной». Аверин, Ширвиндт и Яковлева пришли на прощание с Васильевой» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  36. ↑ «Прощание с Верой Васильевой завершилось в Театре сатиры» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  37. ↑ «Веру Васильеву похоронили на Новодевичьем кладбище». ntv.ru (ռուսերեն). 2023 թ․ օգոստոսի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  38. ↑ «Могила Веры Васильевой» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  39. ↑ Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 3 июня 1954
  40. ↑ Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 20 ноября 1970
  41. ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 28 февраля 1986
  42. ↑ В Совете Министров Союза ССР О присуждении Сталинских премий за выдающиеся работы в области литературы и кинематографии за 1947 год // Правда. — 1948. — № 93 (2 ապրիլի). — С. 1.
  43. ↑ «Указ Президента Российской Федерации от 20 января 2020 года № 70 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 30-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 62 (օգնություն)
  44. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 25 сентября 2010 года № 1168 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством“ III степени Васильевой В. К.»
  45. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 26 сентября 2000 года № 1708 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством“ IV степени Васильевой В. К.»
  46. ↑ «Указ Президента Российской Федерации от 11 августа 1995 года № 845 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 4-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 63 (օգնություն)
  47. ↑ «Указ Президента Российской Федерации от 1 декабря 2015 года № 584 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 62 (օգնություն)
  48. ↑ ВАСИЛЬЕВА Вера Кузьминична(չաշխատող հղում) на сайте премии Хрустальная Турандот
  49. ↑ Лауреаты премии «Золотая маска» 2010 года // Официальный сайт премии Արխիվացված 2019-01-06 Wayback Machine. — 17.04.2010.
  50. ↑ «Роковое влечение» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 23-ին.
  51. ↑ «Вера» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին.
  52. ↑ «Кабачок для любимых». satire.ru (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  53. ↑ ««Вера Васильева. Секрет её молодости». Документальный фильм». www.1tv.com (ռուսերեն). Первый канал. 2010 թ․ հոկտեմբերի 2. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.
  54. ↑ ««Вера Васильева. Нечаянная радость». Документальный фильм». www.1tv.com (ռուսերեն). Первый канал. 2015. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.
  55. ↑ ««Вера Васильева. Нечаянная радость». Документальный фильм». www.1tv.ru (ռուսերեն). Первый канал. 2015 թ․ սեպտեմբերի 19. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.
  56. ↑ ««Вера Васильева. Секрет её молодости». Документальный фильм». www.1tv.ru (ռուսերեն). Первый канал. 2017 թ․ հոկտեմբերի 14. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  57. ↑ ««Вера Васильева. Из простушек в королевы». Документальный фильм». www.tvc.ru (ռուսերեն). ТВ Центр. 2020. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  58. ↑ ««Вера Васильева. С чувством благодарности за жизнь». Документальный фильм». www.1tv.ru (ռուսերեն). Первый канал. 2020 թ․ հոկտեմբերի 3. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 29-ին.
  59. ↑ ««Вера Васильева. С чувством благодарности за жизнь». Документальный фильм». www.1tv.com (ռուսերեն). Первый канал. 2020. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վերա Վասիլևա» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վերա_Վասիլևա&oldid=10483357» էջից