Վարիացիա (առաջացել է լատիներեն «ariatio» բառից, որը թարգմանաբար նշանակում է «Փոփոխություն»)
երաժշտական թեմայի, նրա մեղեդու, նվագակցության կամ այլ տարրերի (երբեմն՝ միաժամանակ մի քանիսի) փոփոխությունն է։ Վարիաավ ցիան երաժշտական կերպարի փոփոխման, զարգացման միջոց Է։ Վարիացիայի մեջ հետևողականորեն բացվում և զարգանում են պատկերի տարբեր կողմերը, որոնք, հարստանալով նոր գծերով, կարող են ձեռք բերել նախնականից տարբեր նոր բնույթ, բնութագիր։
Կոմպոզիցիայով ծավալուն, սովորաբար տեխնիկապես բարդ, ոչ մեծ դասական մենապարբալետում։ Միջնադարյան հայ գրականության մեջ վարիացիայի ժանրը զարգանում էր աստվածաշնչյան մոտիվների հիման վրա, և այն հասավ իր բարձրակետին Գր. Նարեկացու «Ողբերգության մատյանում»։
Սա բազմիմաստ կամ համանուն եզրի տարբեր իմաստներով և կիրառումներով Հայերեն Վիքիպեդիայում առկա հոդվածների ցանկ է։ Ընտրեք ձեր որոնած իմաստը կամ կիրառումը ցանկից, իսկ հոդվածի բացակայության դեպքում կարող եք ավելացնել այն՝ հետևելով համապատասխան կանոններին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։