Վարանգալ[2] (անգլ.՝ Warangal), հայտնի է նաև որպես Օրուգալու, Տելանգանա Նագարամ և Եկասիլա Նագարամ[3], քաղաք ՀնդկաստանիԹելինգանա նահանգում, Վարանգալ շրջանի վարչական կենտրոնը։ Ծովի մակարդակից միջին բարձրությունը 301 մետր է։ Վարանգալը գտնվում է նահանգի մայրաքաղաք Հայդարաբադից 148 կմ հյուսիս-արևելք, բնակչությամբ թվով երկրորդն է նահանգում (Հայդարաբադից հետո)։
12-14-րդ դարերում Վարանգալը եղել է Կակաթիայի թագավորության մայրաքաղաքը։ Քաղաքում պահպանվել են շատ հուշարձաններ այդ ժամանակաշրջանից, այդ թվում՝ Վարանգալ ամրոցը, 4 քարե դարպասներ, Շիվա աստծուն նվիրված Սվայամբհու տաճարը և Ռամապպա լճի մոտ գտնվող համանուն տաճարը։ Քաղաքի մշակութային և վարչական նշանակության մասին հիշատակել է Մարկո Պոլոն։
1687 թվականին քաղաքը դարձել է Մեծ մողոլների կայսրության մաս և մնացել դրա կազմում մինչև կայսրության հարավային նահանգների մի մասի բաժանումը և 1724 թվականին Հայդարաբադի անկախ իշխանության ձևավորումը, որը ներառում էր Թելինգանան և ժամանակակից նահանգներ Մահարաշտրայի և Կառնատակայի մի մասը։ Հայդարաբադը բռնակցվել է Հնդկաստանին 1948 թվականին։
Ըստ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալների` քաղաքի բնակչությունը հասել է 615,998 մարդու, որից 308,509-ը տղամարդիկ են, 307,489-ը՝ կին, 59,195-ը՝ 0-6 տարեկան երեխաներ։ Գրագիտության մակարդակը 82.56% է։ Սեռային հարաբերակցությունը 997 կին է 1000 տղամարդուց, երեխաների շրջանում՝ 948 աղջիկ 1000 տղայից[4]։
Գյուղատնտեսությունը շարունակում է մնալ քաղաքի տնտեսության հիմքը։ Ոռոգման համակարգերը կախված են մուսսոնային սեզոնի անձրևներից։ Հիմնական բերքը բրինձը, բամբակը, մանգոն և ցորենն են։ Շրջակա տարածքը ոռոգվում է Գոդավարի գետից ջուր վերցնելու հաշվին[7]։
Քաղաքում տեղակայված է Ասիայում հացահատիկի մեծությամբ երկրորդ շուկան[8]։ Լինելով Թելինգանայի մեծությամբ երկրորդ քաղաքը՝ Վարանգալը գրավիչ է ներդրողների համար։ Քաղաքի տեխնոպարկը արդեն գրավել է ՏՏ ոլորտի 4 ընկերությունների։
↑Географический энциклопедический словарь: географические названия / Под ред. А. Ф. Трёшникова. — 2-е изд., доп.. — М.: Սովետսկայա էնցիկլոպեդիա, 1989. — С. 93. — 592 с. — ISBN 5-85270-057-6
Wagoner, Phillip B.; Rice, John Henry (2001). «From Delhi to the Deccan: Newly Discovered Tughluq Monuments at Warangal-Sult̤ānpur and the Beginnings of Indo-Islamic Architecture in Southern India». Artibus Asiae. 61 (1): 77–117. doi:10.2307/3249963. JSTOR3249963.