Վաչե I
Վաչե I | |
|---|---|
| Մահացել է՝ | 234 |
| Երկիր |  Վիրք |
| Տոհմ | Պարթև Արշակունիներ |
| Հայր | Ռև Ա |
| Երեխաներ | Bacurius I of Iberia? |
Վաչե I (վրաց.՝ ვაჩე) վրաց Արշակունիների տոհմի ներկայացուցիչ, պարթև արքայազն և Վիրքի թագավոր Ռև I-ի որդի։ Գահ է բարձրացել Թբիլիսիում 213 կամ 216 թվականին և իշխել 18 տարի։ Թեև նա ղեկավարել է Հարավային Կովկասի մեծ աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների ժամանակաշրջանում, սակայն նրա թագավորության մասին ոչինչ հայտնի չէ: Նրա ժամանակակիցն էր Մեծ Հայքի Արշակունի թագավոր Տրդատ Բ-ն (217-252)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վաչեն վրաց արքա Ռև I Արդարի[1] և նրա կնոջ՝ հույն արքայադուստր Սեփելիայի որդին էր։ Որպես այդպիսին, արքայատոհմը Արշակունիների դինաստիայի դուստր ճյուղի անդամ էր, որը իշխում էր Վիրքի թագավորությունում 189 թվականից: Քիչ բան է հայտնի Վաչե թագավորի կյանքի մասին, ով գահ է բարձրացել հոր մահից հետո՝ 213 (ըստ Մարի Ֆելիչիտե Բրոսեթի)[1] կամ 216 թվականին (ըստ Կիրիլ Թումանովի)։ Նա հավանաբար թագավորել է որպես Հռոմեական կայսրության նշանակած արքա, թեև հայտնի չէ՝ մասնակցել է Կարակալլա կայսեր պարթևական արշավանքին, թե ոչ։
Նրա օրոք պարսից Սասանյան տոհմից Արտաշիր I թագավորը թագադրվեց 226 թվականին՝ վերջ դնելով Պարթևական թագավորությանը և ծնունդ տալով Սասանյան կայսրությանը և նոր էջ բացելով հռոմեա-պարսկական հակամարտության մեջ, որը Վիրքը կանգնեցրեց երկու կայսրությունների միջև պատերազմների կենտրոնում։
Վաչե թագավորը մահացել է 18 տարի թագավորությունից հետո՝ 231[1] կամ 234 թվականին[2]։ Նա գահին թողեց իր որդի Բակուրիոս I-ին[2]։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Brosset, 1849, էջ 78
- ↑ 2,0 2,1 Toumanoff, 1990, էջ 90
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Toumanoff, Cyril (1990). Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle: Tables généalogiques et chronologiques [Dynasties of Christian Caucasus, from Ancient Times to the 19th century: Genealogical and Chronological Tables] (ֆրանսերեն). Rome.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - Toumanoff, Cyril (1969). Chronology of the early Kings of Iberia. Traditio.
- Brosset, Marie-Félicité (1849). Histoire de la Géorgie depuis l'Antiquité jusqu'au XIXe siècle. Volume I [History of Georgia from Ancient Times to the 19th Century, Volume 1] (ֆրանսերեն). Saint-Petersburg: Imperial Academy of Sciences.
- Rapp, Stephen H. (2003). Studies in Medieval Georgian Historiography: Early Texts and Eurasian Contexts. Peeters. ISBN 978-2-87723-723-9.
- Rapp, Stephen H. (2014). The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature. Farnham: Ashgate Publishing. ISBN 978-1-4724-2552-2.
- Russell, James R. (2004). Armenian and Iranian studies. Harvard Armenian Texts and Studies. Vol. 9. Harvard University Press. ISBN 978-0935411195.
- (ka) Giorgi Melikishvili, et al.. (1970), საქართველოს ისტორიის ნარკვევები (Studies in the History of Georgia), Vol. 1. Tbilisi: Sabch'ota Sakartvelo.