Վանդանա Շիվա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վանդանա Շիվա
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 5, 1952(1952-11-05)[1][2][3][…] (70 տարեկան)
ԾննդավայրԴեհրադուն, Ուտար Պրադեշ, Հնդկաստան[4][5][6][…]
ՔաղաքացիությունFlag of India.svg Հնդկաստան
Կրոնհինդուիզմ
ԿրթությունԱրևմտյան Օնտարիոի համալսարան, Panjab University?, Գուելֆի համալսարան[6] և St. Mary's Convent High School?
ԵրկերStaying Alive: Women, Ecology, and Development?, The Violence of the Green Revolution: Third World Agriculture, Ecology, and Politics? և Earth Democracy: Justice, Sustainability, and Peace?
Մասնագիտությունփիլիսոփա, գրող, համալսարանի դասախոս, քաղաքական գործիչ և բնապահպան
ԱշխատավայրIndian Institute of Science, Bengaluru? և Indian Institute of Management?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքvandanashiva.com
Commons-logo.svg Vandana Shiva Վիքիպահեստում

Վանդանա Շիվա (անգլ.՝ Vandana Shiva, նոյեմբերի 5, 1952(1952-11-05)[1][2][3][…], Դեհրադուն, Ուտար Պրադեշ, Հնդկաստան[4][5][6][…]), հնդիկ գիտնական, շրջակա միջավայրի պաշտպան և հեղինակ, ով գրում է հակագլոբալիզացման թեմաներով[11]։ Շիվան ներկայումս բնակվում է Դելիում և ավելի քան 20 գրքերի հեղինակ է[12]։

Նա Գլոբալիզացման համաշխարհային ֆորումի առաջնորդներից և հոգաբարձուների խորհրդի անդամներից մեկն է, ինչպես նաև ակտիվ մասնակցություն է ցուցաբերել ալտեր-գլոբալիզացիա համաշխարհային շարժմանը[13]։ Ինչպես երևում է Վեդայական բնապահպանություն գրքում զետեղված հարցազրույցից, Շիվան գտնում է, որ շատ ավանդական սովորույթներ և ապրելու ձևեր բավականին խելամիտ են և պետք է հետևել դրանց։ 1993 թվականին Վանդանա Շիվան արժանացել է Ճիշտ ապրելակերպի մրցանակին, ինչպես նաև բազմաթիվ այլ մրցանակների։

Պատանեկություն և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շիվան ծնվել է Դեհրադունում։ Հայրը զբաղվել է անտառների պահպանությամբ, մայրը՝ այգեգործությամբ և շատ է սիրել բնությունը։ Սովորել է տեղի դպրոցում, այնուհետև Հիսուս և Մարիամ կուսանոցում[14]։

Շիվան սովորել է Չանդիգարհի Փենջաբ համալսարանի ֆիզիկայի բաժնում, 1972 թվականին ավարտել է բակալավրիատը, 1974-ին՝ մագիստրատուրան[15]։ Ավարտելուց հետո որոշ ժամանակ աշխատել է Բհաբհայի ատոմային հետազոտությունների կենտրոնում և 1977-ին մեկնել Կանադա՝ Գուելֆի համալսարանում գիտության փիլիսոփայության ասպարեզում կրթությունը շարունակելու համար։ Թեզի վերնագիրը եղել է «Լույսի պարբերականության գաղափարի փոփոխությունները»[15][16]։ 1978 թվականին ավարտում է ուսումը և Հնդկաստանի գիտությունների ինստիտուտում որոշ ժամանակ զբաղվում գիտության, տեխնոլոգիաների և էկոլոգիական քաղաքականության միջճյուղային ուսումնասիրություններով։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանդանա Շիվան հիմնականում անդրադարձել և գրել է գյուղատնտեսության և սնունդի արտադրության առաջընթացների թեմաներով։ Շիվան ակտիվ մասնակցություն է ունեցել այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են մտավոր սեփականությունը,կենսաբազմազանությունը, կենսատեխնոլոգիան, կենսաէթիկան և գենային ինժեներիան։ Նա օժանդակել է Աֆրիկայում, Լատինական Ամերիկայում, Իռլանդիայում, Շվեյցարիայում և Ավստրիայում գենային ինժեներիայի դեմ պայքարող արտադրամասերին։ 1982 թվականին Շիվան հիմնադրել է Գիտական հետազոտությունների հիմնադրամը, որի արդյունքում 1991 թվականին ստեղծվեց Նավդանիան՝ ազգային շարժում, որ ուղղված է կենդանի ռեսուրսների, հատկապես՝ սերմերի բազմազանության և ամբողջականության պահպանմանը, օրգանական սննդի արտադրման և արդար առևտրի խթանմանը[17]։

Շիվայի առաջին գիրքը՝ Ողջ մնալովը, վերաձևակերպեց երրորդ աշխարհի կանանց մասին ընկալումները։ Շիվան նաև եղել է կառավարության խորհրդական թե՛ Հնդկաստանում, թե՛ արտասահմանում։ Անդամ է բազմաթիվ հասարակական կազմակերպությունների։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
  2. ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 FemBio: Հայտնի կանանց տվյալների բանկ
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 The International Who's Who of Women 2006 — Routledge, 2005. — ISBN 978-1-85743-325-8
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 https://archivio.festivaletteratura.it/entita/3517
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 https://www.britannica.com/biography/Vandana-Shiva
  7. ↑ https://sydneypeacefoundation.org.au/sydney-peace-prize/
  8. ↑ https://www.aeon.info/ef/en/prize/midori/winner/
  9. ↑ https://www.hna.de/kassel/kassel-indische-aktivistin-vandana-shiva-erhielt-buergerpreis-2515935.html
  10. ↑ BBC 100 Women 2019: Who is on the list this year? // BBC News Online — 2019.
  11. ↑ Who's Who of Women and the Environment – Vandana Shiva Archived 2012-10-28 at the Wayback Machine. United Nations Environment Programme (UNEP)
  12. ↑ «Vandana Shiva's Publications»։ Վերցված է 2011-02-24 
  13. ↑ Chattergee, D.K. (2011)։ Encyclopedia of Global Justice, A-I Vol. 1։ ISBN 9781402091599։ Վերցված է 2014-10-22 
  14. ↑ Joy Palmer, David Cooper, Peter Blaze Corcoran: Fifty Key Thinkers on the Environment. Routledge, 2002, ISBN 9781134756247, p. 313
  15. ↑ 15,0 15,1 Benjamin F. Shearer, Barbara S. Shearer: Notable Women in the Physical Sciences: A Biographical Dictionary. Greenwood Press, 1997, p. 364
  16. ↑ Vandana Shiva (1977)։ Changes in the concept of periodicity of light (M.A. Thesis (microfiche))։ Canadian Theses Division, National Library, Ottawa։ Վերցված է սեպտեմբերի 22, 2012 
  17. ↑ «Navdanya Indian agricultural project»։ Encyclopedia Britannica։ Վերցված է հոկտեմբերի 29, 2015 
Թվիթթեր (անգլ.)
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Last.fm · ՅուԹյուբ (անգլ.)
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վանդանա_Շիվա&oldid=8176274» էջից