Jump to content

Վայշյա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հինդուիզմ
թեմատիկայի հոդված

Aum

Պատմություն · Պանթեոն

Վայշնայություն · Շիվայություն
Շակտիզմ · Սմարտիզմ

Դհարմա · Արտհա · Կամա
Մոկշա · Կարմա · Սամսարա ·
Յոգա · Յանտրա · Բհակտի ·
Մայա · Պուջա · Կիրտան · Մանդիր · Աբհավա · Բհավա

Վեդաներ · Ուպանիշադներ
Ռամայանա · Մահաբհարաթա
Բհագավադգիտա · Պուրաններ
Պատանջալի Յոգա սուտրա · Հաթհապրադիպիկա
այլ

Համանման նյութեր

Հինդուիզմ ըստ երկրի · Հինդուիզմը Հայաստանում · Սրբապատկերագրություն · Ճարտարապետություն · Օրացույց · Տոներ · Կրեացիոնիզմ · Կինը հինդուիզմում · Մոնոթեիզմ · Աթեիզմ · Այուրվեդա · Աստղագիտություն

Հինդուիստական սվաստիկան

Պորտալ «Հինդուիզմ»

Վայշյա (Սանսկրիտ: वैश्य, vaiśya), Հնդկաստանում վեդայական հինդու հասարակական կարգի չորս վարնաներից մեկն է։ Վայշյաները դասվում են երրորդ աստիճանի Վարնայի հիերարխիայի կարգով: Վայշյաների զբաղմունքը հիմնականում բաղկացած է գյուղատնտեսությունից, անասունապահությունից, առևտրից և այլ աշխատանքային հալածանքներից, ինչպես նշված է Բհագավադ Գիտայում:

Ավանդական պարտականություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հինդու կրոնական տեքստերը վայշյաներին ավանդական դերեր էին հատկացնում գյուղատնտեսության և անասնապահության մեջ, բայց ժամանակի ընթացքում նրանք դարձան հողատերեր, առևտրականներ և վաշխառուներ[1]։ Ուստի իրենց պարտականությունն էր ապահովել ավելի բարձր դասի մարդկանց, քանի որ նրանք ցածր դասի էին[2]։ Վայշյաները, բրահմինի և քշատրիա վարնաների անդամների հետ միասին, հավակնում են դվիժա կարգավիճակին («երկու անգամ ծնված», երկրորդ կամ հոգևոր ծնունդ) սկզբնավորման հաղորդությունից հետո, ինչպես հինդու աստվածաբանության մեջ[3]։ Հնդիկ վաճառականներին է վերագրվում հնդկական մշակույթի մինչև հարավ-արևելյան Ասիա տարածումը[4]։

Պատմականորեն վայշյաները ներգրավված են եղել այլ դերերում, բացի իրենց ավանդական հովվականությունից, վաճառականությունից և առևտրից: Ըստ պատմաբան Ռամ Շարան Շարմայի՝ Գուպտա կայսրությունը Վայշյա դինաստիա էր, որը «կարող էր հայտնվել որպես հակազդեցություն ճնշող ղեկավարների դեմ»[5]։

Վայշյաներից շատերը բուսակեր են ջայնիզմի և բուդդիզմի ազդեցության պատճառով, որը քարոզում է ահիմսա հասկացությունը, որն արգելում է կենդանիներին սպանել սննդի համար[6]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Boesche, Roger (1 March 2003). The First Great Political Realist. էջ 24. ISBN 978-0-73910-607-5.
  2. Pollard. E., Roserngerg. C., Tignor, R. L. (2015). Worlds together Worlds Apart Volume 1. New York, NY: W.W. Norton &Company, Inc. էջ 142. ISBN 978-0-393-91847-2.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  3. Madan, Gurmukh Ram (1979). Western Sociologists on Indian Society: Marx, Spencer, Weber, Durkheim, Pareto. Taylor & Francis. էջ 112. ISBN 978-0-71008-782-9.
  4. Embree, Ainslie Thomas; Gluck, Carol (1 January 1997). Asia in western and world history. M.E. Sharpe. էջ 361. ISBN 978-1-56324-265-6.
  5. Sharma, Ram Sharan (2003) [2001]. Early medieval Indian society: a study in feudalisation. Orient Blackswan. էջ 69. ISBN 978-8-12502-523-8. Վերցված է 26 January 2012-ին.
  6. Staples, James (2013). Civilizing Tastes: From Caste to Class in South Indian Foodways.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]